Informacje Prawne

Ustawa - Pobierz

Statut - Pobierz

Regulamin - Pobierz

Regulamin

R E G U L A M I N

RODZINNEGO OGRODU DZIAŁKOWEGO

     ROZDZIAŁ I Przepisy wstępne

§ 1 [Zakres regulacji]

     1. Regulamin rodzinnego ogrodu działkowego, zwany dalej „regulaminem”, określa szczegółowe zasady zagospodarowania i korzystania z działki oraz funkcjonowania i zagospodarowania rodzinnego ogrodu działkowego, a także zasady korzystania z terenu ogólnego i infrastruktury ogrodowej.

     2. Regulamin obowiązuje wszystkich przebywających na obszarze rodzinnego ogrodu działkowego.

     3. W rozumieniu regulaminu, rodzinnym ogrodem działkowym, zwanym dalej „ROD”, jest wyłącznie ROD prowadzony przez stowarzyszenie ogrodowe Polski Związek Działkowców.

§ 2 [Rodzinny ogród działkowy]

     1. ROD jest podstawową jednostką organizacyjną Polskiego Związku Działkowców, zwanego dalej „PZD”.

     2. ROD stanowi wydzielony obszar lub obszary przeznaczone na cele rodzinnych ogrodów działkowych, składające się z działek i terenu ogólnego, służące do wspólnego korzystania przez działkowców, wyposażone w infrastrukturę ogrodową.

     3. ROD powinien posiadać nazwę uchwaloną przez walne zebranie i nadaną przez okręgową radę PZD.

§ 3 [Urządzenie użyteczności publicznej]

     ROD są urządzeniami użyteczności publicznej, służącymi zaspokajaniu wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności lokalnych poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu do ROD oraz działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także podniesienie standardów ekologicznych otoczenia.

§ 4 [Tereny i sektory ROD]

     1. ROD może składać się z kilku terenów.

     2. Teren, jako obszar gruntu, jest wydzieloną jednostką przestrzenną podzieloną na działki.

     3. ROD (w tym także teren), w zależności od wielkości, można podzielić na sektory.

     4. Sektor jest pomocniczą jednostką przestrzenną ROD ułatwiającą zarządzanie i funkcjonowanie ROD, oznaczoną na planie zagospodarowania ROD.

§ 5 [Działka w ROD]

     1. Działka jest podstawową jednostką przestrzenną ROD, której powierzchnia nie może przekraczać 500 m2 , służącą zaspokajaniu potrzeb działkowca i jego rodziny w zakresie prowadzenia upraw ogrodniczych, wypoczynku i rekreacji.

     2. Powierzchnia i granice działki muszą być zgodne z planem zagospodarowania ROD.

     3. Działka nie podlega podziałowi na mniejsze jednostki przestrzenne.

§ 6 [Zakazy dotyczące wykorzystania działki]

     1. Działka w ROD nie może być wykorzystywana do innych celów, niż określone w § 5 ust.1, a w szczególności obowiązuje całkowity zakaz prowadzenia na działce działalności gospodarczej lub innej działalności zarobkowej oraz wynajmowania części lub całej działki.

     2. Zakaz, określony w ust. 1, stosuje się odpowiednio do altany działkowej.

§ 7 [Zakaz zamieszkiwania]

     1. Działka nie może być wykorzystywana do zamieszkiwania.

     2. Przez zamieszkiwanie rozumie się przebywanie z zamiarem skupienia i realizacji swoich spraw życiowych.

     3. Altana działkowa na terenie działki w ROD nie jest obiektem mieszkalnym; przebywanie w niej nie może stanowić podstawy do urzędowego potwierdzenia czasowego lub stałego pobytu.

§ 8 [Działkowiec]

     Działkowcem jest pełnoletnia osoba fizyczna uprawniona do korzystania z działki w ROD na podstawie prawa do działki nabytego zgodnie z ustawą z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych, zwanej dalej „ustawą".

§ 9 [Uprawnienia i obowiązki działkowca]

     1. Działkowiec jest w szczególności uprawniony do:

          1) zagospodarowania działki i wyposażenia jej w odpowiednie obiekty i urządzenia zgodnie z ustawą i regulaminem,

          2) uczestniczenia w szkoleniach organizowanych przez zarząd ROD lub okręgowy zarząd PZD na zasadach określonych w przepisach wydanych przez właściwe statutowo organy PZD,

          3) korzystania z biblioteki ogrodowej,

          4) występowania do zarządu ROD w sprawach dotyczących zagospodarowania i użytkowania ROD i działki,

          5) zgłaszania wniosków dotyczących funkcjonowania i zarządzania ROD,

          6) korzystania z urządzeń wspólnych ROD,

          7) uczestniczenia w imprezach i uroczystościach organizowanych przez zarząd ROD.

     2. Działkowiec ma w szczególności obowiązek:

          1) przestrzegać ustawę,

          2) przestrzegać regulamin i statut PZD w zakresie określonym w ustawie,

          3) użytkować działkę zgodnie z ustawą i regulaminem,

          4) niezwłocznie przywrócić stan zgodny z regulaminem na działce, terenie ogólnym lub w infrastrukturze ogrodowej w razie naruszenia zasad wynikających z regulaminu,

          5) działać w interesie ROD,

          6) uiszczać opłaty ogrodowe uchwalone przez uprawnione statutem organy PZD w terminach przez nie ustalonych, a w przypadku opóźnienia - wraz z obowiązującymi odsetkami ustawowymi,

          7) aktualizować dane osobowe i adres do korespondencji,

          8) otaczać opieką mienie ROD,

          9) przestrzegać zasad współżycia społecznego.

§ 10 [Własność]

     1. Infrastruktura ogrodowa w rozumieniu ustawy stanowi własność PZD.

     2. Nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca, stanowią jego własność.

 ROZDZIAŁ II  Zasady organizacyjne ROD

§ 11 [Funkcjonowanie organów PZD]

     1. Organami PZD w ROD są:

          1) walne zebranie ROD (konferencja delegatów ROD),

          2) zarząd ROD,

          3) komisja rewizyjna ROD.

     2. Członkami organów PZD w ROD mogą być – na zasadach określonych w statucie - wyłącznie członkowie PZD.

     3. Zasady funkcjonowania organów PZD określa statut PZD.

§ 12 [Walne zebrania i konferencje delegatów]

     1. Najwyższym organem PZD w ROD jest walne zebranie ROD.

     2. Prawo uczestniczenia w walnym zebraniu ROD przysługuje wyłącznie członkowi zwyczajnemu PZD.

     3. Na zasadach określonych w statucie, zamiast walnych zebrań ROD mogą odbywać się konferencje delegatów ROD.

     4. Do konferencji delegatów ROD stosuje się odpowiednio postanowienia dotyczące walnych zebrań ROD.

§ 13 [Zebrania działkowców]

     W ROD mogą odbywać się zebrania działkowców o charakterze porządkowym i informacyjnym w sprawach nie zastrzeżonych dla walnych zebrań ROD.

§ 14 [Zarząd ROD]

     Zarząd ROD prowadzi sprawy ROD i reprezentuje go na zewnątrz według zasad określonych w statucie.

 § 15 [Gospodarz ROD]

      1. Zarząd ROD może ustanowić gospodarza (gospodarzy) ROD. Gospodarzem nie może być członek komisji rewizyjnej ROD, ani członek zarządu ROD.

     2. Sprawy gospodarcze zapewniające funkcjonowanie ROD i infrastruktury ogrodowej należą do obowiązków gospodarza (gospodarzy) ROD.

     3. Nadzór nad pracą gospodarza (gospodarzy) ROD sprawuje zarząd ROD.

§ 16 [Posiedzenia i uchwały zarządu ROD]

     Zarząd ROD obraduje na posiedzeniach i podejmuje decyzje w formie uchwał.

§ 17 [Wypowiedzenie umowy dzierżawy działkowej]

     1. Zarząd ROD może wypowiedzieć umowę dzierżawy działkowej, nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli działkowiec:

          1) pomimo pisemnego upomnienia nadal korzysta z działki lub altany w sposób sprzeczny z przepisami ustawy lub regulaminem, niszczy infrastrukturę ogrodową albo wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych działek lub

          2) wybudował, nadbudował lub rozbudował na terenie działki altanę lub inny obiekt z naruszeniem przepisów prawa stwierdzonym przez właściwy organ administracji publicznej,

          3) jest w zwłoce z zapłatą opłat ogrodowych lub opłat związanych z utrzymaniem działki na rzecz stowarzyszenia ogrodowego za korzystanie z działki co najmniej przez 6 miesięcy pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności, lub

          4) oddał działkę lub jej część osobie trzeciej do płatnego lub bezpłatnego używania.

     2. Szczegółowe zasady oraz tryb wypowiadania umowy dzierżawy działkowej określa statut PZD.

§ 18 [Zasady przyjmowania wpłat]

     1. Zarząd ROD przyjmuje od działkowców wszystkie wpłaty na konto bankowe. Zarząd ROD podaje do wiadomości działkowców numer konta bankowego ROD.

     2. W uzasadnionych przypadkach osoba upoważniona przez zarząd ROD (kasjer) może osobiście przyjmować od działkowców wpłaty. Kasjerem nie może być członek komisji rewizyjnej ROD, członek zarządu ROD pełniący funkcję prezesa, wiceprezesa oraz sekretarza, ani osoba prowadząca księgowość ROD.

     3. Kasjer wydaje wpłacającemu pokwitowanie imienne z wyszczególnieniem daty, tytułu i wysokości wpłaty. Każdy rodzaj opłaty wyodrębnia się na pokwitowaniu. Pokwitowanie wydaje się na drukach obowiązujących w PZD, które stanowią dokumenty ścisłego zarachowania.

§ 19 [Odsetki ustawowe; dzień wpłaty]

     1. W przypadku nie opłacenia opłat ogrodowych w ustalonym przez walne zebranie ROD terminach, zarząd ROD obowiązany jest naliczać odsetki ustawowe za opóźnienie licząc od dnia następnego po ustalonym terminie.

     2. Jeżeli dzień oznaczony jako termin wpłaty jest dniem ustawowo wolnym od pracy, termin upływa dnia następnego.

     3. Za dzień wpłaty uznaje się datę wpływu środków na konto ROD albo datę wpłaty w kasie ROD.

§ 20 [Opóźnienia w uiszczeniu opłat ogrodowych]

     1. W przypadku opóźnienia wpłaty opłat ogrodowych, zarząd ROD wzywa na piśmie działkowca do dokonania wpłaty należności w oznaczonym terminie informując jednocześnie, że niewykonanie wezwania (w całości lub części) zagrożone jest sankcjami przewidzianymi w ustawie.

     2. Pisemne wezwanie, o którym mowa w ust.1 doręcza się działkowcowi bezpośrednio za pokwitowaniem lub za pośrednictwem poczty za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Koszty wezwania obciążają działkowca.

     3. W razie niewykonania wezwania, o którym mowa w ust. 1, zarząd ROD może w odpowiednim trybie wytoczyć powództwo o zapłatę należności do właściwego sądu powszechnego.

§ 21 [Ewidencja działek]

     Zarząd ROD prowadzi ewidencję działek na zasadach określonych w ustawie i statucie PZD.

§ 22 [Bezpieczeństwo w ROD]

     1. Zarząd ROD obowiązany jest do działania na rzecz bezpieczeństwa w ROD. W tym celu zarząd ROD przedstawia walnemu zebraniu ROD propozycje dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa na terenie ROD.

     2. Propozycje, o których mowa w ust. 1, uwzględniają w szczególności możliwość monitorowania ROD, jego ochrony we własnym zakresie lub przez posiadający koncesję podmiot, budowy urządzeń służących bezpieczeństwu (oświetlenie, łączność), a także współpracę z organami porządkowymi.

§ 23 [Imprezy w ROD]

     Zarząd organizuje w ROD imprezy kulturalne i integracyjne, a w szczególności dzień działkowca, inicjuje współpracę z domami kultury oraz innymi placówkami i organizacjami pozarządowymi o celach społecznych.

§ 24 [Działalność kontrolna]

     Działalność kontrolną w ROD prowadzi komisja rewizyjna ROD. Zadania komisji rewizyjnej ROD określa statut PZD.

§ 25 [Zadania komisji rewizyjnej]

     1. Komisja rewizyjna ROD dokonuje okresowej oceny całokształtu działalności zarządu ROD.

     2. Komisja rewizyjna ROD dokonuje, co najmniej dwa razy w roku kalendarzowym, kontroli i oceny działalności zarządu ROD, w tym finansowej.

     ROZDZIAŁ III Działalność mediacyjna w rodzinnym ogrodzie działkowym

§ 26 [Mediacja]

     1. Spory pomiędzy działkowcami mogą być rozstrzygane w drodze mediacji.

     2. Mediację, za zgodą zainteresowanych stron, prowadzi komisja mediacyjna powołana przez zarząd ROD.

     3. Jeżeli mediacja nie zakończy się ugodą, sprawę przejmuje zarząd ROD.

    § 27 [Ugoda]

     1. Zawarcie ugody następuje w formie pisemnej. Ugodę podpisują strony i członkowie komisji mediacyjnej. Ugoda nie może naruszać obowiązujących przepisów.

     2. Działkowcy, którzy zawarli ugodę, zobowiązani są do jej wykonania i przestrzegania zawartych w niej ustaleń.

     3. Jeżeli którakolwiek ze stron nie wywiązuje się z warunków ugody, sprawę rozstrzyga zarząd ROD.

     ROZDZIAŁ IV Zagospodarowanie ROD

§ 28 [Podmiot zagospodarowujący ROD]

     Zagospodarowanie ROD oraz budowa podstawowych urządzeń należą do PZD.

§ 29 [Plan zagospodarowania ROD]

     1. Podstawą budowy, wyposażenia i urządzenia ROD jest plan zagospodarowania ROD.

     2. Plan zagospodarowania ROD zatwierdza okręgowy zarząd PZD.

     3. Wniosek o zmianę planu zagospodarowania ROD składa zarząd ROD na podstawie uchwały walnego zebrania ROD.

     4. Zmiany w planie zagospodarowania ROD dokonuje okręgowy zarząd PZD w formie aneksu do planu, obejmującego obszar ROD, którego zmiana dotyczy.

     5. Zmiany w planie zagospodarowania ROD nie mogą powodować zwiększenia powierzchni działki poza normę określoną w ustawie.

§ 30 [Treść planu zagospodarowania ROD]

     Plan zagospodarowania ROD, oparty jest na podkładzie geodezyjnym, określa granice ROD, jego podział na działki z zaznaczeniem ich granic, powierzchni i numeracji oraz podstawową infrastrukturę ogrodową.

§ 31 [Infrastruktura ogrodowa]

     1. Infrastrukturę ogrodową stanowią urządzenia, będące własnością PZD, służące do wspólnego używania przez osoby korzystające z działek oraz do prawidłowego funkcjonowania ROD, a w szczególności:

          1) ogrodzenie zewnętrzne,

          2) aleje i drogi ogrodowe,

          3) miejsca postojowe,

          4) place gospodarcze, tereny rekreacyjne i sportowe, ogródki jordanowskie i inne tereny użytku ogólnego,

          5) budynki, 

          6) hydrofornie,

          7) sanitariaty,

          8) zieleń ogrodowa i pasy zieleni ochronnej,

          9) sieć wodociągowa, energetyczna lub inna, o ile nie wchodzi w skład przedsiębiorstwa.

     2. W celu zapewnienia optymalnych warunków do korzystania z działek i funkcjonowania ROD, zarząd ROD dąży do wyposażenia ROD w niezbędną infrastrukturę ogrodową.

§ 32 [Miejsca postojowe]

     Lokalizacja miejsc postojowych powinna uwzględniać potrzeby działkowców, funkcjonalność, wpływ na środowisko naturalne oraz być możliwie najmniej uciążliwa dla działkowców.

§ 33 [Szczególne wykorzystanie terenu ROD]

      1. Wykorzystanie infrastruktury ogrodowej do celów innych niż określone w § 31 ust. 1, może odbywać się wyłącznie na zasadach określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwe statutowo organy PZD.       2. Budowa lub instalowanie na terenie ROD urządzeń nie będących infrastrukturą ogrodową, jest niedopuszczalna, chyba że zgodę udzieli okręgowy zarząd PZD.

     3. Naruszenie zasad określonym w ust. 1 lub 2 nie może wywoływać negatywnych skutków prawnych lub finansowych dla PZD.

§ 34 [Alejki i drogi]

     1. Zarząd ROD zobowiązany jest zapewnić drożność ciągów komunikacyjnych (alejek i dróg ogrodowych).

     2. Zabrania się zwężania ciągów komunikacyjnych (alejek i dróg ogrodowych), zwłaszcza poprzez nieuprawnione sadzenie drzew, krzewów lub innych roślin.

§ 35 [Sanitariaty]

     ROD powinny być wyposażone w ogólnodostępne sanitariaty.

§ 36 [Utrzymanie porządku i czystości]

     1. Utrzymanie porządku i czystości należy do:

           1) zarządu ROD - w odniesieniu do terenu ogólnego;

          2) działkowca - w odniesieniu do jego działki (z zastrzeżeniem § 67 pkt 3);

          3) właściwej gminy - w odniesieniu do terenów przylegających do ROD, chyba że obowiązek ten na mocy przepisów szczególnych ciąży na osobach fizycznych, jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub osobach prawnych innych niż stowarzyszenie ogrodowe.

     2. Zarząd ROD odpowiada za zgodne z obowiązującym prawem, w tym prawem miejscowym, zbieranie i usuwanie odpadów z terenu ROD.

§ 37 [Hodowla pszczół]

     1. W ROD, za zgodą walnego zebrania ROD, dopuszcza się hodowlę pszczół.

     2. Hodowla pszczół może być prowadzona wyłącznie w zbiorowej pasiece.

     3. Pasieka, o której mowa w ust. 2, jest to wydzielona na ten cel część terenu ogólnego ROD, odizolowana od pozostałej części ROD żywopłotem wysokim lub ekranem, o wysokości nie mniejszej niż 3 metry.

     4. Wszelkie prace w pasiece należy prowadzić w sposób zapewniający bezpieczeństwo działkowców.

     5. Działkowcy, którzy prowadzą hodowlę pszczół w pasiece ogrodowej tworzą koło pszczelarzy.

     6. Nadzór nad działalnością koła sprawuje zarząd ROD.

   § 38 [Nadzór nad zagospodarowaniem ROD]

     Nadzór nad zagospodarowaniem ROD sprawuje zarząd ROD.

     ROZDZIAŁ V Zagospodarowanie działki

§ 39 [Zasady zagospodarowania działki]

     Działkowiec może zagospodarować działkę i wyposażyć ją w odpowiednie obiekty i urządzenia na zasadach określonych w przepisach powszechnie obowiązujących oraz w Regulaminie.

§ 40 [Granice działki]

     1. Granice działki muszą być zgodne z planem zagospodarowania ROD i trwale oznakowane.

     2. Zmiana granic działki wymaga uprzedniej zmiany planu zagospodarowania ROD.

     3. Obowiązek przywrócenia zgodności granic działki z planem zagospodarowania ROD spoczywa na zarządzie ROD. Jednakże obowiązek ten obciąża działkowca, jeżeli samowolnie naruszył granice działki.

§ 41 [Dopuszczalne urządzenia]

     Z uwzględnieniem warunków określonych w przepisach powszechnie obowiązujących oraz w regulaminie, działka może być wyposażona w następujące urządzenia:

          1) altanę działkową,

          2) szklarnię,

          3) tunel foliowy,

          4) okna inspektowe,

          5) studnię, sieć wodociągową, kanalizacyjną i sieć elektryczną,

          6) zbiorniki wodne (basen, brodzik, oczko wodne),

          7) bezodpływowe zbiorniki na nieczystości ciekłe,

          8) pergole, trejaże, murki kwiatowe, ogródki skalne i kąciki wypoczynkowe,

          9) piaskownicę, huśtawkę i inne urządzenia rekreacyjne.

§ 42 [Kompostownik]

     1. Działka musi być wyposażona w kompostownik.

     2. Kompostownik oraz zamknięte pojemniki z nawozami płynnymi należy umieszczać w zacienionej części działki, w miejscu mniej widocznym, w odległości co najmniej 1 m od granic działki.

     3. Działkowiec ma obowiązek kompostować odpady pochodzenia organicznego, a w szczególności pochodzące z działki części roślin.

§ 43 [Zbiornik na nieczystości ciekłe]

     1. Z zastrzeżeniem warunków określonych w przepisach powszechnie obowiązujących, działka może być wyposażona w zbiornik na nieczystości ciekłe. Odpowiedzialność za warunki sanitarno-higieniczne i ochronę wód gruntowych przed skażeniami ponosi działkowiec.

     2. Eksploatacja urządzeń, o których mowa w ust. 1, wywóz nieczystości lub ich utylizacja musi odbywać się na warunkach określonych w przepisach powszechnie obowiązujących.

     3. Działkowiec obowiązany jest powiadomić na piśmie zarząd ROD o zamiarze budowy zbiornika na nieczystości ciekłe, załączając rysunek uwzględniający jego usytuowanie względem granic działki zgodnie z obowiązującymi przepisami, w miejscu zapewniającym swobodny dostęp wozu asenizacyjnego.

§ 44 [Altana działkowa]

     1. Altana działkowa stanowi wolno stojący budynek rekreacyjno-wypoczynkowy lub inny obiekt budowlany spełniający taką funkcję, położony na terenie działki w ROD. Altana działkowa powinna być funkcjonalna i estetyczna.

     2. Altana działkowa może mieć powierzchnię zabudowy mierzoną po obrysie ścian zewnętrznych do 35 m2 . Do powierzchni zabudowy nie wlicza się tarasu, werandy lub ganku, o ile ich łączna powierzchnia nie przekracza 12 m2 .

     3. Altana działkowa może mieć wysokość do 5 metrów przy dachu stromym i 4 metrów przy dachu płaskim.

     4. Wysokość altany działkowej mierzy się od poziomu gruntu do najwyższego punktu dachu.

     5. Odległość altany działkowej od granic działki nie może być mniejsza niż 3 metry. W przypadku niemożności spełnienia tego warunku ze względu na ukształtowanie działki, postanowienie ust. 6 stosuje się odpowiednio.

     6. Jeżeli plan zagospodarowania ROD określa miejsce usytuowania altany działkowej, działkowiec może wybudować altanę działkową tylko zgodnie z tym planem. W przypadku braku planu zagospodarowania, zarząd ROD określa w drodze uchwały miejsce usytuowania altany działkowej, które powinno zapewniać funkcjonalność działki oraz być możliwie najmniej uciążliwe dla działkowców z sąsiednich działek.

§ 45 [Budowa lub rozbudowy altany działkowej]

     1. Działkowiec obowiązany jest zawiadomić na piśmie zarząd ROD o zamiarze budowy, nadbudowy lub rozbudowy altany działkowej, załączając rysunek uwzględniający jej powierzchnię zabudowy i wysokość oraz usytuowanie względem granic działki zgodnie z wymogami określonymi w § 44.

     2. Zarząd ROD sprawuje nadzór w zakresie realizacji wymogów określonych w § 44. W ramach tego nadzoru zarząd ROD sprawdza również, czy altana działkowa jest zgodna z zawiadomieniem, o którym mowa w ust. 1. Postanowienie § 74 stosuje się odpowiednio.

     3. Na działkowcu spoczywa odpowiedzialność za właściwe usytuowanie altany działkowej i jej budowę, nadbudowę lub rozbudowę zgodnie z wymogami przewidzianymi w regulaminie ROD i przepisach powszechnie obowiązujących.

§ 46 [Skutki naruszeń zasad dotyczących altan]

     1. Zarząd ROD nakazuje działkowcowi wstrzymanie budowy, nadbudowy lub rozbudowy altany działkowej w przypadku zaistnienia przesłanek uzasadniających podejrzenie naruszenia przepisów regulaminu.

     2. W przypadku stwierdzenia przez zarząd ROD budowy, nadbudowy lub rozbudowy altany działkowej z naruszeniem przepisów regulaminu, działkowiec zobowiązany jest do usunięcia nieprawidłowości, a nawet do rozebrania budowanej lub rozbudowywanej altany działkowej, jeśli naruszenia nie mogą zostać usunięte w inny sposób.

     3. W przypadku powzięcia informacji, że na terenie działki wybudowano, nadbudowano lub rozbudowano altanę działkową lub inny obiekt z naruszeniem przepisów prawa, zarząd ROD, w imieniu PZD, zgłasza naruszenie do właściwego organu administracji publicznej.

     4. Stwierdzenie przez właściwy organ administracji publicznej naruszenia prawa, o którym mowa w ust. 3, stanowi podstawę do zastosowania sankcji określonych w ustawie.

§ 47 [Szklarnia]

     Szklarnia na działce może mieć powierzchnię nie przekraczającą 25 m2 i wysokość 3 m. Nie może ona posiadać stałych urządzeń grzewczych oraz urządzeń, których funkcjonowanie zanieczyszcza środowisko.

§ 48 [Tunele foliowe, szklarnie i okna inspektowe]

     1. Tunele foliowe na działce nie mogą przekraczać 20% całkowitej powierzchni działki i 3 m wysokości z tym, że w razie jednoczesnego posiadania szklarni i tuneli foliowych ich łączna powierzchnia nie może przekraczać 20% całkowitej powierzchni działki.

     2. Szklarnia i tunel foliowy powinny być usytuowane w odległości nie mniejszej niż 1 m od granic działek sąsiednich, granicy ROD i dróg komunikacyjnych w ROD.

     3. Zarząd ROD nakazuje rozbiórkę szklarni i tuneli foliowych z powodu nieestetycznego wyglądu lub nieprzestrzegania regulaminu przy ich stawianiu.

     4. Okna inspektowe na działce mogą mieć łączną powierzchnię do 9 m2 .

§ 49 [Zbiorniki wodne]

     1. Na działce mogą być usytuowane czasowe lub stałe zbiorniki wodne o powierzchni:

          1) basen i brodzik łącznie do 15 m2 ,

          2) oczko wodne do 10 m2 .

     2. Łączna powierzchnia zbiorników wodnych, o których mowa w ust. 1, nie może przekraczać powierzchni 15 m2 , a ich głębokość nie może przekraczać 1m.

     3. Odpowiedzialność za warunki sanitarnohigieniczne oraz bezpieczeństwo związane z budową i użytkowaniem zbiornika ponosi działkowiec.

§ 50 [Pergole i trejaże]

     1. Pergole, trejaże i inne podpory do roślin pnących na działce nie mogą być usytuowane w odległości mniejszej niż 1 metr od granic działki.

     2. W odległości do 2 metrów od granic działki, pergole, trejaże i inne podpory do roślin pnących nie mogą przekraczać wysokości 2 metrów.

§ 51 [Ogrodzenie działki]

     1. Ogrodzenie działki nie może przekraczać wysokości 1 metra i powinno być ażurowe.

     2. Umieszczanie na ogrodzeniach ostro zakończonych elementów, drutu kolczastego oraz innych podobnych wyrobów i materiałów jest zabronione.

§ 52 [Żywopłoty]

     1. Na granicy działek, za pisemną zgodą użytkownika sąsiedniej działki, można zakładać żywopłoty.

     2. Wysokość żywopłotu na granicy pomiędzy działkami ustalają sąsiadujący użytkownicy z tym, że nie może ona przekraczać 1 metra.

     3. Żywopłoty rosnące przy granicy działki z alejką (drogą wewnętrzną) nie mogą przekraczać wysokości 1 metra i muszą być prowadzone w ten sposób, aby nie przerastały poza granicę działki.

     4. Żywopłoty rosnące na granicy działki będącej jednocześnie granicą ROD nie mogą przekraczać wysokości 2 metrów i muszą być prowadzone w ten sposób, aby nie przerastały poza ogrodzenie ROD.

§ 53 [Drzewa i krzewy owocowe]

     1. Gatunki i odmiany drzew owocowych słabo rosnących i karłowych należy sadzić w odległości co najmniej 2 metrów od granicy działki. W przypadku moreli należy zachować odległość co najmniej 3 metrów. Czereśnia i orzech włoski nie mogą być sadzone w odległości mniejszej niż 5 metrów od granicy działki, z wyjątkiem szczepionych na podkładach słabo rosnących, które można sadzić w odległości nie mniejszej niż 3 metry.

     2. Krzewy owocowe należy sadzić w odległości nie mniejszej niż 1 m od granicy działki, a krzewy leszczyny 3 metrów.

§ 54 [Drzewa i krzewy ozdobne]

     1. Dopuszcza się sadzenie drzew ozdobnych, w tym iglaków, pod warunkiem, że będą to gatunki i formy słabo rosnące.

     2. Drzewa ozdobne, o których mowa w ust.1, należy sadzić w odległości co najmniej 2 m od granic działki.

     3. Dopuszcza się sadzenie drzew ozdobnych w odległości 1 metra od granicy działki, o ile ich wysokość nie przekroczy 2 metrów.

     4. Krzewy ozdobne silnie rosnące należy sadzić w odległości co najmniej 2 m, a krzewy słabo rosnące i płożące formy iglaków co najmniej 1 m od granic działki.

     5. W odległości 2 m od granicy działki wysokość drzew i krzewów ozdobnych nie powinna osiągać więcej niż 3 m.

§ 55 [Cięcie i prześwietlanie drzew i krzewów]

     1. Działkowiec zobowiązany jest do cięcia i prześwietlania drzew oraz krzewów owocowych i ozdobnych w taki sposób, aby gałęzie nie przekraczały granic działki.

     2. W razie niedopełnienia obowiązku określonego w ust. 1, użytkownik sąsiedniej działki może obciąć przechodzące gałęzie, o ile wcześniej wyznaczył sąsiadowi odpowiedni termin do ich usunięcia.

     3. Uprawnienie wynikające z ust. 2 przysługuje również zarządowi ROD, gdy gałęzie przechodzą na teren ogólny ROD.

§ 56 [Zabiegi ochrony roślin]

     1. Działkowiec zobowiązany jest do zwalczania na użytkowanej działce chorób i szkodników roślin oraz chwastów.

     2. Działkowiec może stosować na działce chemiczne zabiegi ochrony roślin wyłącznie preparatami dopuszczonymi do obrotu.

     3. Zabieg, o którym mowa w ust. 2, może być przeprowadzony tylko w przypadku, gdy możliwym jest zapewnienie bezpieczeństwa dla ludzi i upraw ogrodniczych zarówno na własnej działce, jak i działkach sąsiednich.

     4. Przed zastosowaniem środków ochrony roślin działkowiec zobowiązany jest do poinformowania o tym sąsiadów podając nazwę preparatu, okres karencji i datę przeprowadzenia zabiegu.

§ 57 [Zakaz uprawy określonych roślin]

     W ROD obowiązuje całkowity zakaz uprawy maku oraz innych roślin, których uprawa jest zakazana na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 58 [Dopuszczalny chów zwierząt]

     1. Z zachowaniem odpowiednich warunków sanitarnych i higienicznych, działkowiec może prowadzić na działce wyłącznie chów gołębi, kur i królików, których dopuszczalną liczbę określa zarząd. Hodowla gołębi wymaga uprzedniej zgody walnego zebrania ROD i nie może być prowadzona w odległości do 5 km od granicy lotniska stosownie do wymogów określonych w ustawie – Prawo lotnicze.

     2. Pomieszczenia dla zwierząt, o których mowa w ust. 1, stanowią integralną część altany działkowej i wliczane są do jej normatywnej powierzchni.

     3. Działkowiec odpowiada za szkody powstałe w związku z prowadzeniem chowu zwierząt, o których mowa w ust. 1.

     4. Chów zwierząt, o których mowa w ust. 1, jest dopuszczalny, o ile odrębne przepisy, w szczególności przepisy prawa miejscowego, nie stanowią inaczej.

§ 59 [Zakres zagospodarowania działki]

     Działkowiec zobowiązany jest do zagospodarowania i korzystania z działki zgodnie z jej przeznaczeniem i w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożeń lub utrudnień w korzystaniu z działek przez sąsiadów.

§ 60 [Nadzór nad zagospodarowaniem działki]

     Bezpośredni nadzór nad zgodnym z regulaminem zagospodarowaniem działki, w tym w sprawach dotyczących altany działkowej i innych trwałych urządzeń, sprawuje zarząd ROD.

     ROZDZIAŁ VI Społeczna Służba Instruktorska

§ 61 [Skład i zasady działania SSI]

     1. Społeczną Służbę Instruktorską tworzą:

          1) instruktorzy ogrodowi,

          2) instruktorzy okręgowi,

          3) instruktorzy krajowi.

     2. Szczegółowy tryb powoływania oraz działania instruktorów Społecznej Służby Instruktorskiej określa Krajowa Rada PZD.

§ 62 [Cele instruktorów SSI]

     Instruktorów Społecznej Służby Instruktorskiej powołuje się w celu realizacji zadań doradczych w zakresie zagospodarowania, modernizacji ROD i działek, upowszechniania wiedzy i nowości ogrodniczych, pomocy działkowcom w zagospodarowaniu i użytkowaniu działki oraz racjonalnej i zdrowej uprawy roślin, a także ochrony środowiska.

§ 63 [Działalność instruktorów SSI]

     Instruktorzy ogrodowi Społecznej Służby Instruktorskiej:

          1) prowadzą poradnictwo i instruktaż w zakresie zagospodarowania i modernizacji działek oraz uprawy roślin,

          2) propagują wiedzę i oświatę ogrodniczą poprzez organizowanie prelekcji i szkoleń dla działkowców,

          3) wdrażają postanowienia regulaminu ROD,

          4) utrzymują kontakty z placówkami pracującymi na rzecz ogrodnictwa.

§ 64 [Zadania instruktorów SSI]

     Instruktorzy Społecznej Służby Instruktorskiej:

          1) biorą udział w przeglądach stanu zagospodarowania ROD i działek oraz pracach ogrodowych komisji konkursowych,

          2) przedkładają zarządowi ROD wnioski w sprawach zagospodarowania i modernizacji ROD i działek, działalności szkoleniowej i zaopatrzeniowej,

          3) mogą uczestniczyć w posiedzeniach zarządu ROD i komisji problemowych, na których omawiane są sprawy zagospodarowania i modernizacji ROD i działek oraz zagadnienia ogrodnicze i szkoleniowe.

§ 65 [Obowiązki zarządu ROD wobec SSI]

     Zarząd ROD zobowiązany jest do stworzenia odpowiednich warunków do pracy instruktorom ogrodowym Społecznej Służby Instruktorskiej, zapewniając szczególnie:

          1) korzystanie z tablic informacyjnych w ROD,

          2) udział w szkoleniach organizowanych przez okręgowe zarządy PZD i Krajowy Zarząd PZD.

§ 66 [Finansowanie SSI]

     Działalność instruktorów ogrodowych zarząd ROD finansuje ze środków ogrodowego Funduszu Oświatowego PZD.

     ROZDZIAŁ VII Przepisy porządkowe

§ 67 [Obowiązki porządkowe]

     Działkowiec obowiązany jest:

          1) dbać o estetyczny wygląd działki i ROD,

          2) nie zakłócać spokoju sąsiadom, zwłaszcza poprzez korzystanie z urządzeń ponad przeciętną miarę,

          3) utrzymywać w czystości i estetycznym stanie drogi, aleje oraz rowy melioracyjne:

               a) na połowie ich szerokości, gdy do nich przylegają działki po obu stronach,

               b) na całej ich szerokości, gdy do nich przylegają działki z jednej strony.

§ 68 [Zakazy porządkowe] 

     Działkowcom i innym osobom przebywającym na terenie ROD zabrania się:

     1) zanieczyszczania działek, alejek, dróg, rowów melioracyjnych, terenów przylegających do działki oraz otoczenia ogrodu wszelkimi odpadami, w tym pochodzącymi z działki, np. gałęzie, chwasty,

     2) wrzucania do ogrodowych pojemników na śmieci części roślin oraz nie pochodzących z działki odpadów komunalnych,

     3) gromadzenia i przechowywania na działce przedmiotów niepotrzebnych do uprawy (korzystania z działki), a obniżających jej estetyczny wygląd, a także wszelkich odpadów, w tym nie pochodzących z działki, 

     4) stawiania szop, komórek, toalet wolnostojących itp.,

     5) spalania na terenie ROD wszelkich odpadów i resztek roślinnych,

     6) wjazdu na teren ROD osobowymi pojazdami mechanicznymi bez zgody walnego zebrania ROD,

     7) parkowania na terenie ROD, poza wyznaczonymi do tego celu miejscami postojowymi, wszelkich pojazdów mechanicznych bez zgody walnego zebrania ROD,

     8) mycia i naprawiania na terenie ROD - także na miejscach postojowych - wszelkich pojazdów mechanicznych,

     9) polowania, detonowania petard i innych ładunków wybuchowych oraz strzelania z wszelkiej broni, w tym także z pneumatycznej, na terenie ROD,

    10) wprowadzania i trzymania na terenie ROD psów bez smyczy i kagańca oraz stałego utrzymywania kotów i psów na działce,

    11) naruszania, zmieniania infrastruktury ogrodowej, a w szczególności budowania bram i furtek w ogrodzeniu zewnętrznym,

    12) sadzenia, a także usuwania drzew i krzewów oraz innych roślin na terenach ogólnych ROD,

    13) prowadzenia na działce uprawy jednorodnej o charakterze produkcyjnym.

§ 69 [Wjazd na teren ROD]

     Dopuszcza się wjazd na teren ROD pojazdów mechanicznych dowożących do działki nawozy, materiały budowlane itp. na zasadach określonych przez zarząd ROD. Zasady te mogą określać w szczególności trasy dojazdu, maksymalną łączną masę pojazdu wraz z ładunkiem, itp.

§ 70 [Prawa osób niepełnosprawnych]

     1. Osoba niepełnosprawna ma prawo wjazdu na teren ROD pojazdem mechanicznym, którym dojeżdża do działki. Prawo wjazdu ma także pojazd dowożący tę osobę do działki.

     2. Osoba niepełnosprawna ma prawo parkowania swego pojazdu na terenie działki, jeżeli wyposaży ją w odpowiednie miejsce postojowe (np. zatoczkę).

     3. Zarząd ROD jest obowiązany zapewnić osobom niepełnosprawnym możliwość nieskrępowanego dotarcia pojazdem mechanicznym do działki.

     4. Osobą niepełnosprawną w rozumieniu niniejszego postanowienia jest osoba, która na skutek stwierdzonej urzędowo niepełnosprawności ma trudności z samodzielnym poruszaniem się.

§ 71 [Zasady usuwania drzew ozdobnych]

     1. Usunięcie z terenów ogólnych ROD lub działki ozdobnych drzew następuje za zezwoleniem właściwego organu administracji publicznej w przypadkach określonych w przepisach ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

     2. Zezwolenie wydawane jest na wniosek:

          1) zarządu ROD - w przypadku zamiaru usunięcia drzewa lub krzewu z terenu ogólnego ROD,

          2) działkowca - w przypadku zamiaru usunięcia drzewa z terenu działki.

§ 72 [Oznaczenie alejek i działek]

     1. Alejki ogrodowe powinny posiadać nazwy lub numery. 

     2. Działka oznaczona jest tabliczką z numerem porządkowym, umieszczoną w widocznym miejscu.

§ 73 [Wstęp na działkę]

     1. Wstęp na działkę w czasie nieobecności działkowca lub jego rodziny jest zabroniony.

     2. Przepisy ust. 1 nie mają zastosowania w przypadku zagrożenia życia lub mienia.

§ 74 [Prawo wstępu na działkę]

     1. W celu sprawdzenia stanu zagospodarowania działki, odczytu liczników wody i energii elektrycznej, sprawdzenia prawidłowości podłączeń instalacji elektrycznej i wodociągowej, działkowiec ma obowiązek umożliwić wstęp na działkę i do altany działkowej osobom upoważnionym przez zarząd ROD.

     2. Mimo braku zgody działkowca, osoby upoważnione przez zarząd ROD są uprawnione do wstępu na działkę w celu przeprowadzenia czynności, o których mowa w ust. 1, jeżeli z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem zawiadomią na piśmie działkowca o konieczności wstępu na teren działki.

§ 75 [Czasowe wyłączenie prądu]

     1. W uzasadnionych przypadkach, w szczególności związanych ze złym stanem technicznym sieci, niemożliwością zapobieżenia kradzieżom prądu, bezpieczeństwem ogrodu, zarząd ROD może podjąć decyzję o czasowym wyłączeniu energii elektrycznej w ogrodzie w okresie jesienno - zimowym. Uchwała w tej sprawie powinna być szczegółowo uzasadniona.

     2. Walne zebranie może w drodze uchwały zobowiązać zarząd ROD do wyłączenia energii elektrycznej w ogrodzie w okresie jesienno - zimowym.

§ 76 [Zasady przyłączenia do sieci]

     W ROD posiadających sieć wodociągową, kanalizacyjną lub elektryczną działkowiec może przyłączyć działkę do sieci wyłącznie po uzyskaniu zgody zarządu ROD.

§ 77 [Zasady i koszty korzystania z wody]

     1. Wodą pobieraną z ujęć miejskich i ogrodowych należy gospodarować oszczędnie.

     2. Rozliczanie kosztów wody zużytej przez działkowca może odbywać się wyłącznie na zasadach ustalonych przez zarząd ROD i zatwierdzonych przez walne zebranie ROD.

     3. Opłatę za zużytą wodę uiszcza się według wskazań licznika po cenie ustalonej dla odbiorcy lub ryczałtowo według zasad ustalonych przez walne zebranie ROD.

     4. Koszty związane z dostawą wody do działek i eksploatacją sieci ogólnoogrodowej pokrywane są z odpowiedniej opłaty ogrodowej przeznaczonej na te cele.

     5. Stwierdzenie przez zarząd ROD pobierania wody przez działkowca poza wodomierzem, uznaje się za kradzież na szkodę ROD.

§ 78 [Zasady i koszty korzystania z prądu ]

     1. Korzystanie z energii elektrycznej przez działkowca może odbywać się wyłącznie na zasadach uchwalonych przez walne zebranie ROD i zgodnych z obowiązującymi w PZD.

     2. Opłatę za zużytą energię elektryczną uiszcza się według wskazań podlicznika po cenie ustalonej przez zakład energetyczny w terminach wyznaczonych przez zarząd ROD.

     3. Koszty związane z dostawą energii do działek oraz eksploatacją sieci ogólnoogrodowej, pokrywane są z odpowiedniej opłaty ogrodowej przeznaczonej na te cele.

     4. Stwierdzenie przez zarząd ROD pobierania przez działkowca energii elektrycznej poza licznikiem, uznaje się za kradzież na szkodę rodzinnego ogrodu działkowego.

§ 79 [Opiekun działki]

     1. W uzasadnionych przypadkach (np. długotrwała choroba) zarząd ROD może wyrazić zgodę - na wniosek działkowca - na ustanowienie opiekuna działki na okres do dwóch lat.

     2. Odpowiedzialność za skutki opieki ponosi działkowiec, w imieniu którego działał opiekun.

§ 80 [Odpowiedzialność działkowca]

     1. Działkowiec winny działania lub zaniechania, przez które PZD poniósł szkodę, odpowiada za nią osobiście. Odpowiedzialność ta obejmuje w szczególności obowiązek zrekompensowania kosztów poniesionych przez PZD w celu usunięcia naruszeń w infrastrukturze ogrodowej.

     2. Działkowiec odpowiada również za szkody wyrządzone przez osoby przebywające za jego zgodą na działce i w ROD.

§ 81 [Zgłaszania zmiany danych osobowych]

     1. Działkowiec ma obowiązek zgłaszania do zarządu ROD na piśmie zmianę danych osobowych, w tym zmianę miejsca zamieszkania i adresu do korespondencji.

     2. Działkowiec ponosi odpowiedzialność za skutki niezgłoszenia zmiany danych osobowych, które mogły mieć wpływ na decyzje zarządu ROD związane z prawem do działki.

     3. W razie zaniedbania obowiązku zgłoszenia zmiany miejsca zamieszkania lub w przypadku nieprzyjęcia korespondencji, skierowane do działkowca pisma, po ich zwrocie przez pocztę, pozostawia się w aktach ze skutkiem doręczenia.

§ 82 [Wyłączenie odpowiedzialności]

     PZD nie ponosi odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu strat spowodowanych przez powódź, pożar, gradobicie, suszę, huragan itp. oraz powstałych na skutek kradzieży i dewastacji.

     ROZDZIAŁ VIII Opłaty ogrodowe

§ 83 [Opłaty ogrodowe]

     1. Działkowiec jest obowiązany uczestniczyć w pokrywaniu kosztów funkcjonowania ROD w częściach przypadających na jego działkę, przez uiszczanie opłat ogrodowych.

     2. Opłaty ogrodowe są uchwalane corocznie przez walne zebranie, które określa wysokość lub sposób wyliczenia tych opłat oraz termin jej uiszczenia, jednak nie później niż do 30 czerwca.

     3. Na koszty funkcjonowania ROD składają się w szczególności:

          1) wydatki na inwestycje, remonty i bieżącą konserwację infrastruktury ogrodowej;

          2) opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej terenu ogólnego i infrastruktury ogrodowej;

          3) ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne;

          4) wydatki na utrzymanie porządku i czystości;

          5) wydatki związane z zarządzaniem ROD.

     4. Na warunkach określonych w statucie PZD, działkowiec zalegający z opłatami ogrodowymi może zwolnić się od tego obowiązku także w ten sposób, że za zgodą zarządu ROD bezpłatnie wykona osobiście lub poprzez osobę bliską prace na rzecz ROD odpowiadające wartości zobowiązania z tytułu opłat ogrodowych.

§ 84 [Zawiadomienie o zmianie opłat] 

     1. Zarząd ROD zawiadamia działkowców o zmianie wysokości opłat ogrodowych poprzez zamieszczenie informacji w miejscu umożliwiającym każdemu działkowcowi zapoznanie się z tą informacją, a w szczególności poprzez jej zamieszczenie na tablicy informacyjnej lub stronie internetowej ROD.

     2. Zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, zarząd ROD dokonuje co najmniej 14 dni przed upływem terminu do wnoszenia opłat ogrodowych, nie później jednak niż do końca miesiąca poprzedzającego ten termin.

     ROZDZIAŁ IX Postanowienia końcowe

§ 85 [Interpretacja regulaminu]

     Interpretacja postanowień regulaminu należy do Krajowej Rady PZD.

§ 86 [Wejście w życie; przepisy przejściowe]

     1. Regulamin wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku. Z tym dniem traci moc obowiązującą Regulamin Rodzinnego Ogrodu Działkowego uchwalony w dniu 21 lutego 2014 roku przez Krajową Radę PZD.

     2. Do gospodarzy ustanowionych przed dniem wejścia w życie niniejszego regulaminu nie stosuje się § 15 ust. 1. W tym zakresie obowiązują postanowienia dotychczasowe.

     3. Dostosowanie wysokości ekranu izolującego pasiekę od pozostałej części ROD do wymogu określonego w § 37 ust. 3 następuje do dnia 31 marca 2016 roku.

Statut

Stowarzyszenie ogrodowe
POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW

S T A T U T
POLSKIEGO ZWIĄZKU DZIAŁKOWCÓW

uchwalony przez
XII Krajowy Zjazd Delegatów
Polskiego Związku Działkowców
w dniu 2 lipca 2015 roku
ze zmianami wprowadzonymi przez
XIII Krajowy Zjazd Delegatów
Polskiego Związku Działkowców
w dniu 9 grudnia 2017 roku

tekst jednolity
zarejestrowany w KRS w dniu 23 lutego 2018r.

ROZDZIAŁ I

Postanowienia ogólne
§ 1 [Status PZD]
1. Polski Związek Działkowców, zwany dalej „PZD”, jest ogólnopolskim stowarzyszeniem ogrodowym powołanym do zakładania i prowadzenia rodzinnych ogrodów działkowych oraz reprezentacji i obrony interesów swoich członków.
2. PZD działa na podstawie ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach oraz niniejszego statutu.
3. PZD opiera swoją działalność na pracy społecznej członków; do prowadzenia swych spraw może zatrudniać pracowników, w tym swoich członków.
§ 2 [Teren działania i siedziba]
1. Terenem działania PZD jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Siedzibą PZD jest miasto stołeczne Warszawa.
3. PZD ma prawo używać własnego godła, hymnu, sztandarów, odznak i pieczęci.
§ 3 [Osobowość prawna]
1. PZD posiada osobowość prawną.
2. PZD działa poprzez swoje organy ustanowione niniejszym statutem.
§ 4 [Przynależność do innych organizacji]
PZD może być członkiem innych organizacji krajowych i zagranicznych o pokrewnych celach i zadaniach.
§ 5 [Definicje; organy wyższego stopnia]
1. Użyte w niniejszym statucie określenia oznaczają:
1) ustawa – ustawę z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 40);
2) ROD – rodzinny ogród działkowy prowadzony przez PZD;
3) działkowiec - pełnoletnią osobę fizyczną uprawnioną do korzystania z działki w ROD na podstawie prawa do działki;
4) prawo do działki - ustanowiony zgodnie z ustawą tytuł prawny uprawniający do korzystania z działki;
5) infrastruktura ogrodowa - budynki i budowle, ogrodzenia, aleje i drogi ogrodowe, place zabaw, świetlice, hydrofornie, sieci wodociągowe i energetyczne oraz inne urządzenia znajdujące się na terenie rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do wspólnego używania przez osoby korzystające z działek oraz służące do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rodzinnego ogrodu działkowego, o ile nie wchodzą w skład przedsiębiorstwa;
6) opłaty ogrodowe – uiszczane przez działkowca opłaty wynikające z uczestnictwa w pokrywaniu kosztów funkcjonowania
rodzinnego ogrodu działkowego, a w szczególności związane z zarządzaniem, utrzymaniem terenu ogólnego i infrastruktury ogrodowej;
7) przepisy związkowe – postanowienia uchwał organów PZD, w tym statutu PZD i regulaminu ROD;
8) organy zarządzające – zarząd ROD, okręgowy zarząd i Krajowy Zarząd;
9) osoba bliska – małżonka, zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa oraz osoby pozostające w stosunku przysposobienia;
10) głosy - głosy "za", "przeciw" lub "wstrzymujące się" oddane podczas głosowania w sposób zgodny ze statutem;
11) zwykła większość – więcej głosów oddanych „za” niż „przeciw”;
12) bezwzględna większość - więcej niż połowa głosów oddanych „za”.
2. Organami wyższego stopnia w rozumieniu niniejszego statutu są:
1) w stosunku do walnego zebrania (konferencji delegatów) ROD oraz okręgowego zjazdu delegatów – odpowiednio właściwy terytorialnie okręgowy zarząd oraz Krajowa Rada,
2) w stosunku do zarządu ROD – właściwy terytorialnie okręgowy zarząd,
3) w stosunku do okręgowej rady i okręgowego zarządu – Krajowy Zarząd,
4) w stosunku do Krajowego Zarządu –Krajowa Rada,
5) w stosunku do komisji rewizyjnej ROD oraz okręgowej komisji rewizyjnej – odpowiednio właściwa terytorialnie okręgowa komisja rewizyjna oraz Krajowa Komisja Rewizyjna,
6) w stosunku do Krajowej Rady i Krajowej Komisji Rewizyjnej – Krajowy Zjazd Delegatów.

ROZDZIAŁ II

Cele i zadania PZD
§ 6 [Cele PZD i ROD]
1. Celem PZD jest:
1) zakładanie i prowadzenie ROD,
2) rozwój ROD w sposób zapewniający działkowcom i ich rodzinom aktywny wypoczynek i możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby,
3) przywracanie społeczności i przyrodzie terenów zdegradowanych,
4) ochrona środowiska przyrodniczego,
5) podnoszenie standardów ekologicznych otoczenia,
6) kształtowanie zdrowego otoczenia człowieka,
7) ochrona przyrody,
8) poprawa warunków socjalnych społeczności lokalnych.

§ 7 [Podstawowe działania PZD]
PZD realizuje swoje cele poprzez:
1) propagowanie idei ogrodnictwa działkowego w społeczeństwie, a szczególnie wszechstronnego znaczenia ROD dla rodzin działkowców i mieszkańców miast oraz racjonalnego wykorzystania gruntów miejskich,
2) działanie na rzecz wszechstronnego rozwoju ogrodnictwa działkowego,
3) zagospodarowywanie ROD,
4) ustanawianie prawa do działek,
5) wszechstronne działanie na rzecz ochrony przyrody i środowiska,
6) organizowanie i udzielanie pomocy oraz poradnictwa w zagospodarowaniu działek i prowadzeniu upraw ogrodniczych,
7) propagowanie wiedzy ogrodniczej, zwłaszcza poprzez szkolenia i prowadzenie działalności wydawniczej,
8) prowadzenie działalności społecznej, wychowawczej, wypoczynkowej, rekreacyjnej i innej na rzecz działkowców, ich rodzin oraz społeczności lokalnych,
9) współpracę z samorządami terytorialnymi, administracją rządową, organizacjami społecznymi i zawodowymi oraz organizacjami zagranicznymi o pokrewnych celach i zadaniach, a także przedsiębiorcami i innymi instytucjami.

ROZDZIAŁ III

Członkowie PZD – prawa i obowiązki
Rodzaje członkostwa
§ 8 [Otwartość członkostwa]
Członkostwo w PZD jest otwarte dla wszystkich działkowców lub osób zainteresowanych zawarciem umowy dzierżawy działkowej.
§ 9 [Członkostwo - podmioty]
1. Członkami PZD mogą być:
1) osoby fizyczne pełnoletnie, zamieszkałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2) osoby prawne.
2. Osoby prawne mogą być jedynie członkami wspierającymi PZD.
§ 10 [Rodzaje członkostwa]
Członkowie PZD dzielą się na:
1) członków zwyczajnych,
2) członków współdziałających,
3) członków wspierających.
Członkowie zwyczajni
§ 11 [Warunki nabycia członkostwa zwyczajnego]
1. Członkiem zwyczajnym może być osoba fizyczna mająca prawo do działki w ROD.
2. PZD nie może odmówić przyjęcia w poczet członków zwyczajnych działkowca mającego prawo do działki w ROD.
3. Postanowienia ust. 2 nie stosuje się wobec działkowca wcześniej pozbawionego członkostwa w PZD lub wykorzystującego działkę sprzecznie z ustawą lub rażąco naruszającego regulamin ROD.
§ 12 [Deklaracja członkowska]
Osoba ubiegająca się o członkostwo zwyczajne składa pisemne oświadczenie woli o chęci przystąpienia do PZD w formie deklaracji członkowskiej.
§ 13 [Tryb nadania członkostwa zwyczajnego]
1. Przyjęcie w poczet członków zwyczajnych następuje na mocy uchwały zarządu ROD.
2. Do czasu powołania zarządu ROD w nowym (odtworzonym) ROD uchwałę w sprawie, o której mowa w ust. 1, podejmuje okręgowy zarząd.
3. Organ, o którym mowa w ust. 1 albo 2, udziela działkowcowi informacji w przedmiocie nabycia członkostwa w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia deklaracji członkowskiej. Bezskuteczny upływ tego terminu jest równoznaczny z przyjęciem w poczet członków PZD.
§ 14 [Prawa członka zwyczajnego]
1. Członek zwyczajny ma prawo:
1) brać udział w walnym zebraniu ROD,
2) wybierać i być wybieranym do organów PZD,
3) uzyskiwać informacje o działalności PZD,
4) zwracać się do organów PZD o ochronę swoich praw i interesów w zakresie członkostwa w PZD i prawa do działki,
5) występować z wnioskami i postulatami do organów PZD,
6) składać odwołania od uchwał organów PZD bezpośrednio dotyczących jego osoby,
7) brać udział w posiedzeniu organu PZD, na którym podejmowana jest uchwała dotycząca jego członkostwa w PZD w pierwszej instancji, zabierać głos i składać wyjaśnienia na takim posiedzeniu,
8) korzystać z poradnictwa związkowego w zakresie zagospodarowania działki i upraw ogrodniczych,
9) wglądu w dokumentację dotyczącą jego członkostwa.
2. Prawa członkowskie wykonywane są osobiście.
§ 15 [Obowiązki członka zwyczajnego]
Członek zwyczajny ma obowiązek:

1) przestrzegać ustawę, niniejszy statut oraz wydane na jego podstawie uchwały organów PZD,
2) przestrzegać zasad współżycia społecznego,
3) dbać o dobre imię PZD i polskiego ogrodnictwa działkowego,
4) działać w interesie PZD i jego członków,
5) brać czynny udział w życiu PZD,
6) uiszczać składkę członkowską do 30 czerwca danego roku,
7) aktualizować dane osobowe i adres do korespondencji,
8) otaczać opieką mienie PZD.
Członkowie współdziałający
§ 16 [Status członka współdziałającego]
1. Członkowie współdziałający udzielają moralnego, materialnego oraz merytorycznego wsparcia realizacji zadań i celów PZD, a także propagują idee ogrodnictwa działkowego.
2. Członkiem współdziałającym może być pełnoletnia osoba fizyczna zainteresowana zawarciem umowy dzierżawy działkowej.
§ 17 [Tryb nadania członkostwa współdziałającego]
1. Przyjęcie w poczet członków współdziałających następuje na mocy uchwały zarządu ROD po złożeniu pisemnej deklaracji członkowskiej.
2. Do czasu powołania zarządu w nowym ROD uchwałę w sprawie, o której mowa w ust. 1, podejmuje okręgowy zarząd.
§ 18 [Prawa członka współdziałającego]
1. Członek współdziałający ma prawo:
1) uzyskiwać informacje o działalności PZD,
2) zwracać się do organów PZD o ochronę swoich praw i interesów w zakresie członkostwa w PZD,
3) występować z wnioskami i postulatami do organów PZD,
4) składać odwołania od uchwał organów PZD bezpośrednio dotyczących jego osoby,
5) brać udział w posiedzeniu organu PZD, na którym podejmowana jest uchwała dotycząca jego osoby w pierwszej instancji, zabierać głos i składać wyjaśnienia na takim posiedzeniu,
6) wglądu w dokumentację dotyczącą jego członkostwa.
2. Prawa członkowskie wykonywane są osobiście.
§ 19 [Obowiązki członka współdziałającego]
Członek współdziałający ma obowiązek:
1) przestrzegać niniejszy statut oraz wydane na jego podstawie uchwały organów PZD,
2) przestrzegać zasad współżycia społecznego,
3) dbać o dobre imię PZD i polskiego ogrodnictwa działkowego,
4) działać w interesie PZD i jego członków,
5) brać czynny udział w życiu PZD,
6) uiszczać składkę członkowską do 30 czerwca danego roku,
7) aktualizować dane osobowe i adres do korespondencji,
8) otaczać opieką mienie PZD.
Członkowie wspierający
§ 20 [Status członka wspierającego]
Członkiem wspierającym może być osoba prawna deklarująca wspieranie celów i zadań PZD, a w szczególności poprzez udzielanie pomocy finansowej lub rzeczowej na rzecz wybranej jednostki organizacyjnej PZD.
§ 21 [Deklaracja członkowska]
1. Ubiegający się o członkostwo wspierające składa pisemne oświadczenie woli o chęci przystąpienia do PZD w formie deklaracji członkowskiej.
2. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, składa osoba lub organ umocowany do reprezentowania ubiegającego się o członkostwo wspierające.
§ 22 [Tryb nadania członkostwa wspierającego]
Przyjęcie w poczet członków wspierających następuje na mocy uchwały organu zarządzającego jednostki organizacyjnej PZD, do której wpłynęła deklaracja członkowska.
§ 23 [Prawa członka wspierającego]
Członek wspierający ma prawo:
1) brać udział w zebraniu organu PZD, na którym rozpatrywane są sprawy jego dotyczące,
2) do uzyskania informacji o realizacji wspieranych celów,
3) zwracania się do organów PZD w sprawach dotyczących rozwoju ROD.
§ 24 [Obowiązki członka wspierającego]
Członek wspierający ma obowiązek:
1) dbać o dobre imię PZD i polskiego ogrodnictwa działkowego,
2) działać w interesie PZD i jego członków,
3) uiszczać składkę członkowską,
4) aktualizować dane i adres do korespondencji,
5) wywiązywać się z zadeklarowanej formy wsparcia.
Ustanie członkostwa
§ 25 [Podstawy ustania członkostwa]
Członkostwo w PZD ustaje na skutek:
1) wygaśnięcia,
2) pozbawienia.
§ 26 [Przyczyny wygaśnięcia członkostwa]
1. Członkostwo w PZD wygasa w razie:
1) śmierci lub utraty osobowości prawnej przez członka PZD,

2) zrzeczenia się na piśmie członkostwa w PZD,
3) wygaśnięcia prawa do działki w ROD,
4) wyodrębnienia ROD, w którym członek zwyczajny posiada prawo do działki,
5) nie wywiązywania się przez członka wspierającego z zadeklarowanej formy wsparcia przez okres co najmniej jednego roku.
2. Wygaśnięcie członkostwa w PZD stwierdza właściwy organ w formie uchwały.
§ 27 [Przyczyny pozbawienia członkostwa]
Pozbawienie członkostwa może nastąpić w razie rażącego naruszenia przepisów ustawy, postanowień statutu, regulaminu ROD, zasad współżycia społecznego oraz działania na szkodę PZD.
§ 28 [Organ pozbawiający członkostwa]
1. Pozbawienie członkostwa następuje w drodze uchwały zarządu ROD.
2. W uzasadnionych przypadkach uchwałę o pozbawieniu członkostwa może podjąć właściwy terytorialnie okręgowy zarząd albo Krajowy Zarząd.
§ 29 [Tryb pozbawienia członkostwa]
1. Przed podjęciem uchwały o pozbawieniu członkostwa właściwy organ obowiązany jest przesłać do zainteresowanego członka PZD zawiadomienie o terminie posiedzenia, na którym jego sprawa ma być rozpatrywana oraz umożliwić mu złożenie wyjaśnień. Zawiadomienie przesyła się listem poleconym na co najmniej 21 dni przed terminem posiedzenia.
2. Niezgłoszenie się członka PZD nie wstrzymuje podjęcia uchwały.
3. Odpis uchwały, o której mowa w ust. 1, wraz z uzasadnieniem i pouczeniem o prawie i terminie złożenia odwołania doręcza się członkowi za pokwitowaniem lub przesyła listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.
§ 30 [Odwołanie od pozbawienia członkostwa]
1. Członkowi przysługuje prawo odwołania się od uchwały, o której mowa w § 29, do właściwego organu wyższego stopnia nad organem wydającym uchwałę w ciągu 14 dni od daty otrzymania uchwały.
2. Odwołanie, o którym mowa w ust. 1, wnosi się za pośrednictwem organu, który podjął uchwałę, który w ciągu 14 dni przesyła odwołanie wraz z dokumentacją uzasadniającą podjęcie uchwały do właściwego organu wyższego stopnia.
3. Wniesienie odwołania w terminie i trybie, określonym w ust. 1 i 2, wstrzymuje wykonanie zaskarżonej uchwały.

ROZDZIAŁ IV

Struktura i organy PZD
§ 31 [Jednostki organizacyjne PZD]
Jednostkami organizacyjnymi PZD są:
1) rodzinne ogrody działkowe,
2) jednostki terenowe,
3) jednostka krajowa.
§ 32 [Organy PZD]
Organami PZD są:
1) w ROD:
a) walne zebranie (konferencja delegatów),
b) zarząd,
c) komisja rewizyjna,
2) w jednostce terenowej:
a) okręgowy zjazd delegatów,
b) okręgowa rada,
c) okręgowy zarząd,
d) okręgowa komisja rewizyjna,
3) w jednostce krajowej:
a) Krajowy Zjazd Delegatów,
b) Krajowa Rada,
c) Krajowy Zarząd,
d) Krajowa Komisja Rewizyjna.

ROZDZIAŁ V

Zasady organizacyjne PZD
§ 33 [Wybory do organów PZD]
1. Organy PZD pochodzą z wyborów, za wyjątkiem walnego zebrania ROD.
2. Wybory do organów PZD przeprowadzane są w głosowaniu jawnym, zwykłą większością głosów. Na żądanie co najmniej połowy obecnych na walnym zebraniu (konferencji lub zjeździe) członków PZD uprawnionych do głosowania, wybór organów PZD odbywa się w głosowaniu tajnym.
§ 34 [Członkowie organów PZD - wyłączenia]
1. Członkiem organu PZD może być jedynie członek PZD.
2. Można być członkiem tylko jednego organu PZD w danej jednostce organizacyjnej PZD.
3. Osoba bliska członka organu PZD nie może być członkiem organu w tej samej jednostce organizacyjnej PZD. Zakaz ten dotyczy również małżonka osoby bliskiej członka organu PZD.
4. Postanowienia ust. 2 - 3 nie mają zastosowania do walnych zebrań, konferencji delegatów oraz zjazdów okręgowych i krajowego.
5. Przewodniczącym walnego zebrania, konferencji delegatów, zjazdów okręgowych i krajowego nie może być prezes organu zarządzającego oraz przewodniczący komisji rewizyjnej odpowiedniej jednostki organizacyjnej PZD, a także osoba w trakcie trwania obowiązującego co do niej zakazu wynikającego z § 42 ust. 5.
§ 35 [Obowiązki i odpowiedzialność członków organów PZD]
1. Członek PZD wybrany do organu PZD ma obowiązek:
1) reprezentować godnie interesy PZD,

2) wykonywać obowiązki wynikające z pełnionej funkcji zgodnie z zakresem zadań organu, do którego został wybrany,
3) aktywnie uczestniczyć w pracach organu, którego jest członkiem.
2. Członek organu winny działania lub zaniechania, przez które PZD poniósł szkodę, odpowiada za nią osobiście.
3. Członek organu może otrzymywać wynagrodzenie za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją na zasadach określonych przez Krajową Radę.
§ 36
1. Posiedzenie organu PZD może być zwołane przez organ wyższego stopnia.
2. Przewodniczący komisji rewizyjnej lub jego zastępca mają prawo uczestniczyć z głosem doradczym w zebraniach innego organu danej jednostki organizacyjnej PZD.
§ 37 [Kadencja organów PZD]
1. Kadencja organów PZD trwa cztery lata.
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Krajowa Rada może przedłużyć lub skrócić kadencję organów PZD.
§ 38 [Czas sprawowania mandatu]
Członek organu PZD, w tym delegat wybrany na zjazd (konferencję), zachowuje mandat na czas trwania kadencji.
§ 39 [Wygaśnięcie mandatu]
1. Mandat członka organu PZD wygasa przed upływem kadencji z chwilą:
1) pisemnej rezygnacji z mandatu,
2) ustania członkostwa w PZD,
3) odwołania,
4) likwidacji lub łączenia jednostek organizacyjnych PZD,
5) wygaśnięcia mandatów członków organu PZD powyżej 50% jego składu.
2. Wygaśnięcie mandatu członka organu PZD stwierdza w formie uchwały:
1) właściwy organ PZD, którego był członkiem - w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1- 2,
2) organ dokonujący odwołania - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3,
3) właściwy organ wyższego stopnia - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 i 5.
§ 40 [Kooptacja]
1. Z zastrzeżeniem ust. 3, organ PZD powinien dokooptować do swojego składu innego członka w terminie do 3 miesięcy od chwili zmniejszenia się liczby członków organu z przyczyn wymienionych w § 39 ust. 1 pkt 1-3.
2. Mandat członka organu powołanego w trybie określonym w ust. 1 wygasa, o ile na najbliższym walnym zebraniu (konferencji) nie zostanie podjęta
uchwała o zatwierdzeniu powołania tej osoby w skład organu, a także w przypadku uchylenia albo stwierdzenia nieważności uchwały o odwołaniu członka organu, na miejsce którego został dokooptowany.
3. Organ, który powołał członka w trybie określonym w ust. 1, obowiązany jest przedstawić na najbliższym walnym zebraniu (konferencji) informację o tym powołaniu celem umożliwienia podjęcia uchwały, o której mowa w ust. 2.
4. Jeżeli mandat delegata wybranego na zjazd (konferencję) wygasł przed upływem kadencji, mandat ten obejmuje osoba wybrana przez właściwy organ PZD w drodze wyborów uzupełniających podczas najbliższego posiedzenia tego organu.
§ 41 [Organ komisaryczny]
1. Organ wyższego stopnia powołuje organ komisaryczny dla jednostki organizacyjnej PZD w razie:
1) odwołania (zawieszenia) organu,
2) nie dokonania wyboru organu przez walne zebranie (konferencję lub zjazd), na którym ciążył taki obowiązek,
3) wygaśnięcia mandatów członków organu PZD powyżej 50% jego składu.
2. Liczbę członków organu komisarycznego określa organ dokonujący powołania.
3. Organ komisaryczny działa do czasu wyboru zastępowanego organu przez walne zebranie (konferencję lub zjazd), nie dłużej jednak niż 6 miesięcy od powołania. W uzasadnionych przypadkach właściwy organ PZD może przedłużać okres działania organu komisarycznego, który łącznie nie może przekroczyć dwóch lat.
4. Członkiem organu komisarycznego może być każdy członek, z wyjątkiem osób, które na podstawie niniejszego statutu mają zakaz sprawowania mandatu w organach PZD.
5. Organowi komisarycznemu przysługują kompetencje zastępowanego organu, za wyjątkiem kompetencji wynikającej z § 40 ust. 1.
§ 42 [Odwołanie organu lub członka organu PZD]
1. Odwołanie organu PZD lub jego członka może nastąpić w razie stwierdzenia, że nie wykonuje obowiązków lub działa w sposób godzący w PZD.
2. Odwołania organu PZD lub jego członka dokonuje organ wyższego stopnia. Członka organu PZD może odwołać również organ, którego jest członkiem.
3. Odwołanie następuje w drodze uchwały. Postanowienia § 29 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
4. Odwołanym członkom organu PZD przysługuje prawo odwołania się od uchwały, o której mowa w ust. 3, do organu wyższego stopnia w terminie 14 dni od daty otrzymania uchwały. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji o odwołaniu. Postanowienia § 30 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

5. Odwołani członkowie organów nie mogą do końca następnej kadencji wchodzić w skład organów PZD pochodzących z wyboru i pełnić funkcji w organach PZD.
6. Postanowienia ust. 1-4 stosuje się odpowiednio wobec osoby, której mandat wygasł na skutek pisemnie złożonej rezygnacji, jeżeli przed wygaśnięciem mandatu zachodziły co do tej osoby podstawy do odwołania. W takim przypadku właściwy organ stwierdza zakaz sprawowania mandatu i pełnienia funkcji w organach PZD na zasadach określonych w ust. 5.
§ 43 [Zawieszenie organu lub członka organu PZD]
1. Zawieszenie organu PZD lub jego członka może nastąpić w razie konieczności wyjaśnienia uzasadnionych wątpliwości co do ich działalności zgodnej z prawem lub interesem PZD.
2. Okres zawieszenia trwa do 3 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, za zgodą organu wyższego stopnia nad dokonującym zawieszenie, okres zawieszenia może być przedłużony, nie więcej jednak niż o dalsze 3 miesiące.
3. Postanowienia § 42 ust. 2-4 stosuje się odpowiednio.
§ 44 [Konsekwencje wygaśnięcia mandatu]
1. Z chwilą wygaśnięcia mandatu członka organu PZD tracą ważność udzielone mu pełnomocnictwa i upoważnienia, w tym także do dysponowania środkami finansowymi znajdującymi się w kasie i na rachunkach bankowych danej jednostki organizacyjnej PZD.
2. Ustępujący organ PZD wydaje nowo wybranemu organowi posiadane ruchomości i nieruchomości oraz dokumentację i pieczątki PZD w formie protokołu zdawczo – odbiorczego. Wydania dokonuje się niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od wygaśnięcia mandatu. Szczegółowe zasady w tym względzie określa Krajowa Rada.
§ 45 [Komisje problemowe]
Dla sprawnego wykonywania swoich zadań organy PZD mogą, w zależności od potrzeb, powoływać i odwoływać komisje problemowe stałe i doraźne jako jednostki pomocniczo-doradcze, w szczególności można powołać komisje do badania występujących sporów i proponowania rozstrzygnięć w tych sprawach.
§ 46 [Uchwały organów PZD]
1. Organy PZD podejmują decyzje w formie uchwał.
2. Uchwały organów PZD sporządzane są w formie pisemnej, pod rygorem ich nieważności.
3. Uchwałę podpisuje co najmniej dwóch członków właściwego organu PZD na zasadach określonych w odrębnych przepisach związkowych.
4. Uchwała organu PZD jest ważna, jeżeli została podjęta zwykłą większością głosów przy obecności ponad połowy liczby członków danego organu w
czasie podejmowania uchwały, chyba że statut stanowi inaczej.
5. Członek organu PZD zostaje wyłączony od rozstrzygania spraw, jeżeli jest osobą bezpośrednio zainteresowaną albo istnieje inna okoliczność mogąca wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie. Wyłączenia dokonuje dany organ PZD; w głosowaniu nie bierze udziału członek tego organu, którego wyłączenia głosowanie dotyczy.
6. Postanowienia ust. 5 nie stosuje się w przypadku głosowania w sprawie wyboru albo odwołania ze składu organu PZD.
§ 47 [Obowiązywanie uchwał organów PZD]
1. Uchwały organów wyższego stopnia, podjęte zgodnie z postanowieniami statutu, są obowiązujące dla niższych organów i członków PZD.
2. Uchwały organów PZD wiążą wszystkich działkowców w ROD, jeżeli przewiduje to ustawa.
§ 48 [Zasady odwołania od uchwał organów PZD]
1. Od uchwał organów PZD bezpośrednio dotyczących indywidualnego członka PZD, podjętych w pierwszej instancji, zainteresowanym stronom w sprawie przysługuje odwołanie w przypadkach określonych w niniejszym statucie.
2. Odwołanie składa się do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu, który podjął uchwałę.
§ 49 [Tryb odwołania od uchwał organów PZD]
1. Odwołanie składa się na piśmie w terminie 14 dni od daty otrzymania uchwały.
2. Złożenie odwołania w trybie i terminie określonym statutem wstrzymuje wykonanie uchwały podjętej w pierwszej instancji do czasu rozpatrzenia tego odwołania przez organ odwoławczy, chyba że statut stanowi inaczej.
§ 50 [Rozstrzygnięcie odwołania]
1. W zależności od dokonanych ustaleń organ odwoławczy:
1) odwołania nie uwzględnia;
2) uchyla zaskarżoną uchwałę w całości lub części i orzeka co do istoty sprawy;
3) zmienia zaskarżoną uchwałę i orzeka co do istoty,
4) uchyla zaskarżoną uchwałę i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania;
5) uchyla zaskarżoną uchwałę i umarza postępowanie.
2. Uchwały organów PZD podjęte w trybie odwoławczym są ostateczne i nie przysługuje od nich odwołanie.
3. Uchwały organów PZD podjęte w trybie odwoławczym mogą być wzruszone jedynie w trybie określonym w § 51 i § 52.
§ 51 [Nieważność uchwały]
1. Uchwała organu PZD sprzeczna z prawem, postanowieniami statutu, regulaminu ROD lub

uchwałami nadrzędnych organów PZD, jest z mocy prawa nieważna.
2. Nieważność uchwały stwierdza organ, który wydał uchwałę lub organ wyższego stopnia niezwłocznie po powzięciu wiadomości o zaistnieniu przesłanek określonych w ust. 1.
3. Stwierdzenie nieważności następuje w drodze uchwały zawierającej uzasadnienie wykazujące zasadność podjętego rozstrzygnięcia.
§ 52 [Uchylenie lub sprostowanie uchwały]
1. Uchwała organu PZD może być uchylona w przypadku, gdy przy jej podejmowaniu nie zostały uwzględnione wszystkie znane okoliczności lub gdy zostały ujawnione po jej podjęciu nowe okoliczności mogące mieć wpływ na treść uchwały.
2. Uchwała organu PZD może być sprostowana w przypadku, gdy zawiera błędy lub inne oczywiste omyłki nie wpływające na ważność i treść rozstrzygnięcia.
3. Uchylenie lub sprostowanie uchwały należy do organu wyższego stopnia lub organu, który wydał uchwałę, niezwłocznie po powzięciu wiadomości o zaistnieniu okoliczności określonych w ust. 1 lub 2. Postanowienie § 51 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

ROZDZIAŁ VI

Rodzinny ogród działkowy
Zasady ogólne
§ 53 [Status i rola ROD]
1. Rodzinny ogród działkowy, jako podstawową jednostkę organizacyjną PZD, tworzą członkowie zwyczajni z tego ROD.
2. Na zasadach określonych w niniejszym statucie, rodzinny ogród działkowy zarządza infrastrukturą ogrodową oraz rozporządza środkami finansowymi i majątkiem ruchomym pozostającymi w dyspozycji ROD.
§ 54 [Powołanie, przekształcenia i zniesienie ROD]
1. Decyzję o powołaniu rodzinnego ogrodu działkowego, jako podstawowej jednostki organizacyjnej PZD, podejmuje okręgowy zarząd.
2. ROD staje się podstawową jednostką organizacyjną PZD z chwilą wpisania do Rejestru Rodzinnych Ogrodów Działkowych.
3. Postanowienia ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do podziału, połączenia lub zniesienia rodzinnego ogrodu działkowego jako podstawowej jednostki organizacyjnej PZD.
§ 55 [Regulamin ROD]
1. Szczegółowe zasady dotyczące zagospodarowania i użytkowania działki oraz funkcjonowania i zagospodarowania ROD, a także zasady współżycia
społecznego obowiązujące na terenie ogrodów określa Regulamin ROD.
2. Uchwalanie i dokonywanie zmian w Regulaminie ROD następuje w drodze uchwały Krajowej Rady podjętej większością 2/3 głosów.
Walne zebranie
§ 56 [Walne zebranie - rola i uczestnicy]
1. Najwyższym organem PZD w ROD jest walne zebranie.
2. Prawo uczestniczenia w walnym zebraniu oraz prawo wybierania i bycia wybieranym do organów PZD ma każdy członek zwyczajny z danego ROD.
3. W walnym zebraniu mogą brać udział z głosem doradczym przedstawiciele organów wyższego stopnia.
§ 57 [Konferencja delegatów]
1. W ROD posiadającym ponad 300 członków zwyczajnych lub składającym się z kilku terenów, zamiast walnych zebrań, mogą odbywać się konferencje delegatów.
2. Prawo uczestniczenia w konferencji delegatów mają delegaci wybrani na zebraniach sektorów.
3. Decyzję o odbywaniu w ROD konferencji delegatów podejmuje zarząd ROD w drodze uchwały, określając w niej podział ROD na sektory oraz ilość delegatów wybieranych z tych sektorów na konferencję delegatów.
4. Zebrania w sektorach zwołuje zarząd ROD.
5. Zebrania zwoływane są i przeprowadzane na zasadach określonych przez statut PZD dla walnych zebrań.
6. Prawo udziału w zebraniu sektora mają wyłącznie członkowie PZD mający prawo do działek na obszarze sektora.
7. Do konferencji delegatów mają zastosowanie postanowienia dotyczące walnych zebrań, chyba że statut stanowi inaczej.
§ 58 [Walne zebranie - rodzaje]
1. Walne zebrania mogą być zwyczajne i nadzwyczajne.
2. Zwyczajne walne zebrania dzielą się na:
1) sprawozdawczo-wyborcze,
2) sprawozdawcze, odbywane corocznie.
§ 59 [Walne zebranie – obowiązek zwołania i termin]
1. Walne zebranie zwołuje zarząd ROD i proponuje porządek obrad. O terminie i proponowanym porządku zebrania zarząd ROD zawiadamia okręgowy zarząd.
2. Walne zebranie odbywa się do 15 maja danego roku. Odstępstwa od tego terminu dopuszczalne są za zgodą okręgowego zarządu.
3. Nie zwołanie walnego zebrania do dnia 15 maja może stanowić podstawę do odwołania zarządu ROD i ustanowienia organu komisarycznego, który działa do chwili odbycia walnego zebrania i wyboru nowego zarządu ROD.

§ 60 [Zawiadomienie o walnym zebraniu]
1. O terminie, miejscu i porządku obrad walnego zebrania zarząd ROD zawiadamia pisemnie - za pośrednictwem poczty lub doręczając zawiadomienie bezpośrednio za pokwitowaniem - członków zwyczajnych na co najmniej 14 dni przed terminem walnego zebrania.
2. W zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, podaje się ponadto miejsce, termin i godziny wyłożenia materiałów sprawozdawczych zgodnie z zasadami określonymi przez Krajowy Zarząd.
3. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, może być wysłane członkowi zwyczajnemu pocztą elektroniczną, jeżeli uprzednio wyraził na to pisemną zgodę, podając adres, na który zawiadomienie powinno być wysłane.
§ 61 [Walne zebranie – pierwszy i drugi termin]
1. Walne zebranie w pierwszym terminie jest prawomocne przy obecności ponad połowy członków zwyczajnych danego ROD.
2. Walne zebranie może odbyć się w drugim terminie, co najmniej pół godziny po wyznaczonej godzinie rozpoczęcia w pierwszym terminie, o ile w zawiadomieniu o zebraniu podano również możliwość odbycia go w drugim terminie i pouczono członków o tym, że uchwały podjęte w drugim terminie są ważne i obowiązują bez względu na liczbę obecnych na zebraniu.
3. Przepisy ust. 2 nie mają zastosowania do konferencji delegatów.
§ 62 [Ważność uchwał]
1. Uchwały walnych zebrań odbytych w drugim terminie są ważne bez względu na liczbę członków zwyczajnych obecnych na tym zebraniu.
2. Uchwały konferencji delegatów są ważne, jeżeli zostały podjęte przy obecności ponad połowy liczby wybranych delegatów.
§ 63 [Wybór przewodniczącego walnego zebrania]
Przewodniczącego walnego zebrania wybierają spośród siebie obecni na zebraniu członkowie zwyczajni z ROD w głosowaniu jawnym, zwykłą większością głosów, z zastrzeżeniem § 34 ust. 5.
§ 64 [Walne zebranie sprawozdawcze]
Do walnego zebrania sprawozdawczego należy:
1) zatwierdzenie rocznego sprawozdania zarządu ROD,
2) zatwierdzenie rocznego sprawozdania komisji rewizyjnej ROD za okres sprawozdawczy,
3) zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego ROD sporządzanego przez zarząd ROD,
4) rozpatrzenie wniosków komisji rewizyjnej dotyczących działalności zarządu ROD,
5) zapoznanie się z wynikami kontroli działalności zarządu ROD przeprowadzonej przez organ wyższego stopnia,
6) uchwalanie rocznych planów pracy i preliminarzy finansowych ROD,
7) uchwalanie opłat ogrodowych oraz określanie terminu ich uiszczenia,
8) podjęcie oddzielnej uchwały w sprawie każdego zadania inwestycyjnego lub remontowego w ROD,
9) podjęcie uchwały w sprawie wniosku o zmianę planu zagospodarowania ROD,
10) rozpatrzenie wniosków zgłaszanych na zebraniu i podjęcie stosownych uchwał.
§ 65 [Odwołanie organu ROD i wybory uzupełniające]
1. Walne zebranie sprawozdawcze może złożyć wniosek w formie uchwały o odwołanie organu ROD w przypadku nie przyjęcia sprawozdania z jego działalności. Wnioski o odwołanie przedkłada się właściwemu organowi wyższego stopnia.
2. W razie nie przyjęcia sprawozdania organu ROD walne zebranie sprawozdawcze może go odwołać i powołać w jego miejsce nowy organ ROD, jeżeli podczas głosowania obecnych jest ponad połowa członków zwyczajnych danego ROD, a uchwała zapadła bezwzględną większością głosów. Postanowienie § 42 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.
3. Z zastrzeżeniem § 40 ust. 2, walne zebranie sprawozdawcze może dokonywać wyborów uzupełniających do organów ROD lub delegatów na okręgowy zjazd (rejonową konferencję przedzjazdową).
§ 66 [Walne zebranie sprawozdawczo-wyborcze]
Do kompetencji walnego zebrania sprawozdawczo - wyborczego należy ponadto:
1) uchwalenie programu działania ROD na okres kadencji,
2) udzielenie absolutorium ustępującemu zarządowi ROD,
3) zatwierdzenie sprawozdania zarządu ROD za okres kadencji,
4) zatwierdzenie sprawozdania komisji rewizyjnej ROD za okres kadencji,
5) ustalenie liczby członków zarządu ROD i komisji rewizyjnej w granicach przewidzianych w statucie,
6) wybór członków zarządu ROD i komisji rewizyjnej,
7) wybór delegatów na okręgowy zjazd (rejonową konferencję przedzjazdową).
§ 67 [Nieważność walnego zebrania]
1. Naruszenie postanowień statutu dotyczących zwołania i obowiązków walnego zebrania może stanowić podstawę do stwierdzenia jego nieważności.
2. W przypadku nie dokonania wyboru organów, o których mowa w § 66 pkt 6, walne zebranie jest nieważne.

3. Stwierdzenie nieważności walnego zebrania należy do okręgowego zarządu.
§ 68 [Nadzwyczajne walne zebranie]
1. Nadzwyczajne walne zebranie może być zwołane w każdym czasie do rozpatrzenia spraw należących do kompetencji walnych zebrań sprawozdawczych i sprawozdawczo-wyborczych.
2. Z własnej inicjatywy bezwzględną większością głosów, na żądanie 1/3 liczby członków zwyczajnych danego ROD (delegatów) albo na polecenie organu nadrzędnego, zarząd ROD zwołuje nadzwyczajne walne zebranie w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia pisemnego żądania. Postanowienie § 59 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
3. Zarząd ROD zwołuje nadzwyczajne walne zebranie na wniosek komisji rewizyjnej ROD uchwalony bezwzględną większością głosów.
4. Do kompetencji nadzwyczajnego walnego zebrania należy rozpoznanie spraw, dla których zostało zwołane.
5. Nadzwyczajne walne zebranie, zwołane w trybie i na zasadach określonych statutem, może podejmować uchwały wyłącznie w sprawach, dla których zostało zwołane i uwidocznionych w zawiadomieniach dostarczonych członkom zwyczajnym.
Zarząd ROD
§ 69 [Zarząd ROD - rola i skład]
1. Zarząd ROD prowadzi sprawy ROD.
2. Zarząd ROD reprezentuje PZD w zakresie i na zasadach określonych niniejszym statutem.
3. Zarząd ROD składa się z 5 - 11 członków.
4. Liczbę członków zarządu ROD ustala walne zebranie sprawozdawczo-wyborcze w granicach określonych w ust. 3.
§ 70 [Funkcje w zarządzie ROD]
1. Zarząd ROD wybiera ze swego grona prezesa, wiceprezesa (wiceprezesów), sekretarza i skarbnika.
2. Zarząd ROD dokonuje podziału obowiązków pomiędzy swoich członków.
3. Prezes kieruje i odpowiada za całokształt prac zarządu ROD.
4. Wiceprezes odpowiada za powierzone dziedziny działalności zarządu ROD oraz zastępuje prezesa w pełnieniu obowiązków. W przypadku wyboru więcej niż jednego wiceprezesa, zarząd ROD powołuje pierwszego wiceprezesa zastępującego prezesa w pełnieniu obowiązków.
5. Sekretarz odpowiada za dokumentowanie działalności zarządu ROD.
6. Skarbnik odpowiada za prowadzenie spraw finansowych i dokumentacji finansowej.
7. Członek zarządu ROD może otrzymywać wynagrodzenie za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją na zasadach określonych przez Krajową Radę.
§ 71 [Posiedzenia zarządu ROD]
1. Posiedzenia zarządu ROD zwołuje prezes lub zastępujący go wiceprezes. Posiedzenie należy zwołać także na żądanie co najmniej 1/3 liczby członków zarządu ROD, na żądanie komisji rewizyjnej lub organu wyższego stopnia. Posiedzenie zarządu ROD może również zwołać prezes okręgowego zarządu.
2. Posiedzeniu zarządu ROD przewodniczy prezes lub zastępujący go wiceprezes.
3. Posiedzenia zarządu ROD powinny odbywać się co najmniej raz w miesiącu.
§ 72 [Kompetencje zarządu ROD]
Zarząd ROD prowadzi sprawy ROD polegające na realizacji zadań koniecznych do zapewnienia bieżącego funkcjonowania ROD (sprawy zwykłego zarządu), a w szczególności:
1) realizuje obowiązki wynikające z prawa powszechnie obowiązującego, w tym przepisów podatkowych i regulujących kwestie porządku i czystości,
2) realizuje uchwały walnego zebrania,
3) ustanawia prawa do działek w ROD, zatwierdza przeniesienia praw do działek w ROD i stwierdza wstąpienie w stosunek prawny wynikający z prawa do działki w ROD,
4) wypowiada umowy dzierżawy działkowej na zasadach określonych w § 85,
5) przyjmuje w poczet członków PZD,
6) nadzoruje przestrzeganie regulaminu ROD,
7) czuwa nad przestrzeganiem przepisów związkowych przez członków PZD,
8) prowadzi i odpowiednio zabezpiecza dokumentację ROD, w tym dotyczącą działkowców oraz członków PZD,
9) prowadzi ewidencję działek,
10) dba o estetyczny wygląd ROD, organizując konkursy i podejmując inne działania służące dla osiągnięcia tego celu,
11) rozpatruje sprawy dotyczące wypełniania przez działkowców ich obowiązków,
12) rozpatruje sprawy dotyczące wypełniania przez członków PZD ich obowiązków wynikających z przepisów związkowych, a także sporów między nimi,
13) powołuje ogrodowych instruktorów Społecznej Służby Instruktorskiej,
14) udostępnia członkom PZD publikacje i inne materiały informacyjne pochodzące od organów nadrzędnych,
15) zarządza infrastrukturą ogrodową i utrzymuje ją w należytym stanie,

16) opracowuje plany oraz realizuje inwestycje i remonty zgodnie z trybem i zasadami obowiązującymi w PZD,
17) podejmuje działania w celu uzyskania i rozliczenia dotacji celowej ze środków publicznych,
18) rozporządza majątkiem ruchomym pozostającymi w dyspozycji ROD,
19) gospodaruje i rozporządza środkami finansowymi ROD w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami i planem finansowym uchwalonym przez walne zebranie,
20) pobiera składki członkowskie, opłaty ogrodowe oraz inne należności,
21) terminowo reguluje zobowiązania ROD,
22) terminowo rozlicza i odprowadza należności wewnątrzorganizacyjne do organu wyższego stopnia według zasad ustalonych przez Krajową Radę.
§ 73 [Reprezentacja PZD przez Zarząd ROD]
1. W zakresie spraw zwykłego zarządu, o których mowa w § 72, zarząd ROD samodzielnie reprezentuje PZD, w tym w sprawach sądowych, administracyjnych i podatkowych. W tym zakresie zarząd ROD może samodzielnie zaciągać zobowiązania majątkowe w imieniu PZD.
2. W sprawach określonych w ust. 1 prezes zarządu ROD (pierwszy wiceprezes) łącznie z innym członkiem zarządu ROD umocowany jest do składania oświadczeń woli w imieniu PZD, w tym do ustanawiania pełnomocników procesowych.
3. Z zastrzeżeniem ust. 4, zarząd ROD może reprezentować PZD w sprawie przekraczającej zakres zwykłego zarządu, o ile uzyska uprzednią zgodę okręgowego zarządu pod rygorem nieważności.
4. Zarząd ROD nie może reprezentować PZD w sprawach zastrzeżonych do kompetencji innych organów PZD.
§ 74 [Kolegia prezesów zarządów ROD]
1. W powiatach, gminach, miastach i dzielnicach miast okręgowy zarząd może powołać i rozwiązać kolegium prezesów zarządów ROD.
2. Kolegia prezesów stanowią forum wymiany doświadczeń i ustalają kierunek współpracy zainteresowanych ROD z samorządem terytorialnym.
3. Zasady funkcjonowania kolegiów prezesów określa Krajowy Zarząd.
Nabycie i wygaśnięcie prawa do działki w ROD
§ 75 [Podstawy nabycia prawa do działki]
Prawo do działki w ROD nabywa się w drodze:
1) ustanowienia prawa do działki,
2) przeniesienia prawa do działki,
3) wstąpienia w stosunek prawny wynikający z prawa do działki.
§ 76 [Zasady ustanowienia prawa do działki]
1. Ustanowienie prawa do działki w ROD następuje na podstawie umowy dzierżawy działkowej zawieranej w formie pisemnej pomiędzy PZD a pełnoletnią osobą fizyczną. Umowa może być również zawarta z małżonkiem działkowca, jeżeli żąda ustanowienia prawa do działki wspólnie ze swoim współmałżonkiem.
2. Umowa, o której mowa w ust. 1, nie może być zawarta w celu ustanowienia prawa do więcej niż jednej działki.
3. Przy ustanowieniu prawa do działki uwzględnia się w szczególności ustawowe funkcje ROD i działki, a także miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o działkę.
§ 77 [Zawarcie umowy dzierżawy działkowej]
1. Umowę dzierżawy działkowej w imieniu PZD zawiera zarząd ROD reprezentowany na zasadach określonych w § 73 ust. 2, po wyrażeniu zgody na tę czynność przez zarząd ROD w formie uchwały.
2. Do czasu powołania zarządu ROD w nowym (odtworzonym) ROD umowę dzierżawy działkowej w imieniu PZD zawiera okręgowy zarząd.
§ 78 [Zasady przeniesienia prawa do działki]
1. Przeniesienie prawa do działki w ROD następuje w drodze umowy pomiędzy działkowcem a pełnoletnią osobą fizyczną zawartej w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.
2. Skuteczność przeniesienia praw do działki zależy od zatwierdzenia przez PZD.
3. PZD składa oświadczenie w przedmiocie zatwierdzenia przeniesienia praw do działki w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania pisemnego wniosku o zatwierdzenie; bezskuteczny upływ tego terminu jest jednoznaczny z zatwierdzeniem przeniesienia praw do działki.
4. We wniosku, o którym mowa w ust. 3, działkowiec obowiązany jest wskazać uzgodnioną przez strony umowy, o której mowa w ust. 1, wysokość uzgodnionego pomiędzy stronami wynagrodzenia za znajdujące się na działce nasadzenia, urządzenia i obiekty.
§ 79 [Odmowa zatwierdzenia przeniesienia prawa do działki]
1. Odmowa zatwierdzenia przeniesienia praw do działki może nastąpić z ważnych powodów.
2. PZD może również odmówić zatwierdzenia przeniesienia praw do działki, jeżeli jednocześnie wskaże osobę, na rzecz której może nastąpić takie przeniesienie; osoba ta składa pisemne oświadczenie o gotowości zapłaty na rzecz działkowca wynagrodzenia w wysokości wskazanej we wniosku, o którym mowa w § 78 ust. 3, w terminie 2 tygodni

od dnia wskazania. Bezskuteczny upływ terminu jest równoznaczny z uwzględnieniem wniosku.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku przeniesienia praw do działki na rzecz osoby bliskiej.
§ 80 [Oświadczenia o przeniesieniu prawa do działki]
1. Decyzję w przedmiocie zatwierdzenia albo odmowy zatwierdzenia przeniesienia praw do działki podejmuje zarząd ROD w formie uchwały.
2. Oświadczenie, w przedmiocie zatwierdzenia albo odmowy zatwierdzenia przeniesienia praw do działki, składa w imieniu PZD zarząd ROD działając na zasadach określonych w § 73 ust. 2 i doręcza je obu stronom umowy za pokwitowaniem lub przesyła listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Oświadczenie sporządza się w formie pisemnej, przy czym odmowa zatwierdzenia przeniesienia praw do działki jest sporządzana w formie pisemnej z uzasadnieniem pod rygorem nieważności.
§ 81 [Prawo do działki w razie śmierci działkowca]
1. W razie śmierci działkowca prawo do działki, które przysługiwało obojgu małżonkom, przypada drugiemu małżonkowi.
2. Jeżeli małżonek zmarłego działkowca nie posiadał prawa do działki, może w terminie 6 miesięcy od dnia śmierci małżonka złożyć oświadczenie woli o wstąpieniu w stosunek prawny wynikający z tego prawa, pod rygorem wygaśnięcia prawa do działki.
3. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 2, składa się do właściwego zarządu ROD.
4. Na podstawie oświadczenia, o którym mowa w ust. 2, zarząd ROD podejmuje uchwałę o wstąpieniu małżonka w stosunek prawny wynikający z prawa do działki po zmarłym działkowcu.
5. Odpis uchwały, o której mowa w ust. 4, doręcza się zainteresowanemu.
§ 82 [Oddanie działki w bezpłatne używanie]
1. PZD może oddać działkę w bezpłatne używanie instytucjom prowadzącym działalność społeczną, oświatową, kulturalną, wychowawczą, rehabilitacyjną, dobroczynną lub opieki społecznej.
2. Oddanie działki w bezpłatne używanie instytucjom, o których mowa w ust.1, następuje na podstawie umowy według wzoru określonego przez Krajową Radę PZD.
3. Postanowienia § 77 stosuje się odpowiednio.
§ 83 [Wygaśnięcie prawa do działki]
1. Prawo do działki w ROD wygasa z chwilą:
1) rozwiązania umowy za zgodą obu stron albo upływu terminu wypowiedzenia;
2) śmierci działkowca, o ile ustawa nie stanowi inaczej;
3) likwidacji części ROD, na której znajduje się działka;
4) likwidacji ROD;
5) w innych przypadkach przewidzianych w ustawie.
2. Wygaśnięcie prawa do działki w ROD stwierdza w formie uchwały:
1) zarząd ROD - w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1- 3,
2) okręgowy zarząd - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4.
§ 84 [Porozumienie o rozwiązaniu umowy]
1. Rozwiązanie umowy za zgodą obu stron następuje na podstawie pisemnego porozumienia pomiędzy PZD a działkowcem.
2. W porozumieniu, o którym mowa w ust. 1, określa się w szczególności termin rozwiązania umowy i wydania działki zarządowi ROD. Porozumienie może określać warunki zapłaty i wysokość wynagrodzenia za znajdujące się na działce nasadzenia, urządzenia i obiekty stanowiące własność działkowca.
3. Postanowienia § 77 stosuje się odpowiednio.
§ 85 [Wypowiedzenie umowy]
1. PZD może wypowiedzieć umowę, nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli działkowiec:
1) pomimo pisemnego upomnienia nadal korzysta z działki lub altany w sposób sprzeczny z przepisami ustawy lub regulaminem, niszczy infrastrukturę ogrodową albo wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych działek lub
2) wybudował, nadbudował lub rozbudował na terenie działki altanę lub inny obiekt z naruszeniem przepisów prawa stwierdzonym przez właściwy organ administracji publicznej,
3) jest w zwłoce z zapłatą opłat ogrodowych lub opłat związanych z utrzymaniem działki na rzecz stowarzyszenia ogrodowego za korzystanie z działki co najmniej przez 6 miesięcy pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności, lub
4) oddał działkę lub jej część osobie trzeciej do płatnego lub bezpłatnego używania.
2. Podstawę wypowiedzenia umowy stanowi uchwała zarządu ROD, która musi być zatwierdzona przez okręgowy zarząd.
3. Zatwierdzenie, o którym mowa w ust. 2, stanowi zgodę na złożenie, w imieniu PZD, oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o treści przedłożonej przez zarząd ROD.
4. W razie spełnienia warunków określonych w ust. 1-3, zarząd ROD może wypowiedzieć umowę w drodze pisemnego oświadczenia, które doręcza zainteresowanemu działkowcowi.
5. Wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 4, dokonuje się na piśmie pod rygorem nieważności.

Wypowiedzenie określa przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie. Postanowienia § 77 stosuje się odpowiednio.
6. W uzasadnionych przypadkach, okręgowy zarząd może samodzielnie wypowiedzieć umowę. W takim przypadku ust. 2-4 oraz § 111 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
§ 86 [Wynagrodzenie za własność działkowca w razie wypowiedzenia]
1. W razie wygaśnięcia prawa do działki w ROD na skutek wypowiedzenia umowy, warunki zapłaty i wysokość wynagrodzenia za znajdujące się na działce nasadzenia, urządzenia i obiekty stanowiące własność działkowca ustala się w drodze pisemnego porozumienia pomiędzy PZD i działkowcem. Postanowienie § 77 stosuje się odpowiednio.
2. W razie braku porozumienia, o którym mowa w ust. 1, PZD może w trybie procesu żądać sprzedaży nasadzeń, urządzeń i obiektów w drodze licytacji sądowej. Postanowienie sądu o przysądzeniu własności nasadzeń, urządzeń i obiektów jest równoznaczne z ustanowieniem prawa do działki przez PZD.
3. Na podstawie postanowienia sądu, o którym mowa w ust. 2, zarząd ROD w drodze uchwały stwierdza ustanowienie prawa do działki.
4. Odpis uchwały, o której mowa w ust. 3, doręcza się zainteresowanemu.
§ 87 [Wygaśnięcie prawa do działki po śmierci działkowca]
1. W razie śmierci działkowca prawo do działki w ROD wygasa w następstwie niedokonania czynności, o której mowa w § 81 ust. 2.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, prawo do działki ustanawiane jest na rzecz osoby bliskiej zmarłego, która w terminie 3 miesięcy od wygaśnięcia prawa do działki zgłosiła wniosek o ustanowienie prawa do działki po zmarłym.
3. Ustanowienie prawa do działki na rzecz osoby bliskiej zmarłego działkowca nie może nastąpić przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 2.
4. W razie śmierci działkowca niepozostającego w związku małżeńskim, przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio, z tym że terminy, o których mowa w tych ustępach, wynoszą 6 miesięcy od dnia śmierci działkowca.
5. W przypadku zgłoszenia wniosku przez kilka osób bliskich, ustanowienie prawa do działki następuje na rzecz tej osoby bliskiej wskazanej w orzeczeniu sądowym. Postanowienia § 86 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.
§ 88 [Wygaśnięcie prawa do działki wskutek likwidacji ROD]
1. W przypadku wygaśnięcia prawa do działki w ROD w związku z likwidacją ROD lub jego części na
warunkach określonych w art. 21 lub art. 24 ust. 3 lub art. 26 ustawy, działkowcowi przysługuje prawo do działki zamiennej pod warunkiem zgłoszenia do PZD odpowiedniego żądania.
2. Żądanie, o którym mowa w ust. 1, działkowiec składa na piśmie najpóźniej w terminie 3 miesięcy od dnia likwidacji ROD lub jego części do właściwego okręgowego zarządu.
3. Prawo do działki zamiennej ustanawiane jest na zasadach określonych w § 77.
Komisja rewizyjna ROD
§ 89 [Komisja rewizyjna - rola i skład]
1. Działalność kontrolną w ROD prowadzi komisja rewizyjna.
2. Komisja rewizyjna ROD składa się z 3 - 9 członków.
3. Liczbę członków komisji rewizyjnej ustala walne zebranie sprawozdawczo-wyborcze w granicach określonych w ust. 2.
§ 90 [Komisja rewizyjna – funkcje, posiedzenia i uchwały]
1. Komisja rewizyjna wybiera ze swego grona przewodniczącego, jego zastępcę i sekretarza.
2. Posiedzenia komisji rewizyjnej zwołuje i prowadzi przewodniczący, a w razie jego nieobecności zastępca przewodniczącego. Posiedzenie komisji rewizyjnej może również zwołać przewodniczący okręgowej komisji rewizyjnej.
3. Uchwały komisji rewizyjnej są ważne, jeżeli zostały podjęte zwykłą większością głosów jej członków przy udziale przewodniczącego lub jego zastępcy.
§ 91 [Kontrola i ocena zarządu ROD]
1. Komisja rewizyjna przeprowadza kontrolę i ocenę działalności zarządu ROD, w tym finansowej.
2. Komisja rewizyjna przeprowadza kontrolę z własnej inicjatywy, na polecenie okręgowej komisji rewizyjnej albo na wniosek okręgowego zarządu.
§ 92 [Przedstawianie wyników kontroli i wniosków]
1. Komisja rewizyjna bada i opiniuje roczne sprawozdanie zarządu ROD i sprawozdanie finansowe ROD a także opiniuje preliminarze finansowe ROD.
2. Wyniki kontroli oraz ocenę rocznego sprawozdania zarządu ROD i rocznego sprawozdania finansowego ROD wraz z opinią preliminarza finansowego ROD komisja rewizyjna przedstawia wraz z wnioskami na walnym zebraniu. Ocena za okres kadencji przedstawiana jest na walnym zebraniu sprawozdawczo – wyborczym z wnioskiem w sprawie absolutorium dla ustępującego zarządu ROD.
3. Wyniki kontroli wraz z wnioskami komisja przedstawia na posiedzeniu zarządu ROD.
4. Protokoły kontroli oraz wnioski komisja rewizyjna przekazuje zarządowi ROD w terminie 14 dni od daty przeprowadzenia kontroli, a w razie

stwierdzenia uchybień także okręgowemu zarządowi.
§ 93 [Tryb działania]
Szczegółowy tryb działania komisji rewizyjnej określa regulamin komisji rewizyjnych PZD uchwalany przez Krajową Komisję Rewizyjną.

ROZDZIAŁ VII

Jednostka terenowa PZD
Zasady ogólne
§ 94 [Status i rola okręgu]
1. Jednostka terenowa PZD, zwana dalej okręgiem, działa na rzecz i w interesie członków PZD oraz ROD na obszarze swego działania.
2. Na zasadach określonych w niniejszym statucie, okręg zarządza majątkiem trwałym oraz rozporządza środkami finansowymi i majątkiem ruchomym pozostającymi w jego dyspozycji.
§ 95 [Powołanie, przekształcenia i likwidacja okręgu]
1. Decyzję o powołaniu okręgu i ustaleniu jego obszaru działania podejmuje Krajowa Rada.
2. Decyzję o likwidacji, połączeniu lub zmianie obszaru działania okręgu podejmuje Krajowa Rada.
Okręgowy Zjazd Delegatów
§ 96 [Okręgowy zjazd delegatów - rola i uczestnicy]
1. Najwyższym organem PZD w okręgu jest okręgowy zjazd delegatów.
2. Prawo uczestniczenia w okręgowym zjeździe delegatów mają delegaci ROD, wybrani na walnych zebraniach (konferencjach delegatów) sprawozdawczo – wyborczych, z zastrzeżeniem § 97.
3. W okręgowych zjazdach delegatów biorą udział z głosem doradczym członkowie ustępujących władz okręgu nie będący delegatami oraz przedstawiciele organów wyższego stopnia.
4. Okręgowy zjazd delegatów ma prawo wybrać w skład organów, określonych w § 102 pkt 6, każdego członka mającego prawo do udziału w zjeździe.
§ 97 [Rejonowe konferencja przedzjazdowe]
1. W okręgach posiadających ponad 25000 członków delegaci na okręgowy zjazd delegatów mogą być wybierani na rejonowych konferencjach przedzjazdowych.
2. Prawo uczestniczenia w rejonowych konferencjach przedzjazdowych mają delegaci wybrani na walnych zebraniach (konferencjach delegatów).
3. Decyzję o odbywaniu rejonowych konferencji przedzjazdowych podejmuje okręgowa rada w drodze uchwały, określając w niej podział okręgu na
rejony oraz ilość delegatów wybieranych przez te konferencje na okręgowy zjazd.
4. Wybór delegatów na okręgowy zjazd odbywa się w sposób jednolity w całym okręgu – bezpośrednio na walnych zebraniach (konferencjach delegatów) albo na rejonowych konferencjach przedzjazdowych.
§ 98 [Okręgowe zjazdy - rodzaje]
Okręgowy zjazd delegatów może być:
1) zwyczajny,
2) nadzwyczajny.
§ 99 [Okręgowy zjazd – zwołanie i termin]
1. Zwyczajny okręgowy zjazd zwołuje okręgowa rada w ostatnim roku kadencji.
2. Ostateczny termin odbycia zwyczajnych okręgowych zjazdów ustala Krajowa Rada.
§ 100 [Brak zwołania okręgowego zjazdu]
Nie zwołanie zwyczajnego okręgowego zjazdu w terminie określonym w § 99 ust. 2, stanowi podstawę do jego zwołania przez Krajową Radę.
§ 101 [Zawiadomienie o okręgowym zjeździe]
O terminie, miejscu i porządku obrad okręgowego zjazdu okręgowy zarząd zawiadamia pisemnie - za pośrednictwem poczty lub doręczając zawiadomienie bezpośrednio za pokwitowaniem – wybranych delegatów na co najmniej 14 dni przed terminem okręgowego zjazdu. Postanowienie § 60 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
§ 102 [Zwyczajny okręgowy zjazd]
Do zwyczajnego okręgowego zjazdu należy:
1) wytyczanie kierunków działalności PZD na terenie okręgu,
2) zatwierdzenie sprawozdania z działalności okręgowej rady za okres kadencji
3) zatwierdzenie sprawozdania z działalności okręgowej komisji rewizyjnej za okres kadencji,
4) udzielenie absolutorium ustępującemu okręgowemu zarządowi,
5) uchwalenie programu działania okręgu,
6) ustalenie liczby i wybór członków okręgowej rady i okręgowej komisji rewizyjnej oraz wybór delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów PZD,
7) rozpatrzenie wniosków, zgłoszonych na zjeździe i podjęcie stosownych uchwał zgodnie z niniejszym statutem,
8) rozpatrzenie wszystkich innych spraw, dotyczących ROD na terenie okręgu, nie zastrzeżonych do kompetencji innych organów PZD.
§ 103 [Nieważność okręgowego zjazdu]
1. Naruszenie postanowień statutu dotyczących zwołania i obowiązków okręgowego zjazdu może stanowić podstawę do stwierdzenia jego nieważności.

2. W przypadku nie dokonania wyboru organów, o których mowa w § 102 pkt 6, okręgowy zjazd jest nieważny.
3. Stwierdzenie nieważności okręgowego zjazdu należy do Krajowej Rady.
§ 104 [Nadzwyczajny okręgowy zjazd]
1. Nadzwyczajny okręgowy zjazd delegatów zwołuje się w razie konieczności rozpatrzenia spraw należących do kompetencji zwyczajnego okręgowego zjazdu.
2. Do nadzwyczajnego okręgowego zjazdu należy rozpoznanie spraw, dla których został zwołany.
3. Nadzwyczajny okręgowy zjazd zwołuje bezwzględną większością głosów okręgowa rada z własnej inicjatywy lub na żądanie Krajowej Rady, a także na wniosek co najmniej 1/3 liczby delegatów na okręgowy zjazd lub na wniosek okręgowej komisji rewizyjnej, uchwalony bezwzględną większością głosów.
4. Nadzwyczajny okręgowy zjazd zwołuje się w ciągu 3 miesięcy od daty zgłoszenia żądania lub wniosku. Postanowienie § 100 stosuje się odpowiednio.
5. Nadzwyczajny okręgowy zjazd zwołany w trybie i na zasadach określonych statutem, może podejmować uchwały wyłącznie w sprawach, dla których został zwołany i uwidocznionych w zawiadomieniach dostarczonych delegatom.
Okręgowa Rada i Okręgowy Zarząd
§ 105 [Okręgowa rada - rola i skład]
1. Okręgowa rada jest najwyższym organem w okręgu między okręgowymi zjazdami delegatów.
2. Okręgowa rada składa się z 19 - 39 członków.
3. Liczbę członków okręgowej rady ustala okręgowy zjazd delegatów w granicach określonych w ust. 2.
§ 106 [Funkcje w okręgowej radzie]
1. Okręgowa rada wybiera ze swego grona prezesa okręgu, wiceprezesa (wiceprezesów) okręgu, sekretarza okręgu i skarbnika okręgu.
2. Prezes okręgu kieruje i odpowiada za całokształt prac okręgowej rady.
3. Wiceprezes okręgu odpowiada za powierzone dziedziny działalności okręgowej rady oraz zastępuje prezesa okręgu w pełnieniu obowiązków. W przypadku wyboru więcej niż jednego wiceprezesa okręgu, okręgowa rada powołuje pierwszego wiceprezesa okręgu zastępującego prezesa okręgu w pełnieniu obowiązków.
4. Sekretarz okręgu odpowiada za dokumentowanie działalności okręgowej rady.
5. Skarbnik okręgu odpowiada za prowadzenie spraw finansowych i dokumentacji finansowej jednostki terenowej PZD.
§ 107 [Okręgowy zarząd]
1. Okręgowa rada wybiera ze swego grona okręgowy zarząd.
2. Okręgowy zarząd składa się z 7 - 11 członków. W skład okręgowego zarządu wchodzą:
1) prezes okręgu,
2) wiceprezes (wiceprezesi) okręgu,
3) sekretarz okręgu,
4) skarbnik okręgu,
5) członkowie okręgowego zarządu.
3. Okręgowy zarząd dokonuje podziału obowiązków pomiędzy swoich członków. Postanowienia § 106 ust. 2-5 stosuje się odpowiednio.
4. Członek okręgowego zarządu może otrzymywać wynagrodzenie za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją na zasadach określonych przez Krajową Radę.
§ 108 [Posiedzenia okręgowej rady]
1. Posiedzenia okręgowej rady zwołuje prezes lub zastępujący go wiceprezes. Posiedzenie należy także zwołać w terminie trzydziestu dni od złożenia pisemnego żądania przez okręgową komisję rewizyjną, Krajową Radę lub co najmniej 1/3 liczbę członków okręgowej rady. Posiedzenie okręgowej rady może również zwołać Prezes PZD.
2. Posiedzeniu okręgowej rady przewodniczy prezes lub zastępujący go wiceprezes.
3. Posiedzenia okręgowej rady powinny odbywać się co najmniej trzy razy w roku.
4. Tryb pracy okręgowej rady określa regulamin uchwalony przez okręgową radę. Regulamin podlega rejestracji przez Krajową Radę.
§ 109 [Kompetencje okręgowej rady]
Do okręgowej rady należy:
1) realizacja kierunków działalności PZD na terenie okręgu ustalonych przez okręgowy zjazd,
2) uchwalanie rocznych planów pracy i preliminarzy finansowych okręgu,
3) zatwierdzenie rocznego sprawozdania z działalności okręgowego zarządu,
4) zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego okręgu sporządzanego przez okręgowy zarząd,
5) zatwierdzanie rocznych zbiorczych preliminarzy finansowych i sprawozdań finansowych ROD,
6) rozpatrywanie sprawozdań i wniosków okręgowego zarządu oraz podejmowanie stosownych uchwał i stanowisk,
7) ustalanie ilości delegatów na okręgowy zjazd PZD,
8) nadawanie nazw ROD z obszaru swojego działania,
9) wykonywanie zadań i podejmowanie uchwał w innych sprawach określonych w postanowieniach niniejszego statutu jako kompetencja okręgowej rady.

§ 110 [Kompetencje okręgowego zarządu]
1. Okręgowy zarząd prowadzi sprawy okręgu, działa na rzecz ROD oraz współpracuje z organami samorządu terytorialnego i terenową administracją rządową z obszaru działania okręgu w zakresie tworzenia, funkcjonowania i rozwoju ROD.
2. Do okręgowego zarządu należy:
1) udzielanie pomocy zarządom ROD w zakresie spraw określonych w § 72,
2) podejmowanie inicjatyw w celu tworzenia i rozwoju ROD,
3) gospodarowanie i rozporządzanie środkami finansowymi okręgu,
4) zarządzanie majątkiem trwałym i utrzymywanie go w należytym stanie,
5) rozporządzanie majątkiem ruchomym pozostającymi w dyspozycji okręgu,
6) sprawowanie nadzoru nad zarządami ROD w zakresie wypełniania ich obowiązków,
7) udzielanie zgody zarządom ROD na działanie przekraczające zakres zwykłego zarządu, z wyłączeniem spraw określonych w § 134 ust. 2 pkt 13,
8) podejmowanie działań w celu uzyskania i rozliczenia dotacji celowej ze środków publicznych,
9) prowadzenie inwestycji związanych z zakładaniem i modernizacją ROD,
10) sprawowanie nadzoru nad zarządami ROD w zakresie zgodnego z regulaminem ROD zagospodarowania ogrodu,
11) rozpatrywanie i załatwianie skarg dotyczących działalności zarządów ROD oraz zagospodarowania ROD,
12) stwierdzanie nieważności walnych zebrań (konferencji delegatów),
13) zmienianie, uchylanie lub stwierdzanie nieważności uchwał walnych zebrań (konferencji delegatów),
14) zmienianie, uchylanie lub stwierdzanie nieważności uchwał zarządów ROD,
15) podejmowanie uchwał w przedmiocie zatwierdzenia uchwał zarządów ROD o wypowiedzeniu umowy dzierżawy działkowej,
16) zawieszanie lub odwoływanie zarządów ROD lub ich członków oraz powoływanie zarządów komisarycznych ROD, a także stwierdzanie wygaśnięcia mandatów członków zarządów ROD,
17) zatwierdzanie planów zagospodarowania nowych oraz zmian planów zagospodarowania istniejących ogrodów,
18) podejmowanie uchwał w sprawie łączenia lub podziału ROD,
19) podejmowanie uchwał w sprawie wyrażania zgody na czasowe zajęcia terenu ROD oraz opiniowanie wniosków o ustanowienie służebności na nieruchomościach PZD,
20) opiniowanie żądań właścicieli nieruchomości w zakresie likwidacji całości lub części ROD oraz uczestniczenie w jej przebiegu,
21) terminowe rozliczanie i odprowadzanie należnej składki członkowskiej i innych należności wewnątrzorganizacyjnych do organu wyższego stopnia,
22) organizowanie i prowadzenie ośrodków szkolenia oraz ośrodków finansowo-księgowych dla ROD,
23) prowadzenie Rejestru Członków Organów PZD w części dotyczącej członków organów ROD z obszaru działania okręgu,
24) wykonywanie zadań określonych w innych postanowieniach niniejszego statutu odnoszących się do okręgowego zarządu.
3. Postanowienia § 108 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do okręgowego zarządu, z tym że regulamin uchwalony według § 108 ust. 4 podlega rejestracji przez Krajowy Zarząd.
§ 111 [Reprezentacja PZD przez okręgowy zarząd]
1. W zakresie swoich kompetencji określonych niniejszym statutem okręgowy zarząd samodzielnie reprezentuje PZD, w tym w sprawach sądowych, administracyjnych i podatkowych. W tym zakresie okręgowy zarząd może samodzielnie zaciągać zobowiązania majątkowe w imieniu PZD.
2. Okręgowy zarząd może przejąć prowadzenie spraw i postępowań sądowych, administracyjnych i podatkowych prowadzonych przez zarząd ROD.
3. Do składania oświadczeń woli w zakresie określonym w ust. 1 i 2, w tym ustanawiania pełnomocników procesowych, konieczne jest współdziałanie:
1) prezesa okręgu z innym członkiem okręgowego zarządu albo,
2) wiceprezesa (pierwszego wiceprezesa) okręgu ze skarbnikiem albo sekretarzem okręgu.
§ 112 [Delegatury rejonowe]
1. Okręgowy zarząd może tworzyć delegatury rejonowe jako swoje jednostki pomocnicze, których zadaniem jest usprawnienie działania okręgowego zarządu, obsługi statutowej członków oraz ułatwienie współpracy z ROD.
2. Zasady funkcjonowania i zakres działania delegatur rejonowych określa Krajowy Zarząd.
Okręgowa Komisja Rewizyjna
§ 113 [Okręgowa komisja rewizyjna - rola i skład]
1. Działalność kontrolną w okręgu prowadzi okręgowa komisja rewizyjna.
2. Okręgowa komisja rewizyjna składa się z 5 - 11 członków.
3. Liczbę członków okręgowej komisji rewizyjnej ustala okręgowy zjazd delegatów w granicach określonych w ust. 2.

§ 114 [Okręgowa komisja rewizyjna – funkcje, posiedzenia i uchwały]
1. Okręgowa komisja rewizyjna wybiera ze swego grona przewodniczącego, zastępcę (zastępców) i sekretarza. W przypadku wyboru więcej niż jednego zastępcy przewodniczącego, okręgowa komisja rewizyjna powołuje pierwszego zastępcę przewodniczącego zastępującego przewodniczącego w pełnieniu obowiązków.
2. Posiedzenia okręgowej komisji rewizyjnej zwołuje i prowadzi przewodniczący, a w razie jego nieobecności pierwszy zastępca przewodniczącego. Posiedzenie okręgowej komisji rewizyjnej może zwołać również przewodniczący Krajowej Komisji Rewizyjnej.
3. Uchwały okręgowej komisji rewizyjnej są ważne, jeżeli zostały podjęte zwykłą większością głosów jej członków przy udziale przewodniczącego lub jego zastępcy.
§ 115 [Kompetencje okręgowej komisji rewizyjnej]
1. Okręgowa komisja rewizyjna przeprowadza kontrolę i ocenę działalności okręgowej rady i okręgowego zarządu, w tym finansowej.
2. Okręgowa komisja rewizyjna przeprowadza kontrolę działalności ROD w miarę potrzeby.
3. Okręgowa komisja rewizyjna bada i opiniuje roczne sprawozdanie okręgowego zarządu i sprawozdania finansowe okręgu oraz zbiorcze sprawozdania finansowe z ROD, a także opiniuje preliminarze finansowe okręgu oraz zbiorcze preliminarze finansowe ROD.
4. Okręgowa komisja rewizyjna przeprowadza kontrole z własnej inicjatywy, na polecenie Krajowej Komisji Rewizyjnej. Okręgowa komisja rewizyjna może przeprowadzić kontrolę na wniosek okręgowego zarządu.
5. Okręgowa komisja rewizyjna nadzoruje komisje rewizyjne ROD.
§ 116 [Sprawozdania i wnioski]
Do okręgowej komisji rewizyjnej należy opracowywanie sprawozdań i wniosków na okręgowy zjazd delegatów oraz stawianie wniosku w sprawie udzielenia okręgowemu zarządowi absolutorium.
§ 117 [Tryb działania]
Szczegółowy tryb działania komisji rewizyjnej określa regulamin komisji rewizyjnych uchwalany przez Krajową Komisję Rewizyjną.

ROZDZIAŁ VIII

Jednostka krajowa PZD
Zasady ogólne
§ 118 [Status i rola jednostki krajowej]
Jednostka krajowa PZD działa na rzecz i w interesie wszystkich członków PZD oraz ROD i pozostałych jednostek organizacyjnych PZD.
Krajowy Zjazd Delegatów
§ 119 [Krajowy Zjazd Delegatów - rola i uczestnicy]
1. Najwyższym organem PZD jest Krajowy Zjazd Delegatów.
2. Prawo uczestniczenia w Krajowym Zjeździe Delegatów mają delegaci wybrani na okręgowych zjazdach delegatów.
3. W Krajowym Zjeździe Delegatów biorą udział z głosem doradczym członkowie ustępujących władz krajowych nie będący delegatami.
4. Krajowy Zjazd Delegatów ma prawo wybrać w skład organów, określonych w § 123 pkt 6, każdego członka mającego prawo do udziału w zjeździe.
§ 120 [Krajowy Zjazd Delegatów - rodzaje]
Krajowy Zjazd Delegatów może być:
1) zwyczajny,
2) nadzwyczajny.
§ 121 [Zwołanie zwyczajnego Krajowego Zjazdu]
Zwyczajny Krajowy Zjazd Delegatów zwołuje Krajowa Rada w ostatnim roku kadencji.
§ 122 [Zawiadomienie o Krajowym Zjeździe]
O terminie, miejscu i porządku obrad Krajowego Zjazdu Delegatów Krajowa Rada zawiadamia pisemnie - za pośrednictwem poczty lub doręczając zawiadomienie bezpośrednio za pokwitowaniem – wybranych delegatów na co najmniej 14 dni przed terminem Krajowego Zjazdu Delegatów. Postanowienie § 60 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
§ 123 [Zwyczajny Krajowy Zjazd]
Do zwyczajnego Krajowego Zjazdu Delegatów należy:
1) zatwierdzenie sprawozdania Krajowej Rady za okres kadencji,
2) zatwierdzenie sprawozdania Krajowej Komisji Rewizyjnej za okres kadencji,
3) udzielanie absolutorium ustępującej Krajowej Radzie,
4) uchwalenie statutu PZD lub jego zmian,
5) uchwalenie programu działania PZD,
6) ustalenie liczby i wybór członków Krajowej Rady i Krajowej Komisji Rewizyjnej,
7) podejmowanie uchwały w przedmiocie rozwiązania PZD na wniosek co najmniej 3/4 okręgowych zjazdów delegatów,
8) rozpatrzenie zgłoszonych wniosków i podjęcie stosownych uchwał.
§ 124 [Nadzwyczajny Krajowy Zjazd]
1. Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Delegatów zwołuje Krajowa Rada bezwzględną większością głosów z własnej inicjatywy, a także co najmniej 1/3 liczby delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów lub na

wniosek Krajowej Komisji Rewizyjnej, uchwalony bezwzględną większością głosów.
2. Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Delegatów zwołuje się w ciągu 3 miesięcy od daty zgłoszenia żądania lub wniosku.
3. Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Delegatów może być zwołany w każdym czasie do rozpatrzenia spraw należących do kompetencji zwyczajnego Krajowego Zjazdu Delegatów.
4. Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Delegatów zwołany w trybie i na zasadach określonych statutem, może podejmować uchwały wyłącznie w sprawach, dla których został zwołany i uwidocznionych w zawiadomieniach dostarczonych delegatom.
§ 125 [Kongres PZD – rola i status]
1. Pomiędzy zwyczajnymi Krajowymi Zjazdami Delegatów Krajowa Rada może zwołać Kongres PZD dla oceny sytuacji i wyrażenia stanowiska PZD w sprawach szczególnie istotnych dla ruchu ogrodnictwa działkowego w Polsce.
2. Kongres nie jest organem PZD i nie może podejmować uchwał zastrzeżonych do kompetencji organów PZD.
§ 126 [Kongres PZD – uczestnicy]
1. W Kongresie uczestniczą członkowie Krajowej Rady i Krajowej Komisji Rewizyjnej, prezesi okręgowych zarządów i przewodniczący okręgowych komisji rewizyjnych.
2. Uchwała Krajowej Rady o zwołaniu Kongresu może przewidywać uczestnictwo innych członków PZD niż wskazanych w ust. 1.
Krajowa Rada
§ 127 [Krajowa Rada - rola i skład]
1. Krajowa Rada jest najwyższym organem PZD między Krajowymi Zjazdami Delegatów.
2. Krajowa Rada składa się z 27 - 45 członków.
3. Liczbę członków Krajowej Rady ustala Krajowy Zjazd Delegatów w granicach określonych w ust. 2.
§ 128 [Funkcje w Krajowej Radzie]
1. Krajowa Rada wybiera ze swego grona Prezesa PZD, wiceprezesa (wiceprezesów) PZD, Sekretarza PZD i Skarbnika PZD.
2. Prezes PZD kieruje i odpowiada za całokształt prac Krajowej Rady.
3. Wiceprezes PZD odpowiada za powierzone dziedziny działalności Krajowej Rady oraz zastępuje Prezesa PZD w pełnieniu obowiązków. W przypadku wyboru więcej niż jednego wiceprezesa PZD, Krajowa Rada powołuje pierwszego wiceprezesa PZD zastępującego Prezesa PZD w pełnieniu obowiązków.
4. Sekretarz PZD odpowiada za dokumentowanie działalności Krajowej Rady.
5. Skarbnik PZD odpowiada za prowadzenie spraw finansowych i dokumentacji finansowej jednostki krajowej PZD.
§ 129 [Posiedzenia Krajowej Rady]
1. Posiedzenia Krajowej Rady zwołuje Prezes PZD lub zastępujący go wiceprezes PZD. Posiedzenie należy także zwołać w terminie trzydziestu dni od złożenia pisemnego żądania przez Krajową Komisję Rewizyjną lub co najmniej 1/3 liczbę członków Krajowej Rady.
2. Posiedzeniu Krajowej Rady przewodniczy Prezes PZD lub zastępujący go wiceprezes PZD.
3. Posiedzenia Krajowej Rady powinny odbywać się co najmniej trzy razy w roku.
4. Tryb pracy Krajowej Rady określa regulamin uchwalony przez Krajową Radę.
§ 130 [Kompetencje Krajowej Rady]
Do Krajowej Rady należy:
1) realizowanie postanowień ustawy, statutu oraz uchwał Krajowego Zjazdu,
2) ustalanie kierunków polityki PZD,
3) określanie kierunków rozwoju ROD,
4) zajmowanie stanowisk w sprawach istotnych dla PZD i ogrodnictwa działkowego,
5) uchwalanie regulaminu ROD,
6) interpretowanie postanowień statutu,
7) uchwalanie rocznych planów pracy i preliminarzy finansowych jednostki krajowej,
8) zatwierdzenie rocznego sprawozdania z działalności Krajowego Zarządu,
9) zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego jednostki krajowej sporządzanego przez Krajowy Zarząd,
10) zatwierdzenie rocznego sprawozdania finansowego PZD sporządzanego przez Krajowy Zarząd,
11) udzielenie absolutorium Krajowemu Zarządowi za okres kadencji,
12) ustalanie wysokości składki członkowskiej oraz zasad jej podziału pomiędzy jednostki organizacyjne PZD,
13) ustalanie zasad prowadzenia i finansowania inwestycji w PZD,
14) stwierdzanie nieważności okręgowych zjazdów,
15) zmienianie, uchylanie lub stwierdzanie nieważności uchwał okręgowych zjazdów,
16) ustalanie ilości delegatów na zwyczajny Krajowy Zjazd Delegatów wybieranych przez poszczególne okręgowe zjazdy delegatów,
17) nadawanie sztandarów dla jednostek organizacyjnych PZD,
18) ustanawianie tytułów honorowych i odznaczeń związkowych innych niż określone w § 141 i 142,
19) wykonywanie zadań i podejmowanie uchwał w innych sprawach określonych w

postanowieniach niniejszego statutu jako kompetencja Krajowej Rady.
Krajowy Zarząd
§ 131 [Krajowy Zarząd – status i rola]
1. Krajowy Zarząd jest zarządem PZD.
2. Krajowy Zarząd reprezentuje i prowadzi sprawy PZD na zasadach określonych niniejszym statutem.
§ 132 [Krajowy Zarząd – skład]
1.Krajowy Zarząd wybiera Krajowa Rada spośród swoich członków.
2. Krajowy Zarząd składa się z 7 - 11 członków. W skład Krajowego Zarządu wchodzą:
1) Prezes PZD,
2) wiceprezesi PZD,
3) Sekretarz PZD,
4) Skarbnik PZD,
5) członkowie Krajowego Zarządu.
3. Krajowy Zarząd dokonuje podziału obowiązków pomiędzy swoich członków. Postanowienia § 128 ust. 2-5 stosuje się odpowiednio.
4. Członek Krajowego Zarządu może otrzymywać wynagrodzenie za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją na zasadach określonych przez Krajową Radę.
§ 133 [Posiedzenia Krajowego Zarządu]
1. Posiedzenia Krajowego Zarządu zwołuje Prezes PZD lub zastępujący go wiceprezes PZD. Posiedzenie należy także zwołać w terminie trzydziestu dni od złożenia pisemnego żądania przez Krajową Komisję Rewizyjną lub co najmniej 1/3 liczbę członków Krajowego Zarządu.
2. Posiedzeniu Krajowego Zarządu przewodniczy Prezes PZD lub zastępujący go wiceprezes PZD.
3. Tryb pracy Krajowego Zarządu określa regulamin uchwalony przez Krajowy Zarząd.
§ 134 [Kompetencje Krajowego Zarządu]
1. Krajowy Zarząd prowadzi sprawy PZD, działa na rzecz członków i jednostek organizacyjnych PZD oraz współpracuje z organami władzy publicznej, organizacjami społecznymi, zawodowymi i politycznymi.
2. Do Krajowego Zarządu należy:
1) kierowanie bieżącą działalnością PZD,
2) wykonywanie uchwał Krajowego Zjazdu Delegatów i Krajowej Rady,
3) zawieszanie lub odwoływanie okręgowych zarządów lub ich członków oraz powoływanie okręgowych zarządów komisarycznych, a także stwierdzanie wygaśnięcia mandatów członków okręgowych zarządów,
4) zmienianie, uchylanie lub stwierdzanie nieważności uchwał organów PZD niższego stopnia,
5) zarządzanie majątkiem jednostki krajowej oraz gospodarowanie jej funduszami,
6) określanie zasad zarządzania majątkiem i funduszami PZD pozostającymi w dyspozycji jednostek organizacyjnych PZD,
7) sprawowanie nadzoru nad działalnością jednostek organizacyjnych PZD, w tym nad prawidłową gospodarką finansową,
8) przyjmowanie preliminarzy finansowych i sprawozdań finansowych okręgów oraz zbiorczych preliminarzy i sprawozdań finansowych ROD i okręgów,
9) określanie zasad tworzenia biur, zatrudniania i wynagradzania w jednostkach organizacyjnych PZD,
10) podejmowanie decyzji w przedmiocie likwidacji całości lub części ROD,
11) podejmowanie decyzji o współpracy lub przynależności do organizacji krajowych i zagranicznych o pokrewnych celach i zadaniach,
12) prowadzenie Rejestru Rodzinnych Ogrodów Działkowych i Rejestru Członków Organów PZD w części dotyczącej członków organów okręgowych i krajowych,
13) podejmowanie decyzji w sprawie nabycia, zbycia lub obciążenia majątku trwałego PZD,
14) wykonywanie zadań i podejmowanie uchwał w innych sprawach określonych w postanowieniach niniejszego statutu jako kompetencja Krajowego Zarządu
§ 135 [Reprezentacja PZD]
1. Krajowy Zarząd reprezentuje PZD oraz ma prawo zaciągać zobowiązania majątkowe w imieniu PZD.
2. Z uzasadnionych względów Krajowy Zarząd może przejąć prowadzenie spraw sądowych i administracyjnych prowadzonych przez inne organy PZD.
3. Do składania oświadczeń woli, w tym ustanawiania pełnomocników procesowych, konieczne jest współdziałanie:
1) Prezesa PZD z innym członkiem Krajowego Zarządu albo,
2) Wiceprezesa PZD (pierwszego wiceprezesa PZD) z drugim wiceprezesem PZD, Skarbnikiem PZD albo Sekretarzem PZD.
Krajowa Komisja Rewizyjna
§ 136 [Krajowa Komisja Rewizyjna - rola i skład]
1. Krajowa Komisja Rewizyjna sprawuje kontrolę nad działalnością statutową i finansową PZD.
2. Krajowa Komisja Rewizyjna składa się z 11 - 13 członków.
3. Liczbę członków Krajowej Komisji Rewizyjnej ustala Krajowy Zjazd Delegatów w granicach określonych w ust. 2.
§ 137 [Krajowa Komisja Rewizyjna – funkcje, posiedzenia i uchwały]

1. Krajowa Komisja Rewizyjna wybiera ze swego grona przewodniczącego, zastępcę (zastępców) i sekretarza. W przypadku wyboru więcej niż jednego zastępcy przewodniczącego, Krajowa Komisja Rewizyjna powołuje pierwszego zastępcę przewodniczącego zastępującego przewodniczącego w pełnieniu obowiązków.
2. Posiedzenia Krajowej Komisji Rewizyjnej zwołuje i prowadzi przewodniczący, a w razie jego nieobecności pierwszy zastępca przewodniczącego.
3. Uchwały Krajowej Komisji Rewizyjnej są ważne, jeżeli zostały podjęte zwykłą większością głosów jej członków przy udziale przewodniczącego lub jego zastępcy.
§ 138 [Kompetencje Krajowej Komisji Rewizyjnej]
Krajowa Komisja Rewizyjna bada i opiniuje:
1) roczne sprawozdanie finansowe jednostki krajowej,
2) roczne sprawozdanie z działalności Krajowego Zarządu,
3) zbiorcze sprawozdanie finansowe z ROD i okręgów,
4) roczne sprawozdanie finansowe PZD,
5) preliminarz finansowy jednostki krajowej,
6) zbiorcze preliminarze finansowe ROD i okręgów.
§ 139 [Kontrole i nadzór]
1. Krajowa Komisja Rewizyjna przeprowadza kontrolę i ocenę działalności Krajowej Rady i Krajowego Zarządu, w tym finansową oraz kontrolę okręgów i ROD.
2. Krajowa Komisja Rewizyjna przeprowadza kontrole z własnej inicjatywy. Krajowa Komisja Rewizyjna może przeprowadzić kontrolę na wniosek Krajowego Zarządu.
3. Krajowa Komisja Rewizyjna sprawuje nadzór nad okręgowymi komisjami rewizyjnymi.
§ 140 [Pozostałe kompetencje]
Do Krajowej Komisji Rewizyjnej należy ponadto:
1) opracowywanie sprawozdań i wniosków na Krajowy Zjazd Delegatów oraz stawianie wniosku w sprawie udzielenia Krajowej Radzie absolutorium,
2) uchwalanie regulaminu komisji rewizyjnych PZD.

ROZDZIAŁ IX

Tytuły honorowe i odznaczenia
§ 141 [Tytuły honorowe]
1. Osobie fizycznej, która w okresie wieloletniej działalności szczególnie zasłużyła się dla PZD i rozwoju ruchu ogrodnictwa działkowego w Polsce, Krajowa Rada PZD może nadać tytuł „Honorowego Członka PZD”.
2. Za szczególne zasługi dla ROD walne zebranie może nadać tytuł „Honorowego Członka ROD”.
3. W dowód szczególnego uznania za zaangażowanie i osiągnięcia podczas kierowania statutowym organem PZD, organ, który ma prawo wybierać prezesa (przewodniczącego komisji statutowej), może nadać tytuł Honorowego Prezesa (Honorowego Przewodniczącego) po zaprzestaniu pełnienia tej funkcji.
4. Tytuły, o których mowa w ust. 1 -3, można nadać również osobie, której ustało członkostwo w PZD.
§ 142 [Odznaki związkowe i inne wyróżnienia]
1. Za szczególnie aktywną działalność społeczną i wzorową uprawę działki, członek PZD może być wyróżniony odznaką "Zasłużony Działkowiec" lub odznaką "Za Zasługi dla Polskiego Związku Działkowców", a także odznaką "Za Zasługi dla Rodzinnego Ogrodu Działkowego".
2. Odznaka "Za Zasługi dla Polskiego Związku Działkowców" lub odznaka "Za Zasługi dla Rodzinnego Ogrodu Działkowego" może być nadana osobie nie będącej członkiem PZD.
3. Warunki i tryb nadawania oraz pozbawiania odznak związkowych określa regulamin uchwalony przez Krajową Radę.
4. Członek PZD może również być wyróżniony dyplomami uznania i listami pochwalnymi lub w inny sposób.

ROZDZIAŁ X

Składka członkowska i opłaty ogrodowe
§ 143 [Składka członkowska]
1. Członek PZD uiszcza corocznie w terminie do 30 czerwca składkę członkowską w wysokości uchwalonej przez Krajową Radę PZD na dany rok kalendarzowy. W przypadku gdy członkami PZD są oboje małżonkowie, każdy z nich opłaca składkę w wysokości 50%.
2. Składka członkowska jest przeznaczona na realizację celów statutowych PZD i podlega podziałowi według zasad określonych przez Krajową Radę PZD.
3. Wysokość składki członkowskiej ustala Krajowa Rada w drodze uchwały podjętej bezwzględną większością głosów, określając jednocześnie podział wpływów ze składki pomiędzy jednostki organizacyjne PZD.
§ 144 [Opłaty ogrodowe]
1. Działkowiec jest obowiązany uczestniczyć w pokrywaniu kosztów funkcjonowania ROD w częściach przypadających na jego działkę, przez uiszczanie opłat ogrodowych.
2. Opłaty ogrodowe są uchwalane corocznie przez walne zebranie, które określa wysokość lub sposób wyliczenia tych opłat oraz termin jej uiszczenia, jednak nie później niż do 30 czerwca.
3. Na koszty funkcjonowania ROD składają się w szczególności:

1) wydatki na inwestycje, remonty i bieżącą konserwację infrastruktury ogrodowej;
2) opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej terenu ogólnego i infrastruktury ogrodowej;
3) ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne;
4) wydatki na utrzymanie porządku i czystości;
5) wydatki związane z zarządzaniem ROD.
4. Właściwy okręgowy zarząd może podjąć uchwałę obowiązującą działkowców z określonego ROD do uiszczenia opłaty ogrodowej na pokrycie kosztów wynikających z tytułu prawnego do nieruchomości zajętej przez ROD, a w szczególności opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste. Postanowienia ust. 2 stosuje się odpowiednio.
5. Jeżeli działkowiec nie uiści opłat ogrodowych w całości lub w części, może zwolnić się od tego obowiązku także w ten sposób, że za zgodą zarządu ROD bezpłatnie wykona osobiście lub poprzez osobę bliską prace na rzecz ROD odpowiadające wartości zobowiązania z tytułu opłat ogrodowych, o ile walne zebranie dopuści taką możliwość w drodze uchwały. Walne zebranie określa w takiej uchwale w szczególności rodzaje prac do wykonania, stawki godzinowe za ich wykonanie oraz zasady organizacji prac. Realizacja uchwały należy do zarządu ROD.
§ 145 [Zasady uchwalania opłat ogrodowych]
1. Uchwalając opłaty ogrodowe walne zebranie uwzględnia koszty ponoszone przez ROD z tytułu partycypacji w finansowaniu działalności prowadzonej przez jednostkę okręgową i krajową PZD na rzecz ROD i działkowców.
2. Partycypację, o której mowa w ust. 1, określa uchwała Krajowej Rady.
§ 146 [Zawiadomienie o zmianie opłat ogrodowych]
1. Zarząd ROD zawiadamia działkowców o zmianie wysokości opłat ogrodowych poprzez zamieszczenie informacji w miejscu umożliwiającym każdemu działkowcowi zapoznanie się z tą informacją, a w szczególności poprzez jej zamieszczenie na tablicy informacyjnej lub stronie internetowej ROD.
2. Zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, zarząd ROD dokonuje co najmniej 14 dni przed upływem terminu do wnoszenia opłat ogrodowych, nie później jednak niż do końca miesiąca poprzedzającego ten termin.
§ 147 [Uiszczanie opłat ogrodowych po nabyciu prawa do działki]
1. W roku nabycia prawa do działki działkowiec uiszcza opłaty ogrodowe uchwalone przez walne zebranie, z tym że:
1) opłatę ogrodową przeznaczoną na pokrycie wydatków, o których mowa w § 144 ust. 3 pkt 1, podwyższoną o kwotę określoną przez zarząd ROD; kwota ta nie może przekroczyć wartości
infrastruktury ogrodowej przypadającej na jedną działkę w ROD,
2) opłatę ogrodową przeznaczoną na pokrycie wydatków, o których mowa w § 144 ust. 3 pkt 5, podwyższoną o kwotę określoną przez okręgową radę PZD; kwota ta nie może przekroczyć 25% minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego w obowiązujących przepisach.
2. Podział wpływów pochodzących z podwyższenia opłat ogrodowych, zgodnie z ust. 1 pkt 2, określa uchwała Krajowej Rady.
3. Postanowień ust. 1 pkt 1 i 2 nie stosuje się do działkowca, który prawo do działki nabył w ramach uprawnień do działki zamiennej w związku z likwidacją ROD lub jego części oraz w drodze zamiany praw do działek w tym samym ROD.
4. Postanowień ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do działkowca, który nabył prawo do działki po osobie bliskiej.
5. Postanowień ust. 1 pkt 1 i 2 nie stosuje się do działkowca, który nabył prawo do działki swojego współmałżonka albo nabył prawo do działki po zmarłym małżonku.
§ 148 [Ulgi w zakresie opłat ogrodowych]
1. Z zastrzeżeniem obowiązku określonego w § 147 ust. 1 pkt 1 i 2, w roku nabycia prawa do działki działkowiec jest zwolniony z obowiązku uiszczenia opłat ogrodowych do wysokości uiszczonych za ten rok opłat ogrodowych przypadających na działkę.
2. Małżonkowie posiadający wspólnie prawo do działki opłacają opłaty ogrodowe w wymiarze przypadającym na jedną działkę.
§ 149 [Forma przyjmowania wpłat]
1. Zarząd ROD przyjmuje od działkowców wszystkie wpłaty na konto bankowe.
2. W uzasadnionych przypadkach działkowiec może dokonać wpłaty do kasy ROD na zasadach określonych w przepisach związkowych.
§ 150 [Odsetki za opóźnienie]
1. W przypadku nie opłacenia w terminie do 30 czerwca składki członkowskiej lub opłat ogrodowych w ustalonym przez walne zebranie ROD terminie, zarząd ROD obowiązany jest naliczać odsetki ustawowe za opóźnienie licząc od dnia następnego po ustalonym terminie.
2. Jeżeli dzień oznaczony jako termin wpłaty przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub sobotę, termin upływa dnia następnego, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą.

ROZDZIAŁ XI

Majątek i Fundusze PZD
§ 151 [Majątek PZD]
1. Majątek PZD stanowią: nieruchomości, ruchomości, środki pieniężne oraz inne prawa majątkowe.

2. Majątek PZD powstaje ze składek członkowskich, opłat ogrodowych, dotacji, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności, dochodów z majątku PZD oraz z ofiarności publicznej.
3. Majątek PZD nie podlega podziałowi między jego członków.
§ 152 [Przeznaczenie środków finansowych]
Środki pieniężne pochodzące ze składek członkowskich, opłat ogrodowych, darowizn, spadków, zapisów i innych źródeł stanowią podstawę funkcjonowania wszystkich jednostek organizacyjnych PZD w celu realizacji zadań PZD określonych ustawą i niniejszym statutem.
§ 153 [Fundusze PZD]
Funduszami PZD są:
1) fundusz statutowy,
2) fundusze celowe.
§ 154 [Fundusz statutowy]
1. Fundusz statutowy tworzy się we wszystkich jednostkach organizacyjnych PZD.
2. Fundusz statutowy jest podstawowym funduszem jednostek organizacyjnych PZD przeznaczonym na finansowanie działalności statutowej prowadzonej przez te jednostki.
3. Szczegółowe zasady funkcjonowania funduszu statutowego określa uchwała Krajowej Rady.
§ 155 [Fundusze celowe]
1. Krajowa Rada w drodze uchwały może utworzyć fundusze celowe przeznaczone na finansowanie wyodrębnionej sfery działalności statutowej PZD.
2. Uchwała, o której mowa w ust. 1, określa szczegółowe zasady funkcjonowania funduszu celowego.
§ 156 [Zasady wydatkowania środków finansowych]
1. Jednostki organizacyjne PZD wydatkują środki finansowe na podstawie rocznych preliminarzy finansowych obejmujących rok obrachunkowy.
2. Rokiem obrachunkowym w PZD jest rok kalendarzowy.
3. Dysponentem funduszy jest odpowiedni organ zarządzający.
4. Nadzór nad prawidłowym wykorzystaniem funduszy w jednostkach organizacyjnych PZD sprawuje odpowiednia komisja rewizyjna.
5. Jednostki organizacyjne PZD prowadzą rachunkowość na zasadach określonych w przepisach powszechnie obowiązujących oraz przez Zakładowy Plan Kont PZD uchwalony przez Krajowy Zarząd.

ROZDZIAŁ XII

Ewidencje i rejestry
§ 157 [Ewidencja działek]
1. Zarząd ROD prowadzi ewidencję działek w ROD.
2. Ewidencja działek obejmuje:
1) numer porządkowy działki,
2) powierzchnię działki,
3) imię i nazwisko oraz miejsce zamieszkania osoby lub osób, którym przysługuje prawo do działki w ROD i rodzaj tego prawa.
3. Ewidencję działek prowadzi się w formie pisemnej lub elektronicznej pozwalającej na sporządzanie wydruków.
§ 158 [Podstawa wpisu i wykreślenia do ewidencji]
1. Podstawę wpisu do ewidencji działek stanowi dokument potwierdzający nabycie prawa do działki w ROD.
2. Podstawę wykreślenia z ewidencji stanowi dokument potwierdzający wygaśnięcie prawa do działki w ROD.
§ 159 [Akta ewidencyjne działki]
1. Dla każdej działki w ROD prowadzi się oddzielne akta ewidencyjne.
2. Akta ewidencyjne składają się w szczególności z dokumentów będących podstawą dokonania wpisu do ewidencji działek, zmiany jego treści, wniosków o wydanie wypisu, korespondencji ogólnej oraz dokumentów dotyczących zmiany wpisu lub wykreślenia z ewidencji działek.
§ 160 [Zmiana miejsca zamieszkania działkowca]
1. Działkowiec zobowiązany jest do niezwłocznego powiadomienia zarządu ROD w formie pisemnej o zmianie swojego miejsca zamieszkania w celu aktualizacji wpisu w ewidencji działek.
2. W razie niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, korespondencja skierowana do działkowca na adres ujawniony w ewidencji działek, po jej zwrocie przez pocztę, uważana jest za skutecznie doręczoną.
§ 161 [Szczegółowe zasady]
Szczegółowe zasady funkcjonowania ewidencji działek określa uchwała Krajowego Zarządu.
§ 162 [Rejestry]
1. PZD prowadzi rejestry:
1) Członków PZD,
2) Członków Organów PZD,
3) Rodzinnych Ogrodów Działkowych.
2. Zasady prowadzenia i funkcjonowania rejestrów, o których mowa w ust. 1, określa uchwała Krajowego Zarządu.

ROZDZIAŁ XIII

Postanowienia przejściowe i końcowe
§ 163 [Zasady zmiany statutu]

Zmiany w statucie lub uchwalenie nowego może dokonać Krajowy Zjazd Delegatów większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy delegatów.
§ 164 [Rozwiązanie PZD]
1. Rozwiązanie PZD następuje na podstawie uchwały Krajowego Zjazdu Delegatów większością 3/4 głosów wybranych delegatów podjętej na wniosek co najmniej 3/4 okręgowych zjazdów delegatów.
2. Uchwała Krajowego Zjazdu Delegatów o rozwiązaniu PZD określa sposób przeprowadzenia likwidacji oraz przeznaczenie majątku PZD.
3. Likwidatorami PZD są Prezes PZD i pierwszy wiceprezes PZD, chyba że uchwała, o której mowa w ust. 2, stanowi inaczej.
§ 165 [Kontynuacja działań struktur PZD]
Z dniem wejścia w życie niniejszego statutu wszystkie jednostki i organy PZD działają według zasad i kompetencji przez niego określonych.
§ 166 [Zachowanie mandatów i funkcji w organach]
1. Z zastrzeżeniem postanowień ust. 3 oraz § 168 ust. 3, osoby wchodzące, w dniu uchwalenia niniejszego statutu, w skład organów PZD, zachowują swoje mandaty jako członkowie właściwych organów PZD oraz dotychczasowe funkcje.
2. Osoby wchodzące, w dniu uchwalenia niniejszego statutu, w skład Prezydium Krajowej Rady w rozumieniu dotychczas obowiązującego statutu, wchodzą w skład Prezydium Krajowy Rady w rozumieniu niniejszego statutu.
3. Z dniem uchwalenia niniejszego statutu osoby pełniące funkcję skarbnika oraz sekretarza wybranych przez Krajową Radę PZD, stają się odpowiednio Skarbnikiem PZD i Sekretarzem PZD.
4. W terminie 3 miesięcy od uchwalenia statutu, Krajowa Rada PZD, okręgowe zarządy PZD oraz zarządy ROD dokonają wyboru odpowiednio: pierwszego wiceprezesa PZD, pierwszego wiceprezesa okręgowego zarządu i pierwszego wiceprezesa zarządu ROD, o ile w organie tym wybrano więcej niż jednego wiceprezesa.
§ 167 [Przedłużenie mandatów delegatów]
Delegaci wybrani w 2015 roku na zjazdy (konferencje), z dniem uchwalenia niniejszego statutu, zachowują swoje mandaty do czasu następnych wyborów.
§ 168 [Sprawy w toku; rozwiązanie komisji rozjemczych]
1. Do spraw wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie niniejszego statutu, stosuje się odpowiednie postanowienia niniejszego statutu.
2. Sprawy wszczęte i niezakończone do dnia wejścia w życie niniejszego statutu, prowadzone przez dotychczasowe komisje rozjemcze, podlegają przekazaniu do rozpatrzenia przez:
1) właściwy okręgowy zarząd– w przypadku sprawy prowadzonej przez komisję rozjemczą ROD lub
okręgową komisję rozjemczą jako organ odwoławczy od orzeczenia komisji rozjemczych ROD,
2) Prezydium Krajowy Rady – w przypadku sprawy prowadzonej przez Krajową Komisję Rozjemczą albo okręgową komisję rozjemczą jako organ odwoławczy od uchwały okręgowego zarządu (jego prezydium).
3. Z dniem wejścia w życie niniejszego statutu rozwiązaniu ulegają Krajowa Komisja Rozjemcza, okręgowe komisje rozjemcze i komisje rozjemcze w rodzinnych ogrodach działkowych w rozumieniu dotychczas obowiązującego statutu PZD. Z tym dniem wygasają mandaty członków tych organów.
4. Do przekazania, o którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio § 44 ust. 2.

Ustawa

Dz.U. 2014 poz. 40

USTAWA

z dnia 13 grudnia 2013 r.
o rodzinnych ogrodach działkowych

Doceniając pozytywną rolę ogrodnictwa działkowego, będącego dziedziną życia społecznego, przyczyniającą się do zaspakajania socjalnych, wypoczynkowych i rekreacyjnych potrzeb społeczeństwa, a zwłaszcza rodzin z dziećmi, emerytów, rencistów i niepełnosprawnych, poprzez kształtowanie warunków dla prowadzenia aktywnego i zdrowego trybu życia oraz ochrony środowiska i przyrody, uznaje się za konieczne zapewnienie dalszego istnienia i rozwoju rodzinnych ogrodów działkowych, jako stałych elementów infrastruktury gmin, które powinny być uwzględniane w procesie ich rozwoju dla dobra obecnego i przyszłych pokoleń.

Rozdział 1

Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa reguluje zasady zakładania, funkcjonowania i likwidacji rodzinnych ogrodów działkowych, prawa i obowiązki działkowców, zasady ich zrzeszania się oraz zadania organizacji działkowców.
Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) działkowcu – należy przez to rozumieć pełnoletnią osobę fizyczną uprawnioną do korzystania z działki w rodzinnym ogrodzie działkowym na podstawie prawa do działki;
2) działce – należy przez to rozumieć podstawową jednostkę przestrzenną rodzinnego ogrodu działkowego, której powierzchnia nie może przekraczać 500 m2, służącą zaspokajaniu potrzeb działkowca i jego rodziny w zakresie prowadzenia upraw ogrodniczych, wypoczynku i rekreacji;
3) terenie ogólnym – należy przez to rozumieć grunt w rodzinnym ogrodzie działkowym, który nie stanowi wyodrębnionych działek, przeznaczony do wspólnego używania przez osoby korzystające z działek;

4) prawie do działki – należy przez to rozumieć ustanowiony zgodnie z ustawą tytuł prawny uprawniający do korzystania z działki;
5) rodzinnym ogrodzie działkowym – należy przez to rozumieć wydzielony obszar lub obszary przeznaczone na cele rodzinnych ogrodów działkowych, składające się z działek i terenu ogólnego, służące do wspólnego korzystania przez działkowców, wyposażone w infrastrukturę ogrodową;
6) stowarzyszeniu ogrodowym – należy przez to rozumieć stowarzyszenie w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2017 r. poz. 210) powołane wyłącznie w celu zakładania i prowadzenia rodzinnych ogrodów działkowych;
7) regulaminie rodzinnego ogrodu działkowego – należy przez to rozumieć obowiązujące na terenie rodzinnego ogrodu działkowego przepisy określające szczegółowe zasady zagospodarowania i korzystania z działki oraz funkcjonowania i zagospodarowania rodzinnego ogrodu działkowego, a także zasady korzystania z terenu ogólnego i infrastruktury ogrodowej;
8) osobie bliskiej – należy przez to rozumieć małżonka działkowca, jego zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa oraz osoby pozostające z działkowcem w stosunku przysposobienia;
9) infrastrukturze ogrodowej – należy przez to rozumieć budynki i budowle, ogrodzenia, aleje i drogi ogrodowe, place zabaw, świetlice, hydrofornie, sieci wodociągowe i energetyczne oraz inne urządzenia znajdujące się na terenie rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do wspólnego używania przez osoby korzystające z działek oraz służące do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rodzinnego ogrodu działkowego, o ile nie wchodzą w skład przedsiębiorstwa;
9a) altanie działkowej – należy przez to rozumieć wolno stojący budynek rekreacyjno-wypoczynkowy lub inny obiekt budowlany spełniający taką funkcję, położony na terenie działki w rodzinnym ogrodzie działkowym, o powierzchni zabudowy do 35 m2 oraz o wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich, przy czym do powierzchni zabudowy nie wlicza się tarasu, werandy lub ganku, o ile ich łączna powierzchnia nie przekracza 12 m2;

10) opłatach ogrodowych – należy przez to rozumieć ponoszone przez działkowca opłaty wynikające z uczestnictwa w pokrywaniu kosztów funkcjonowania rodzinnego ogrodu działkowego, a w szczególności związane z zarządzaniem, utrzymaniem terenu ogólnego i infrastruktury ogrodowej;
11) likwidacji rodzinnego ogrodu działkowego lub jego części – należy przez to rozumieć zbycie lub wygaśnięcie praw przysługujących stowarzyszeniu ogrodowemu do nieruchomości zajmowanej przez rodzinny ogród działkowy lub jego część oraz wydanie tej nieruchomości przez stowarzyszenie ogrodowe;
12) podmiocie likwidującym – należy przez to rozumieć właściciela nieruchomości, na której zlokalizowany jest rodzinny ogród działkowy podlegający likwidacji lub podmiot, który nabywa własność tej nieruchomości wskutek wywłaszczenia.
Art. 3. Podstawowymi celami rodzinnego ogrodu działkowego, zwanego dalej „ROD”, są:
1) zaspokajanie wypoczynkowych i rekreacyjnych potrzeb społeczeństwa poprzez umożliwianie prowadzenia upraw ogrodniczych;
2) poprawa warunków socjalnych członków społeczności lokalnych;
3) pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie ich szans;
4) integracja wielopokoleniowej rodziny, wychowanie dzieci w zdrowych warunkach oraz zachowanie aktywności i zdrowia emerytów i rencistów;
5) integracja społeczna osób w wieku emerytalnym oraz niepełnosprawnych;
6) przywracanie społeczności i przyrodzie terenów zdegradowanych;
7) ochrona środowiska i przyrody;
8) oddziaływanie na poprawę warunków ekologicznych w gminach;
9) kształtowanie zdrowego otoczenia człowieka;
10) tworzenie warunków do udostępniania terenów zielonych dla społeczności lokalnych.
Art. 4. ROD są urządzeniami użyteczności publicznej, służącymi zaspokajaniu wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności lokalnych poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu

do ROD oraz działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także podniesienie standardów ekologicznych otoczenia.
Art. 5. ROD stanowią tereny zielone i podlegają ochronie przewidzianej w przepisach o ochronie gruntów rolnych i leśnych, a także w przepisach dotyczących ochrony przyrody i ochrony środowiska.
Art. 6. 1. Organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego tworzą warunki dla rozwoju ROD.
2. Jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa na realizację celu określonego w ust. 1.

Rozdział 2

Zakładanie i funkcjonowanie ROD
Art. 7. ROD zakładane są na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz stowarzyszeń ogrodowych.
Art. 8. 1. Na wniosek stowarzyszenia ogrodowego rada gminy może, w drodze uchwały, utworzyć ROD na gruntach stanowiących własność gminy.
2. Uchwała, o której mowa w ust. 1, określa w szczególności kryteria i sposób wyłonienia stowarzyszenia ogrodowego, z którym zostanie zawarta umowa, o której mowa w art. 9.
3. Do utworzenia ROD na gruntach stanowiących własność powiatu lub województwa przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
4. W odniesieniu do gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, z wyłączeniem nieruchomości, którymi na mocy przepisów odrębnych gospodaruje inny organ, kompetencję, o której mowa w ust. 1, wykonuje właściwy starosta w drodze zarządzenia, po uzyskaniu zgody wojewody. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 9. Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego mogą być w drodze umowy sprzedawane, oddawane w nieodpłatne lub odpłatne użytkowanie na czas nieoznaczony lub użytkowanie wieczyste stowarzyszeniom ogrodowym z przeznaczeniem na zakładanie i prowadzenie ROD

– w trybie określonym w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2016 r. poz. 2147, z późn. zm.1)).
Art. 10. 1. Grunty przeznaczone pod nowo tworzone i odtwarzane ROD powinny być zrekultywowane i zmeliorowane przez właściciela gruntu.
2. Gmina obowiązana jest do doprowadzenia do ROD dróg dojazdowych, energii elektrycznej, zaopatrzenia w wodę oraz uwzględnienia w organizacji komunikacji publicznej potrzeb ROD.
3. W drodze umowy pomiędzy gminą a stowarzyszeniem ogrodowym, obowiązki, o których mowa w ust. 2, mogą być przejęte przez stowarzyszenie ogrodowe. W takim przypadku umowa określa tryb wzajemnych rozliczeń.
Art. 11. 1. ROD prowadzony jest przez jedno stowarzyszenie ogrodowe.
2. Podział gruntu na teren ogólny i działki, budowa infrastruktury ogrodowej oraz zagospodarowanie ROD należy do stowarzyszenia ogrodowego.
3. Infrastruktura ogrodowa stanowi własność stowarzyszenia ogrodowego, z zastrzeżeniem art. 49 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, 933 i 1132).
Art. 12. Na terenie działki obowiązuje zakaz zamieszkiwania oraz prowadzenia działalności gospodarczej lub innej działalności zarobkowej.
Art. 13. 1. Na terenie działki nie może znajdować się:
1) altana działkowa niespełniająca wymagań określonych w art. 2 pkt 9a;
2) obiekt gospodarczy o powierzchni zabudowy przekraczającej 35 m2 oraz o wysokości przekraczającej 5 m przy dachach stromych i 4 m przy dachach płaskich.
2. W przypadku powzięcia informacji, że na terenie działki wybudowano, nadbudowano lub rozbudowano altanę działkową lub inny obiekt z naruszeniem przepisów prawa, stowarzyszenie ogrodowe zgłasza naruszenie do właściwego organu administracji publicznej.
3. Naruszenie stwierdzone przez właściwy organ administracji publicznej stanowi podstawę do rozwiązania umowy w trybie określonym w art. 36 ust. 3.

Art. 13a. 1. Działkowiec może wystąpić do właściwego organu nadzoru budowlanego z wnioskiem o wydanie zaświadczenia potwierdzającego zgodność wybudowanej altany działkowej z wymaganiami określonymi w art. 2 pkt 9a.
2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:
1) aktualny na dzień złożenia wniosku wypis z ewidencji działek, o której mowa w art. 51;
2) oświadczenie działkowca o powierzchni zabudowy altany działkowej znajdującej się na jego działce, zawierające również wskazanie powierzchni tarasów, werand lub ganków.
3. Za wydanie zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, nie pobiera się opłaty skarbowej.
Art. 14. 1. Stowarzyszenie ogrodowe uchwala regulamin ROD, zwany dalej „regulaminem”.
2. Regulamin obowiązuje wszystkich przebywających na obszarze ROD.
3. Stowarzyszenie ogrodowe sprawuje nadzór nad przestrzeganiem regulaminu.
4. Działkowcowi przysługuje prawo do wytoczenia powództwa przeciwko stowarzyszeniu ogrodowemu o stwierdzenie nieważności regulaminu lub jego zmian w razie ich sprzeczności z ustawą. Przepisu art. 189 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1822, z późn. zm.2)) nie stosuje się.
5. Wytoczenie powództwa, o którym mowa w ust. 4, nie zawiesza obowiązywania zaskarżonego regulaminu lub jego zmian. Prawo do wytoczenia powództwa wygasa z upływem 3 miesięcy od dnia otrzymania wiadomości o uchwaleniu regulaminu lub jego zmian, jednakże nie później niż z upływem 6 miesięcy od dnia uchwalenia regulaminu lub jego zmian.
Art. 15. 1. Utrzymanie porządku i czystości należy do:
1) stowarzyszenia ogrodowego – w odniesieniu do terenu ogólnego;
2) działkowca – w odniesieniu do jego działki;

3) właściwej gminy – w odniesieniu do terenów przylegających do ROD, chyba że obowiązek ten na mocy przepisów szczególnych ciąży na osobach fizycznych, jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej lub osobach prawnych innych niż stowarzyszenie ogrodowe.
2. Do stowarzyszenia ogrodowego należy zapewnienie zbierania odpadów komunalnych powstałych na terenie ROD.
Art. 16. 1. Usunięcie drzew lub krzewów z terenu ogólnego lub działki następuje na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2016 r. poz. 2134, z późn. zm.3)).
2. Zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów znajdujących się w ROD wydawane jest na wniosek:
1) stowarzyszenia ogrodowego – w przypadku zamiaru usunięcia drzewa lub krzewu z terenu ogólnego;
2) działkowca – w przypadku zamiaru usunięcia drzewa lub krzewu z działki.
Art. 17. 1. Stowarzyszenie ogrodowe, prowadzące ROD na obszarze danej gminy może otrzymywać dotację celową z budżetu tej gminy, z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1870, z późn. zm.4)) w zakresie udzielania dotacji celowych dla podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych i niedziałających w celu osiągnięcia zysku.
2. Dotacja, o której mowa w ust. 1, ma służyć realizacji celu publicznego, związanego z zadaniem gminy, o którym mowa w art. 6 ust. 1, i może być przeznaczona w szczególności na budowę lub modernizację infrastruktury ogrodowej, jeżeli wpłynie to na poprawę warunków do korzystania z ROD przez działkowców, lub zwiększy dostępność społeczności lokalnej do tego ROD.
3. Przepisy ustawy nie ograniczają uprawnień jednostek samorządu terytorialnego do wspierania ROD na podstawie przepisów odrębnych.

Rozdział 3

Likwidacja ROD
Art. 18. 1. Do likwidacji ROD lub jego części na cel publiczny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, stosuje się przepisy tej ustawy dotyczące wywłaszczania nieruchomości z uwzględnieniem warunków określonych w art. 21, art. 22 i art. 24.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości, poza elementami określonymi w art. 119 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, zawiera:
1) wskazanie nieruchomości zamiennej;
2) wskazanie zakresu obowiązków określonych w art. 21, ich wartości oraz terminu realizacji, nie późniejszego niż rok od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna;
3) ustalenie wysokości odszkodowań, o których mowa w art. 22.
3. W przypadku niedochowania terminu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, przepis art. 481 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny stosuje się odpowiednio, przy czym za podstawę naliczenia odsetek przyjmuje się wartość, o której mowa w ust. 2 pkt 2.
Art. 19. 1. W przypadku, gdy prawo do nieruchomości, na której znajduje się ROD, zostało nabyte przez stowarzyszenie ogrodowe odpłatnie, likwidacja ROD możliwa jest wyłącznie na cel publiczny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
2. W przypadku, gdy prawo do nieruchomości, na której znajduje się ROD, zostało nabyte przez stowarzyszenie ogrodowe nieodpłatnie, właściciel nieruchomości może zgłosić do stowarzyszenia ogrodowego żądanie likwidacji ROD, o ile funkcjonowanie ROD jest sprzeczne z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego obejmującym tę nieruchomość. Zgłaszając żądanie właściciel jest obowiązany przedstawić propozycję nieruchomości zamiennej odpowiadającej warunkom określonym w art. 21 pkt 1 oraz propozycję umowy gwarantującej realizację obowiązków określonych w art. 21 oraz art. 22.

3. W przypadku zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 24 ust. 3, przedstawiając propozycję umowy, o której mowa w ust. 2, właściciel nieruchomości jest zwolniony z obowiązku wskazania nieruchomości zamiennej.
4. Zawarcie umowy, o której mowa w ust. 2, wymaga zgody 2/3 działkowców likwidowanego ROD.
5. W przypadku odmowy zawarcia umowy, o której mowa w ust. 2, właściciel nieruchomości może wytoczyć powództwo o uznanie odmowy za bezzasadną, w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia odmowy. Rozpatrując sprawę sąd bada zgodność proponowanej umowy z przepisami ustawy. Orzeczenie sądu stwierdzające bezzasadność odmowy zastępuje oświadczenie w przedmiocie zgody na likwidację.
Art. 20. 1. Likwidacja ROD może mieć miejsce w okresie od dnia 1 listopada do dnia 31 marca.
2. Likwidacja ROD w terminie innym niż określony w ust. 1 może mieć miejsce jedynie w wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych przypadkach.
Art. 21. Podmiot likwidujący obowiązany jest do odtworzenia ROD, polegającego na:
1) zawarciu ze stowarzyszeniem ogrodowym umowy dającej stowarzyszeniu ogrodowemu tytuł prawny do nieruchomości nie mniejszej od powierzchni likwidowanego ROD, w miejscu odpowiednim do potrzeb i funkcjonowania nowego ROD, odpowiadający tytułowi prawnemu, który posiadało ono do nieruchomości zajmowanej przez likwidowany ROD;
2) założeniu nowego ROD i odtworzeniu urządzeń i budynków odpowiadających rodzajem urządzeniom i budynkom likwidowanego ROD.
Art. 22. 1. Podmiot likwidujący obowiązany jest wypłacić:
1) działkowcom – odszkodowanie za składniki majątkowe znajdujące się na działkach, a stanowiące ich własność oraz za prawa do działki w ROD, pomniejszone o wartość prawa do działki przyznanego w nowo powstałym ROD;
2) stowarzyszeniu ogrodowemu – odszkodowanie, według kosztów odtworzenia, za składniki majątkowe stanowiące jego własność, a niepodlegające odtworzeniu.

2. Ustalenie wysokości odszkodowań następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego w formie operatu szacunkowego. Koszty sporządzenia opinii ponosi podmiot likwidujący.
3. Podmiot likwidujący obowiązany jest zrekompensować koszty i straty poniesione przez stowarzyszenie ogrodowe w związku z likwidacją.
4. W przypadku likwidacji ROD poza okresem, o którym mowa w art. 20 ust. 1, działkowcom przysługuje od podmiotu likwidującego dodatkowe odszkodowanie w wysokości wartości przewidywanych plonów. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
Art. 23. Wydanie przez stowarzyszenie ogrodowe nieruchomości zajmowanej przez likwidowany ROD następuje po spełnieniu przez podmiot likwidujący warunków, o których mowa w art. 21 i art. 22. Przepisu nie stosuje się w przypadku likwidacji ROD na cel publiczny.
Art. 24. 1. Do likwidacji części ROD przepisy art. 19–23 stosuje się odpowiednio.
2. W przypadku likwidacji części ROD obejmującej nie więcej niż 10% jego powierzchni i nie więcej niż 10 działek, za zgodą stowarzyszenia ogrodowego prowadzącego ten ROD, w miejsce realizacji obowiązków, o których mowa w art. 21, podmiot likwidujący może wypłacić na rzecz tego stowarzyszenia kwotę odszkodowania stanowiącą równowartość szacunkowych kosztów tych obowiązków, a na rzecz działkowca – prawa do działki.
3. W przypadku, gdy w ROD objętym częściową likwidacją liczba działek, co do których nie ustanowiono prawa do działki, na terenie niepodlegającym likwidacji jest co najmniej równa liczbie działek na części mającej ulec likwidacji, zgoda, o której mowa w ust. 2, nie jest wymagana.
4. Do ustalenia wysokości odszkodowania określonego w ust. 2 stosuje się odpowiednio przepis art. 22 ust. 2.
Art. 25. 1. W przypadku likwidacji ROD lub jego części w związku z realizacją roszczenia osoby trzeciej, nie stosuje się przepisu art. 21, jeżeli Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego występowały jako właściciel nieruchomości w dniu nabycia do tej nieruchomości tytułu prawnego przez stowarzyszenie ogrodowe lub w dniu, w którym ROD stał się ogrodem stałym

w rozumieniu ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz. U. z 1996 r. poz. 390, z późn. zm.5)).
2. W przypadku likwidacji ROD, o której mowa w ust. 1, przepis art. 22 ust. 1 stosuje się odpowiednio. Obowiązanym do wypłaty odszkodowań jest podmiot, który występował jako właściciel nieruchomości w dniu, o którym mowa w ust. 1. Ustalenie odszkodowań następuje w drodze decyzji.
3. Organem właściwym do wydania decyzji, o której mowa w ust. 2, jest:
1) w przypadku gdy podmiotem obowiązanym do wypłaty odszkodowań jest Skarb Państwa – starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej;
2) w przypadku gdy podmiotem obowiązanym do wypłaty odszkodowań jest jednostka samorządu terytorialnego – organ wykonawczy tej jednostki.
4. W przypadku gdy likwidacja części ROD, o której mowa w ust. 1, powoduje, że inna część ROD nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele, podmiot, o którym mowa w ust. 2, jest obowiązany, na wniosek stowarzyszenia ogrodowego, do likwidacji tej części ROD. Przepisy art. 19–24 stosuje się.
Art. 26. 1. W przypadku likwidacji ROD lub jego części w związku ze zwrotem wywłaszczonej nieruchomości na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, obowiązanym do odtworzenia ogrodu i wypłaty odszkodowania jest podmiot będący właścicielem nieruchomości w dniu orzekania o zwrocie.
2. Do likwidacji ROD lub jego części, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 21 oraz art. 22 ust. 1 i 2. Uprawnienie do odtworzenia oraz do odszkodowania nie przysługuje za nasadzenia, urządzenia i obiekty wykonane niezgodnie z prawem.
3. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, wysokość odszkodowań i osoby uprawnione do ich otrzymania oraz zakres i termin realizacji obowiązków, o których mowa w art. 21, określa się w decyzji o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości.

4. Odwołanie od decyzji, o której mowa w ust. 3, w zakresie wskazanym w ust. 3, nie wstrzymuje jej wykonania w części dotyczącej wywłaszczonej nieruchomości. Przepisu art. 23 nie stosuje się.
5. W przypadku gdy likwidacja części ROD, z przyczyny wskazanej w ust. 1, powoduje, że inna część ROD nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania na dotychczasowe cele, podmiot, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany, na wniosek stowarzyszenia ogrodowego, do likwidacji tej części ROD. Przepisy art. 19–24 stosuje się.
6. Przepisy ust. 1–5 stosuje się w przypadku, gdy do nieruchomości zajmowanej przez ROD lub jego część objętą likwidacją stowarzyszeniu ogrodowemu przysługuje tytuł prawny lub jest ona zajmowana przez ROD, który stał się ogrodem stałym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych.

Rozdział 4

Działkowcy
Art. 27. 1. Ustanowienie prawa do działki następuje na podstawie umowy dzierżawy działkowej.
2. Umowa, o której mowa w ust. 1, zawierana jest pomiędzy stowarzyszeniem ogrodowym a pełnoletnią osobą fizyczną. Umowa może być również zawarta z małżonkiem działkowca, jeżeli żąda ustanowienia prawa do działki wspólnie ze swoim współmałżonkiem. Umowa nie może być zawarta w celu ustanowienia prawa do więcej niż jednej działki.
3. Przy ustanowieniu prawa do działki uwzględnia się w szczególności ustawowe funkcje ROD i działki, a także miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o działkę.
4. Na zasadach określonych w statucie, stowarzyszenie ogrodowe może oddać działkę w bezpłatne używanie instytucjom prowadzącym działalność społeczną, oświatową, kulturalną, wychowawczą, rehabilitacyjną, dobroczynną lub opieki społecznej.
Art. 28. 1. Przez umowę dzierżawy działkowej stowarzyszenie ogrodowe zobowiązuje się oddać działkowcowi działkę na czas nieoznaczony do używania i pobierania z niej pożytków, a działkowiec zobowiązuje się używać działkę

zgodnie z jej przeznaczeniem, przestrzegać regulaminu oraz uiszczać opłaty ogrodowe.
2. Umowa, o której mowa w ust. 1, może określać wysokość czynszu albo sposób ustalenia wysokości czynszu oraz termin jego płatności, wyłącznie w przypadku gdy stowarzyszenie ogrodowe jest zobowiązane do uiszczania na rzecz właściciela gruntu opłat z tytułu użytkowania albo użytkowania wieczystego nieruchomości zajmowanej przez ROD.
3. Umowę, o której mowa w ust. 1, zawiera się w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
4. Na wniosek działkowca, dzierżawa działkowa podlega ujawnieniu w księdze wieczystej.
5. Do dzierżawy działkowej stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny dotyczące dzierżawy.
6. Do ochrony dzierżawy działkowej stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności.
Art. 29. Zasady, warunki i tryb ustanawiania na rzecz działkowca tytułu prawnego do działki, innego niż uregulowany w niniejszej ustawie, określi odrębna ustawa.
Art. 30. 1. Działkowiec ma prawo zagospodarować działkę i wyposażyć ją w odpowiednie obiekty i urządzenia zgodnie z przepisami ustawy oraz regulaminem.
2. Nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca, stanowią jego własność.
Art. 31. Działkowiec jest uprawniony do korzystania z terenu ogólnego oraz infrastruktury ogrodowej zgodnie z ich przeznaczeniem i na zasadach określonych w regulaminie.
Art. 32. Działkowiec jest obowiązany utrzymywać działkę w należytym stanie, przestrzegać porządku ogrodowego w sposób określony w regulaminie, ponosić wydatki związane z utrzymaniem działki oraz opłaty ogrodowe, a także korzystać z terenu ogólnego i infrastruktury ogrodowej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych działkowców oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra.

Art. 33. 1. Działkowiec jest obowiązany uczestniczyć w pokrywaniu kosztów funkcjonowania ROD w częściach przypadających na jego działkę, przez uiszczanie opłat ogrodowych. Zasady ustalania i uiszczania opłat ogrodowych określa statut stowarzyszenia ogrodowego.
2. Na koszty funkcjonowania ROD składają się w szczególności:
1) wydatki na inwestycje, remonty i bieżącą konserwację infrastruktury ogrodowej;
2) opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej terenu ogólnego i infrastruktury ogrodowej;
3) ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne;
4) wydatki na utrzymanie porządku i czystości;
5) wydatki związane z zarządzaniem ROD.
3. Raz w roku, nie później niż do dnia 1 lipca, stowarzyszenie ogrodowe przedstawia działkowcom informację finansową dotyczącą prowadzenia ROD za poprzedni rok.
4. Informacja, o której mowa w ust. 3, zawiera wpływy i wydatki prowadzonego ROD w podziale na źródła pochodzenia i wydatkowane cele, a także zestawienie środków wpłacanych przez działkowców w podziale na pozycje określone w ust. 2. Informacja jest udostępniana w sposób umożliwiający każdemu działkowcowi zapoznanie się z nią.
Art. 34. 1. O zmianie wysokości opłat ogrodowych stowarzyszenie ogrodowe jest obowiązane zawiadomić działkowców, w sposób określony w statucie, co najmniej 14 dni przed upływem terminu do wnoszenia opłat ogrodowych, nie później jednak niż do końca miesiąca poprzedzającego ten termin.
2. W terminie 2 miesięcy od dnia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, działkowiec może zakwestionować podwyżkę opłat ogrodowych, wytaczając powództwo o ustalenie, że podwyżka jest niezasadna albo jest zasadna lecz w innej wysokości.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, działkowiec jest obowiązany uiszczać opłaty ogrodowe w dotychczasowej wysokości do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu kończącego postępowanie w sprawie.
Art. 35. Prawo do działki wygasa z chwilą:

1) rozwiązania umowy za zgodą obu stron albo upływu terminu wypowiedzenia;
2) śmierci działkowca, o ile ustawa nie stanowi inaczej;
3) likwidacji ROD lub jego części, na której znajduje się działka;
4) w innych przypadkach przewidzianych w ustawie.
Art. 36. 1. Wypowiedzenia dokonuje się na piśmie pod rygorem nieważności. Wypowiedzenie złożone przez stowarzyszenie ogrodowe określa przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie.
2. Działkowiec może wypowiedzieć umowę w każdym czasie, nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli strony nie osiągnęły porozumienia co do warunków i terminu rozwiązania umowy.
3. Stowarzyszenie ogrodowe może wypowiedzieć umowę, nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli działkowiec:
1) pomimo pisemnego upomnienia nadal korzysta z działki lub altany działkowej w sposób sprzeczny z przepisami ustawy lub regulaminem, niszczy infrastrukturę ogrodową albo wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi ogrodowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych działek lub
2) jest w zwłoce z zapłatą opłat ogrodowych lub opłat związanych z utrzymaniem działki na rzecz stowarzyszenia ogrodowego za korzystanie z działki co najmniej przez 6 miesięcy pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności, lub
3) oddał działkę lub jej część osobie trzeciej do płatnego lub bezpłatnego używania.
Art. 37. 1. Działkowiec może wytoczyć powództwo o uznanie wypowiedzenia umowy za bezskuteczne albo o przywrócenie prawa do działki na poprzednich warunkach w terminie 30 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę.
2. W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy nastąpiło z naruszeniem przepisów ustawy, sąd orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – o przywróceniu prawa do działki na poprzednich warunkach.

Art. 38. 1. W razie śmierci jednego z małżonków prawo do działki, które przysługiwało obojgu małżonkom, przypada drugiemu małżonkowi. Jeżeli małżonek nie posiadał prawa do działki, może w terminie 6 miesięcy od dnia śmierci małżonka złożyć oświadczenie woli o wstąpieniu w stosunek prawny wynikający z tego prawa, pod rygorem wygaśnięcia prawa do działki.
2. Z chwilą wygaśnięcia prawa do działki w następstwie niedokonania czynności, o której mowa w ust. 1, roszczenie o ustanowienie prawa do działki po zmarłym przysługuje innym osobom bliskim. Roszczenie to wygasa w terminie 3 miesięcy od dnia powstania. Ustanowienie prawa do działki nie może nastąpić przed upływem terminu wygaśnięcia roszczenia.
3. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, o ustanowieniu prawa do działki rozstrzyga sąd w postępowaniu nieprocesowym, biorąc pod uwagę w szczególności okoliczność, czy osoba uprawniona na podstawie ust. 2, korzystała z działki ze zmarłym.
4. W razie śmierci działkowca niepozostającego w związku małżeńskim, przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio, z tym że roszczenie wygasa w terminie 6 miesięcy od dnia śmierci działkowca.
Art. 39. W przypadku wygaśnięcia prawa do działki w związku z likwidacją ROD lub jego części na warunkach określonych w art. 21 lub art. 24 ust. 3 lub art. 26, działkowcowi przysługuje prawo do działki zamiennej pod warunkiem zgłoszenia do stowarzyszenia ogrodowego odpowiedniego żądania na piśmie najpóźniej w terminie 3 miesięcy od dnia likwidacji ROD lub jego części.
Art. 40. 1. Po ustaniu małżeństwa wskutek rozwodu albo unieważnienia małżeństwa małżonkowie, na których rzecz wspólnie ustanowiono prawo do działki, w terminie 3 miesięcy od dnia ustania małżeństwa zawiadamiają stowarzyszenie ogrodowe, któremu z nich przypadło prawo do działki, albo przedstawiają dowód wszczęcia postępowania sądowego o podział tego prawa.
2. Jeżeli małżonkowie nie dokonają czynności, o których mowa w ust. 1, stowarzyszenie ogrodowe wyznaczy im w tym celu dodatkowy termin, nie krótszy niż miesiąc, uprzedzając o skutkach, jakie może spowodować jego niezachowanie.
3. Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 2, stowarzyszenie ogrodowe może pozostawić prawo do działki jednemu z byłych

małżonków. Pozostawienie prawa do działki następuje poprzez rozwiązanie umowy w stosunku do drugiego z byłych małżonków w trybie art. 36 ust. 1.
Art. 41. 1. Działkowiec w drodze umowy może przenieść prawa i obowiązki wynikające z prawa do działki na rzecz pełnoletniej osoby fizycznej (przeniesienie praw do działki). Umowę zawiera się w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.
2. Skuteczność przeniesienia praw do działki zależy od zatwierdzenia przez stowarzyszenie ogrodowe.
3. Stowarzyszenie ogrodowe składa oświadczenie w przedmiocie zatwierdzenia przeniesienia praw do działki w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania pisemnego wniosku o zatwierdzenie; bezskuteczny upływ tego terminu jest jednoznaczny z zatwierdzeniem przeniesienia praw do działki. We wniosku działkowiec obowiązany jest wskazać uzgodnioną przez strony umowy, o której mowa w ust. 1, wysokość wynagrodzenia, o którym mowa w art. 42.
4. Odmowa zatwierdzenia przeniesienia praw do działki może nastąpić z ważnych powodów i jest sporządzana w formie pisemnej z uzasadnieniem pod rygorem nieważności.
5. Stowarzyszenie ogrodowe może również odmówić zatwierdzenia przeniesienia praw do działki, jeżeli jednocześnie wskaże osobę, na rzecz której może nastąpić takie przeniesienie; osoba ta składa pisemne oświadczenie o gotowości zapłaty na rzecz działkowca wynagrodzenia w wysokości wskazanej we wniosku, o którym mowa w ust. 3, w terminie 2 tygodni od dnia wskazania. Bezskuteczny upływ terminu jest równoznaczny z uwzględnieniem wniosku działkowca.
6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się w przypadku przeniesienia praw do działki na rzecz osoby bliskiej.
7. Każda ze stron umowy, o której mowa w ust. 1, może wytoczyć powództwo o ustalenie, że odmowa zatwierdzenia przeniesienia praw do działki jest bezpodstawna. Orzeczenie sądu o bezpodstawności odmowy zastępuje oświadczenie stowarzyszenia ogrodowego w przedmiocie zatwierdzenia.
Art. 42. 1. W razie wygaśnięcia prawa do działki, działkowcowi przysługuje wynagrodzenie za znajdujące się na działce nasadzenia, urządzenia i obiekty

stanowiące jego własność. Wynagrodzenie nie przysługuje za nasadzenia, urządzenia i obiekty wykonane niezgodnie z prawem.
2. W razie przeniesienia praw do działki warunki zapłaty i wysokość wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1, określa umowa, o której mowa w art. 41 ust. 1.
3. W razie rozwiązania umowy w przypadkach określonych w art. 36 ust. 3, warunki zapłaty i wysokość wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1, ustala się w drodze porozumienia pomiędzy stowarzyszeniem ogrodowym i działkowcem.
4. W razie braku porozumienia, o którym mowa w ust. 3, stowarzyszenie ogrodowe może w trybie procesu żądać sprzedaży nasadzeń, urządzeń i obiektów w drodze licytacji. Przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego o uproszczonej egzekucji z nieruchomości stosuje się odpowiednio. Postanowienie sądu o przysądzeniu własności nasadzeń, urządzeń i obiektów jest równoznaczne z ustanowieniem prawa do działki przez stowarzyszenie ogrodowe.
Art. 43. Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, roszczenia wynikające z uregulowań niniejszego rozdziału przedawniają się z upływem 3 lat od dnia zaistnienia okoliczności będących podstawą ich zgłoszenia.
Art. 44. Statut stowarzyszenia może określać tryb postępowania pojednawczego przed komisją rozjemczą stowarzyszenia ogrodowego. Postępowanie pojednawcze może być wszczęte na wniosek działkowca lub stowarzyszenia ogrodowego. Wszczęcie postępowania pojednawczego nie może być warunkiem dochodzenia roszczeń przed sądem powszechnym.

Rozdział 5

Organizacje działkowców
Art. 45. 1. Działkowcy lub osoby zainteresowane zawarciem umowy dzierżawy działkowej mogą zrzeszać się w stowarzyszeniach ogrodowych w celu zakładania i prowadzenia ROD oraz obrony swoich interesów i reprezentacji.
2. Do stowarzyszeń ogrodowych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach.
Art. 46. Do zadań stowarzyszeń ogrodowych należy w szczególności:

1) propagowanie idei ogrodnictwa działkowego w społeczeństwie, a szczególnie wszechstronnego znaczenia ROD dla rodzin działkowców i mieszkańców miast oraz racjonalnego wykorzystania gruntów miejskich;
2) działanie na rzecz wszechstronnego rozwoju ogrodnictwa działkowego;
3) zakładanie i zagospodarowywanie ROD;
4) ustanawianie praw do działek;
5) wszechstronne działanie na rzecz ochrony przyrody i środowiska;
6) organizowanie i udzielanie pomocy oraz poradnictwa w zagospodarowaniu działek i prowadzeniu upraw ogrodniczych;
7) propagowanie wiedzy ogrodniczej, zwłaszcza poprzez szkolenia i prowadzenie działalności wydawniczej;
8) prowadzenie działalności społecznej, wychowawczej, wypoczynkowej, rekreacyjnej i innej na rzecz osób korzystających z działek, ich rodzin oraz społeczności lokalnych;
9) działanie na rzecz zagospodarowania i zabudowy ROD zgodnie z jego celami oraz przepisami prawa.
Art. 47. Statut stowarzyszenia ogrodowego określa w szczególności:
1) właściwy organ do dokonywania czynności prawnych związanych z ustanawianiem i wygaśnięciem prawa do działki;
2) tryb uchwalania regulaminu oraz dokonywania w nim zmian;
3) zasady ustalania i uiszczania opłat ogrodowych;
4) zasady oddawania działki w bezpłatne używanie instytucjom określonym w art. 27 ust. 4;
5) sposób prowadzenia ewidencji działek.
Art. 48. Stowarzyszenie ogrodowe nie może odmówić przyjęcia w poczet członków działkowca mającego prawo do działki w ROD prowadzonym przez to stowarzyszenie, jeżeli działkowiec odpowiada wymaganiom statutu.
Art. 49. Wystąpienie ze stowarzyszenia ogrodowego nie może powodować jakichkolwiek ujemnych następstw dla działkowca, a w szczególności nie może stanowić podstawy do rozwiązania umowy.
Art. 50. 1. W sprawach nabycia lub utraty członkostwa w stowarzyszeniu ogrodowym zainteresowany może – po wyczerpaniu postępowania

wewnątrzorganizacyjnego – dochodzić swoich praw na drodze sądowej w terminie 30 dni od dnia otrzymania uchwały organu stowarzyszenia ogrodowego.
2. Stowarzyszenie ogrodowe udziela działkowcowi informacji w przedmiocie nabycia członkostwa w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia pisemnego wniosku. Bezskuteczny upływ tego terminu jest równoznaczny z przyjęciem w poczet członków stowarzyszenia ogrodowego.
Art. 51. 1. Stowarzyszenie ogrodowe prowadzi ewidencję działek.
2. Ewidencja, o której mowa w ust. 1, obejmuje:
1) numer porządkowy działki;
2) powierzchnię działki;
3) imię i nazwisko oraz miejsce zamieszkania osoby lub osób, którym przysługuje tytuł prawny do działki i rodzaj tego tytułu prawnego.
Art. 52. 1. W celu wspierania idei i rozwoju ogrodnictwa działkowego oraz obrony wspólnych interesów, stowarzyszenia ogrodowe, w liczbie co najmniej trzech, mogą tworzyć związki stowarzyszeń ogrodowych.
2. Członkami wspierającymi związku stowarzyszeń ogrodowych mogą być inne osoby prawne, które realizują cele, o których mowa w ust. 1.
3. Szczegółowe zadania związków stowarzyszeń ogrodowych oraz sposób ich realizacji określają statuty tych związków.

Rozdział 6

Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 53. (pominięty)6)
Art. 54. (pominięty)6)
Art. 55. (pominięty)6)
Art. 56. (pominięty)6)
Art. 57. (pominięty)6)
Art. 58. (pominięty)6)

Art. 59. (pominięty)6)
Art. 60. (pominięty)6)
Art. 61. (pominięty)6)
Art. 62. (pominięty)6)
Art. 63. (pominięty)6)
Art. 64. (pominięty)6)

Rozdział 7

Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe
Art. 65. 1. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy:
1) Polski Związek Działkowców, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. poz. 1419, z późn. zm.7)), staje się stowarzyszeniem ogrodowym w rozumieniu niniejszej ustawy i zachowuje osobowość prawną;
2) jednostki organizacyjne i organy samorządu Polskiego Związku Działkowców, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, stają się jednostkami organizacyjnymi i organami stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w pkt 1, a członkowie tych organów zachowują mandaty;
3) prawa i obowiązki, w tym zobowiązania i należności, Polskiego Związku Działkowców stają się prawami i obowiązkami oraz zobowiązaniami i należnościami stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w pkt 1.
2. Do czasu uchwalenia statutu stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, stowarzyszenie to działa na podstawie statutu Polskiego Związku Działkowców, w zakresie w jakim jego postanowienia nie pozostają w sprzeczności z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.
Art. 66. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy:

1) rodzinne ogrody działkowe, w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, stają się rodzinnymi ogrodami działkowymi w rozumieniu niniejszej ustawy;
2) prawo używania działki i pobierania z niej pożytków (użytkowanie działki) ustanowione na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, przekształca się w prawo do działki w rozumieniu niniejszej ustawy, ustanawiane w drodze umowy dzierżawy działkowej.
Art. 67. 1. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy członkowie Polskiego Związku Działkowców, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych:
1) stają się działkowcami w rozumieniu niniejszej ustawy;
2) zachowują członkostwo w stowarzyszeniu ogrodowym, o którym mowa w art. 65 ust. 1 pkt 1.
2. Osoby, o których mowa w ust. 1, mogą w każdym czasie złożyć oświadczenie woli o rezygnacji z członkostwa w stowarzyszeniu ogrodowym, o którym mowa w art. 65 ust. 1 pkt 1, zachowując prawo do działki, o którym mowa w art. 66 pkt 2, albo prawo użytkowania działki nabyte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 68. 1. W terminie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy stowarzyszenie ogrodowe, o którym mowa w art. 65 ust. 1 pkt 1, uchwala statut odpowiadający wymogom niniejszej ustawy oraz ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach. Statut jest uchwalany odpowiednio na zasadach określonych w statucie Polskiego Związku Działkowców.
2. W terminie 14 dni od dnia uchwalenia statutu stowarzyszenie ogrodowe składa do sądu rejestrowego wniosek o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym wraz ze statutem.
Art. 69. 1. W terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, zarząd rodzinnego ogrodu działkowego, prowadzonego przez stowarzyszenie ogrodowe, o którym mowa w art. 65 ust. 1 pkt 1, zwołuje zebranie wszystkich działkowców korzystających z działek położonych na terenie tego rodzinnego

ogrodu działkowego w celu przeprowadzenia głosowania w sprawie wyboru stowarzyszenia ogrodowego, które będzie prowadziło rodzinny ogród działkowy.
2. O terminie zebrania działkowców, o którym mowa w ust. 1, zarząd rodzinnego ogrodu działkowego zawiadamia działkowców za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską, wysłanych co najmniej 2 tygodnie przed terminem tego zebrania, do wszystkich działkowców korzystających z działek położonych na terenie tego rodzinnego ogrodu działkowego. W zawiadomieniu podaje się cel zwoływanego zebrania.
Art. 70. 1. Zebranie działkowców, o którym mowa w art. 69 ust. 1, w drodze głosowania, podejmuje uchwałę o:
1) pozostawieniu rodzinnego ogrodu działkowego, jako jednostki organizacyjnej stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w art. 65 ust. 1 pkt 1, i powierzeniu mu prowadzenia tego ogrodu albo
2) wyodrębnieniu rodzinnego ogrodu działkowego ze stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w art. 65 ust. 1 pkt 1, i powołaniu nowego stowarzyszenia ogrodowego, które przejmie prowadzenie tego ogrodu (uchwała o wyodrębnieniu ROD).
2. Uchwała zebrania działkowców podejmowana jest w głosowaniu jawnym, bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy liczby działkowców korzystających z działek położonych na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, którego dotyczy uchwała.
Art. 71. 1. Uchwała o wyodrębnieniu ROD ponadto zawiera postanowienie o przyjęciu statutu oraz powołaniu komitetu założycielskiego nowego stowarzyszenia ogrodowego, zgodnie z wymogami przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach.
2. W przypadku podjęcia uchwały o wyodrębnieniu ROD, bezpośrednio po głosowaniu, zarząd rodzinnego ogrodu działkowego przekazuje komitetowi założycielskiemu nowego stowarzyszenia ogrodowego dokumenty świadczące o spełnieniu wymogów, o których mowa w art. 69 ust. 2, oraz protokół głosowania.
Art. 72. 1. W zawiadomieniu, o którym mowa w art. 69 ust. 2, zarząd jest obowiązany wskazać, że w przypadku niepodjęcia uchwały, o której mowa w art. 70 ust. 1 pkt 1 albo 2, przeprowadzone zostanie zebranie w drugim terminie, nie później jednak niż 2 miesiące od dnia zebrania, o którym mowa w art. 69 ust. 1. W zawiadomieniu zarząd jest obowiązany wskazać drugi termin zebrania działkowców oraz zasady podejmowania uchwały na zebraniu w drugim terminie wynikające z niniejszego artykułu.
2. Na zebraniu w drugim terminie uchwała, o której mowa w art. 70 ust. 1, podejmowana jest w głosowaniu jawnym, większością 2/3 głosów w obecności co najmniej 3/10 liczby działkowców, korzystających z działek położonych na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, którego dotyczy uchwała. Przepisy art. 71 stosuje się odpowiednio.
Art. 73. 1. Do założenia stowarzyszenia ogrodowego, powołanego na podstawie uchwały o wyodrębnieniu ROD, stosuje się przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach.
2. Występując z wnioskiem o rejestrację stowarzyszenia ogrodowego powołanego na podstawie uchwały o wyodrębnieniu ROD, komitet założycielski, poza wymogami przewidzianymi przepisami ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach, obowiązany jest przedłożyć uchwałę o wyodrębnieniu ROD oraz wykazać spełnienie wymogów, o których mowa w art. 69 ust. 2 i art. 70 ust. 2 lub art. 72.
3. Z dniem nabycia osobowości prawnej przez stowarzyszenie ogrodowe, o którym mowa w ust. 1, staje się ono następcą prawnym stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w art. 65 ust. 1 pkt 1, w zakresie praw i obowiązków terenowej jednostki organizacyjnej, której dotyczyła uchwała o wyodrębnieniu ROD. Następstwo prawne obejmuje w szczególności prawa do nieruchomości zajmowanych przez rodzinny ogród działkowy, własność infrastruktury ogrodowej oraz środki na rachunkach bankowych prowadzonych dla terenowej jednostki organizacyjnej.
4. Podstawę rachunkową wyodrębnienia rodzinnego ogrodu działkowego stanowi sprawozdanie finansowe tego rodzinnego ogrodu działkowego, sporządzone na dzień poprzedzający dzień, o którym mowa w ust. 3. Stowarzyszenie ogrodowe, o którym mowa w ust. 1, zobowiązane jest spłacić wszystkie należności wewnątrzorganizacyjne przysługujące stowarzyszeniu ogrodowemu, o którym mowa w art. 65 ust. 1 pkt 1, a powstałe przed dniem, o którym mowa w ust. 3.

5. Postanowienie o rejestracji stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w ust. 1, stanowi podstawę do dokonywania zmian w księgach wieczystych w zakresie wskazanym w ust. 3.
Art. 74. 1. W przypadku niepodjęcia uchwały, o której mowa w art. 70 ust. 1 pkt 1 albo 2, rodzinny ogród działkowy pozostaje jednostką organizacyjną stowarzyszenia ogrodowego, o którym mowa w art. 65 ust. 1 pkt 1, które prowadzi ten ogród na zasadach określonych w niniejszej ustawie.
2. Działkowcy korzystający z działek położonych na terenie rodzinnego ogrodu działkowego w liczbie stanowiącej co najmniej 1/10 liczby działkowców korzystających z działek położonych na terenie tego rodzinnego ogrodu działkowego, mogą złożyć wniosek o zwołanie zebrania działkowców w celu przeprowadzenia głosowania, o którym mowa w art. 69 ust. 1. Wniosek w formie pisemnej składany jest do zarządu rodzinnego ogrodu działkowego wraz z podpisami działkowców popierających wniosek.
3. W przypadku złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2, zarząd rodzinnego ogrodu działkowego jest obowiązany zwołać zebranie nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku.
4. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, może zostać złożony nie wcześniej niż w terminie 24 miesięcy od dnia ostatniego zebrania zwołanego w celu, o którym mowa w art. 69 ust. 1. Przepisy art. 69 ust. 2 i art. 70–73 stosuje się odpowiednio.
Art. 75. 1. W stosunku do rodzinnego ogrodu działkowego, zlokalizowanego na nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, do której stowarzyszenie ogrodowe prowadzące rodzinny ogród działkowy nie może wykazać tytułu prawnego, właściciel nieruchomości w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy może wydać decyzję o likwidacji rodzinnego ogrodu działkowego.
2. W przypadku likwidacji rodzinnego ogrodu działkowego na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 1, właściciel nieruchomości jest obowiązany wypłacić działkowcom oraz stowarzyszeniu ogrodowemu odszkodowania za nakłady poczynione na nieruchomości. Przy ustalaniu odszkodowań przepisy art. 22 stosuje się odpowiednio.

3. Wysokość odszkodowań i osoby uprawnione do ich otrzymania, określa się w decyzji, o której mowa w ust. 1.
4. Odwołanie od decyzji, o której mowa w ust. 1, w zakresie wskazanym w ust. 3, nie wstrzymuje jej wykonania w części dotyczącej wydania nieruchomości.
5. Organem właściwym do wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, jest:
1) w zakresie nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa – starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej;
2) w zakresie nieruchomości stanowiących własność jednostki samorządu terytorialnego – organ wykonawczy tej jednostki.
6. W przypadku zaniechania wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, z upływem 24 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, stowarzyszenie ogrodowe prowadzące rodzinny ogród działkowy nabywa prawo użytkowania – w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – nieruchomości zajmowanej przez ten rodzinny ogród działkowy.
7. Stwierdzenie nabycia prawa, o którym mowa w ust. 6, następuje w drodze decyzji, która stanowi podstawę do ujawnienia prawa w księdze wieczystej. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio.
Art. 76. 1. Właściciel nieruchomości nie może wydać decyzji, o której mowa w art. 75 ust. 1, jeżeli w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy rodzinny ogród działkowy spełnia przynajmniej jeden z warunków:
1) funkcjonowanie rodzinnego ogrodu działkowego na nieruchomości jest zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego;
2) rodzinny ogród działkowy funkcjonuje na nieruchomości co najmniej 30 lat, a nabycie własności nieruchomości przez Skarb Państwa nastąpiło w związku z zakładaniem rodzinnego ogrodu działkowego lub funkcjonował on na nie-ruchomości w momencie nabycia własności nieruchomości przez Skarb Państwa;
3) rodzinny ogród działkowy funkcjonuje na nieruchomości co najmniej 30 lat, a nabycie własności nieruchomości przez jednostkę samorządu terytorialnego nastąpiło w związku z funkcjonowaniem na niej rodzinnego ogrodu działkowego;

4) nieruchomość zajęta jest przez rodzinny ogród działkowy, który posiadał ustaloną lokalizację w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych, lub na podstawie art. 11 ust. 3 lub art. 33 tej ustawy stał się ogrodem stałym.
2. W przypadku rodzinnego ogrodu działkowego spełniającego jeden z warunków, wskazanych w ust. 1, stowarzyszenie ogrodowe prowadzące ten rodzinny ogród działkowy, z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nabywa prawo użytkowania – w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – nieruchomości zajmowanej przez ten rodzinny ogród działkowy. Stwierdzenie nabycia prawa następuje w drodze decyzji.
3. Przepisy art. 75 ust. 5 i 7 stosuje się odpowiednio.
Art. 77. Przepisy art. 75 i art. 76 stosuje się odpowiednio do części rodzinnego ogrodu działkowego.
Art. 78. 1. Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w zakresie roszczeń do nieruchomości zajętych przez rodzinny ogród działkowy stosuje się przepisy art. 25.
2. Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w zakresie zwrotu nieruchomości zajętych przez rodzinny ogród działkowy stosuje się przepisy art. 26.
Art. 79. Traci moc ustawa z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. poz. 1419, z późn. zm.8)).
Art. 80. Ustawa wchodzi w życie z dniem 19 stycznia 2014 r.

rodpuchalskiego@o2.pl

tel. 505 365 276

www.rodpuchalskiego.pl

Skontaktuj się z nami

ul. Przylep - Solidarności

66-015 Zielona Góra